حق طلاق یا وکالت در طلاق

ملیحه رنجبر وکیل پایه یک دادگستری

حق طلاق یا وکالت در طلاق چیست؟

چرا تا این اندازه اخذ این نوع وکالت در میان عامه مردم تحت عنوان حق طلاق و در هنگام درخواست طلاق شایع شده است؟ این مطلبی است که در اینجا قصد داریم در باره آن کمی بحث کنیم. و یادآور شویم متن و محتوای چنین وکالتی بسیار با اهمیت است. زیرا گاهی به رغم گرفتن وکالت در طلاق از طرف زن ، وقتی وی قصد استفاده از آن به عنوان حق طلاق را دارد، متاسفانه به دلیل اشتباهات فاحش در نگارش آن نمی تواند به مقصود خود برسد. لذا در عمل، وکالت نامه فاقد ارزش حقوقی بوده و زن از حق طلاق باز می ماند.

در اینجا ضمن دعوت از شما برای مطالعه مقاله حاضر، اکیداً توصیه می کنیم تحت هیچ شرایط خودتان نسبت به تنظیم متن وکالت اقدام نکنید. با وجود آنکه  متن های مشابهی برای وکالت، در برخی سایت ها قرارداده شده است و ما نیز یک نمونه از آن را در انتهای این مقاله آورده ایم، باز هم توصیه جدی ما آن است که انجام این کار را به وکیل با تجربه یا در اصطلاح، وکیل طلاق بسپارید. حتی نگارش چنین وکالت نامه ای به رغم ساده دانستن آن ، از عهده وکلایی که در این زمینه فاقد تجربه هستند نیز ساخته نیست. پس لطفا مراقب باشید.

شیوه های گرفتن حق طلاق یا وکالت در طلاق

وکالت در طلاق

 پیش از هر چیز باید دانست حق طلاق یک اصطلاح عامیانه است. عنوان درست چنین حقی، همان “وکالت در طلاق” است. پس استفاده ما از این واژه صرفاً جهت آشنایی ذهن مخاطب است. تاکید می نماییم استعمال صحیح آن، “وکالت در طلاق” خواهد بود.

گرفتن وکالت زن از مرد در طلاق از طرق زیر عملی می شود:

• به صورت شرط ضمن عقد نکاح که در سند ازدواج درج می شود.
• به صورت مراجعه به دفترخانه اسناد رسمی.
• اعطای وکالت از طریق تنظیم آن در سفارت یا کنسولگری ایران در خارج از کشور.

لزوم ذکر مدت حق طلاق در وکالتنامه محضری

اگر وکالت  بعد از عقد و در دفترخانه به زوجه یا شخص دیگری داده شود از سوی مرد قابل عزل است. مگر این که مدت داشته باشد. و تا مدت مشخص مرد حق عزل را از خود ساقط کرده باشد. یا اینکه در ضمن عقد لازمی وکالت اخذ شده باشد. مرسوم است که در خود وکالتنامه، قابلیت عزل و یا عدم عزل و یا مدت آن را درج می کنند.

الزامی بودن حضور وکیل در وکالت در طلاق

وقتی زن از همسر خود وکالت در طلاق دارد نمی تواند از حق طلاق خود بدون حضور وکیل دادگستری استفاده نماید. لذا وقتی زن وکالت در دست دارد، باید حتماً برای همسرش وکیل بگیرد. و وکیل به نیابت از همسرش در مراحل طلاق حضور داشته باشد.

اهمیت وکالت در طلاق  

اهمیت وکالت در طلاق از آن جا ناشی می شود که در قانون حق طلاق منحصراً برای مرد به رسمیت شناخته شده است. تنها راه برخورداری زنان از این حق، اخذ وکالت در طلاق از همسر است. اگرچه باز هم این مرد است که حق مزبور را به زن اعطا می کند. ولی در هر حال زن می تواند در زمان دلخواه از آن استفاده نماید. بدون آنکه نیازی به حضور و همراهی همسر خود را داشته باشد.

