اعتراض به درخواست ثبت ملک ، اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک
اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک
این نوع اعتراض از آن جا ناشی می شود که فردی مدعی حقوق مالکیت بر ملکی باشد که در آن ملک قرار است عملیات ثبتی برای شخص دیگری انجام پذیرد. داستان ملک و اثبات مالکیت ملک داستان پیچیده ای است که همواره منشاء دعاوی ملکی است.
یکی از آثار مهم ثبت ملک آن است که وقتی یک ملک به نام مالک طبق قانون در دفتر املاک اداره ثبت به ثبت رسید دولت فقط او را مالک می داند. و اگر مهلت های قانونی سپری شده باشد دیگر هیچ دعوایی پذیرفته نیست. مگر مواردی که در قانون به صراحت عنوان شده باشد.
انواع اعتراضات ثبتی
قانون در مواردی به اشخاص ذینفع اجازه داده است چنانچه نسبت به درخواست های ثبت و عملیات مقدماتی ثبت، اعتراض دارند در مهلت قانونی اعتراض خود را به اداره ثبت محل تقدیم کنند. سپس برای جلوگیری از ادامه عملیات مقدماتی ثبتی به اداره ثبت محل ارائه نمایند.
مطلب مفید | وکیل اصل 49
این اعتراض ها اگر در مهلت قانونی ارائه شوند مانع عملیات مقدماتی ثبت می شوند. در نتیجه صدور سند تا مرحله تعیین تکلیف اعتراض در دادگاه متوقف خواهد شد. این اعتراض به موجب مادتین 16 و 20 قانون ثبت عبارتند از اعتراض به :
- اصل درخواست ثبت ملک(ماده 16 قانون ثبت).
- حدود ملک مورد درخواست ثبت(ماده 20 قانون ثبت).
- حقوق ارتفاقی ملک مورد درخواست ثبت (ماده 20 قانون ثبت).
مالک ملک از نظر قانون ثبت کیست؟
باید دانست برای آنکه فردی رسماً مالک یک ملک شناخته شود طیق قانون باید ملک به نام وی در اداره املاک ثبت به ثبت برسد. بنابر این تا زمانی که این کار صورت نگرفته باشد، مالکیت ملک فقط ادعا است و ممکن است در هر دعوایی این مالکیت مخدوش شود. بنابر این دادگاهها نیز نمی توانند حکم به مالکیت کسی بدهند که ملک در اداره ثبت به نام وی ثبت نشده باشد.
درخواست ثبت ملک
برای مالک شناخته شدن فرد متقاضی باید درخواست ثبت ملک بدهد. در این اثنا ممکن است اشخاصی در مقام اعتراض برآیند. معترض یا معترضین می توانند در مهلت قانونی اقدام به طرح دعوا نمایند. دادگاه با رسیدگی به موضوع، حکم به حقانیت متقاضی عملیات ثبتی یا معترض خواهد داد. در نتیجه ملک به نام او ثبت و سند مالکیت وی صادر خواهد شد.
ثبت رسمی ملک نیز مستلزم رعایت تشریفاتی است که به عملیات مقدماتی ثبت معروف است. پس از طی این مراحل و عدم اعتراض به آنها و انقضای مهلت اعتراض یا اتخاذ تصمیم نهایی در دادگاه در خصوص اعتراضات به عمل آمده ، ملک به نام ذیحق، ثبت و سند مالکیت آن صادر خواهد شد.
مهلت اعتراض به عملیات مقدماتی ثبتی
برای اعتراض به عملیات مقدماتی ثبتی باید در مهلت های قانونی زیر انجام پذیرد. در غیر این صورت به آن ترتیب اثر داده نخواهد شد.
- در مدت 90 روز از تاریخ انتشار اولین آگهی نوبتی(ماده 11 قانون ثبت) انجام گیرد.
- ظرف مدت 30 روز از تاریخ انتشار آگهی اصلاحی در مواردی که به موجب تشخیص هیئت نظارت تجدید می شود، نسبت به اصل ملک به عمل می آید.
- در مهلت 30 روز نسبت به حدود یا حقوق ارتفاقی توسط ملک مجاور یا متقاضی به عمل می آید.
فرایند اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک
اعتراض به اصل درخواست ثبت ملک وقتی مطرح می شود که عملیات مقدماتی ثبت برای صدور سند مالکیت به نام فرد متقاضی آغاز شده است. اما در این مرحله، شخص دیگری تقاضای توقف عملیات ثبت و رسیدگی به اعتراض خود با ذکر یکی از دلایل زیر را دارد :
- خود را مالک ملک می داند.
- ملک را موقوفه اعلام می کند.
- آن را متعلق به صغیر می داند.
- یا متعلق به شخص محجور می داند.
شخص معترض همزمان با اعتراض به عملیات ثبتی، دادخواستی نیز تنظیم و به دادگاه حقوقی صالح تقدیم می نماید.
مستند قانون در باره اعتراض به عملیات ثبتی
به موجب ماده 16 قانون ثبت اسناد و املاک، هر کس نسبت به ملک مورد ثبت اعتراض داشته باشد باید از تاریخ نشر اولین اعلان نوبتی تا نود روز اقامه دعوی نماید. اعتراضیه یا عرضحال مورد بحث به اداره یا دایره یا شعبه ثبتی که در ضمن اعلان نوبتی معین شده است تسلیم می شود. با دریافت اعتراض، در مقابل باید رسیده داده شود.
سرنوشت اعتراض در خارج از مهلت قانونی
اگر اعتراض در خارج ار مهلت قانونی ارائه شود، به آن ترتیب اثر داده نمی شود. در این مورد رییس اداره ثبت نظر خود را به دادگاه اعلام و در صورت تایید نظر رییس دادگاه، حکم قرار رد اعتراض صادر می شود.
وظیفه اداره ثبت در مورد اعتراض در مهلت قانونی
اگر اعتراض در مهلت قانونی به اداره ثبت تحویل شود به شرح زیر عمل خواهد شد:
- تسلیم رسید وصول اعتراض یا گواهینامه جریان دعوا در دادگاه با قید تاریخ به معترض.
- روی برگ اظهارنامه ملک، مهری با عبارت تقدیم اعتراض زده می شود. برای هر اعتراض یکم بار مهر زده می شود.
- خودداری از ادامه عملیات مقدماتی ثبتی تا تعیین تکلیف قطعی اعتراض در دادگاه. در صورتی که معترض دادخواست اعتراض را به دادگاه تقدیم کند.
نحوه اقدام دادگاه در رسیدگی به دعوای معترض
- احراز صلاحیت : دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اعتراض به ثبت، دادگاه محل وقوع ملک مورد تقاضای ثبت می باشد.
- بررسی تکمیل بودن پرونده از حیث تقویم خواسته و ابطال تمبر قانونی.
- بررسی این که خواسته، اعتراض بر ثبت موضوع ماده 16 قانون ثبت است یا اعتراض به رای هیئت حل اختلاف موضوع ماده 148 اصلاحی قانون ثبت در خصوص صدور سند مالکیت.
- استعلام وضعیت ثبتی پلاک متنازع فیه از حیث جواز جریان ثبتی، مالکین و تعداد و میزان سهام هر کدام از آنها.
- بررسی و احراز این که آیا اعتراض داخل در مهلت قانونی مندرج در آگهی نوبتی بوده یا خارج از آن صورت گرفته است.
- در صورت احراز در موعد بودن اعتراض، نسبت به مطالبه پرونده ثبتی ملک مورد تقاضای ثبت از اداره ثبت و ملاحظه آن و خلاصه نویسی و استخراج مطالب مفید از پرونده ثبتی و احراز اینکه عملیات مقدماتی ثبت، وفق مقررات قانونی انجام پذیرفته یا خیر؟ اقدام می شود.
- ارجاع موضوع به کارشناس و عنداللزوم صدور قرارهای تحقیق و معاینه محلی و اجرای آنها و بررسی ادله و مستندات ابرازی طرفین جهت احراز صحت و سقم ادعای هر کدام مبنی بر مالکیت محل مورد اختلاف و تنازع.
- صدور حکم مقتضی.