حق طلاق در طلاق توافقی

حق طلاق

وکالت در طلاق در شایع ترین حالت خود در روش طلاق توافقی کاربرد پیدا می کند. یعنی زن به دلیل آنکه دارای وکالتی است که از طریق مراجعه به دفترخانه از همسر خود اخذ نموده و یا به دلیل داشتن وکالت در سند ازدواج می تواند با انتخاب وکیل و بدون نیاز به حضور شوهر، از همسر خود جدا شود و طلاق خود را از دادگاه بگیرد.

آیا وکالت در طلاق فقط برای زوجه می باشد؟

مانند هر وکالت دیگری که افراد به دیگری اعطا می کنند، وکالت در طلاق را مرد می تواند به هر فرد دیگری بدهد. اما مرسوم است که این حق در همان ابتدای ازدواج به زن داده می شود. در این صورت زوجه، وكیل در طلاق دادن خودش (یا حتی وكیل در توكیل) از طرف زوج خواهد بود.

 نکته حقوقی آن است که حق طلاق مرد ، در زمره حقوقی نیست که مرد بتواند از خود سلب و یا آن را منحصراً به همسر خود اعطا نماید. بلکه می تواند همسر خود را نیز در این حق شریک گرداند. یعنی در حالی که خود نیز از حق طلاق برخوردار است در دفترخانه یا ضمن عقد نکاح، وکالت اختیار خود در طلاق را به همسرش نیز واگذار نماید.

وکالت در طلاق و شروط آن

مستند به ماده 1119 قانون مدنی طرفین عقد ازدواج می توانند هر شرطی را که مخالف عقد ازدواج نباشد قید نمایند. تا زن به عنوان وکیل و وکیل در توکیل بتواند با حضور در دادگاه خود را مطلقه نماید.

وکالت یک عقد جایز است یعنی می توان هر وقت اراده کرد آن را فسخ نمود. لذا برای خودداری از فسخ آن و برای اطمینان از عدم عزل وكیل توسط موكل، برابر قانون مدنی اگر وكالت وكیل یا عدم عزل در ضمن عقد لازم شرط شده باشد امكان عزل وكیل وجود نخواهد داشت. مثل اینکه وکالت طلاق ضمن عقد ازدواج داده شده باشد. به عبارتی این نوع شرط را شرط نتیجه می گویند که بر اساس ماده 244 قانون مدنی قابل اسقاط نیست.

انواع وکالت در طلاق

 1.حق طلاق مطلق

در مواردی مرد می تواند به صورت مطلق به همسر خود وکالت در طلاق بدهد و آن را مقید به امر خاصی نکند.

2. حق طلاق مقید

معمولاً این نوع حق طلاق یا وکالت در طلاق مقید به برخی شروط می شود. به عنوان مثال بر اساس ماده 1130 قانون مدنی این نوع شروط حداقل می توانند به شرح زیر باشند. اما زوجین می توانند علاوه بر این موارد ، موضوعات دیگر را نیز بین خود شرط نمایند:

1. ترک زندگی خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه.

2. اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلا وی به مشروبات الکلی که به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.

3. محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.

4. ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد.

5. ابتلای زوج به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه‌ صعب‌العلاج دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.

اثبات شرط طلاق و دعوای زوجین

ممكن است امر اثبات تحقق شرط در مرجع قضایی، در شرط اصلی یعنی شرط وکالت در طلاق یا حق طلاق درج نشود. در این صورت زن بنا به تشخیص خود مبنی بر تحقق شرایط فوق مبادرت به طلاق خویش می نماید. البته اگر مرد شرایط مذكور را محقق نداند می تواند با مراجعه به دادگاه عدم تحقق شرایط مذكور را مدعی شود و بدین وسیله طلاق مزبور را باطل نماید.

لزوم دخالت دادگاه  

برابر قانون هیج طلاقی را نمی توان بدون مراجعه به دادگاه و صدور گواهی عدم امکان سازش جاری ساخت . بنابراین برای زنی که وکالت در در دست دارد نیز روند مراجعه به دادگاه و دریافت گواهی عدم امکان سازش ضروری است. یعنی هیچ سردفتری نمی تواند بدون حکم دادگاه و در دست داشتن گواهی عدم امکان سازش صیغه طلاق را جاری سازد.

اثر وکالت در رجوع به همسر

در مواردی که زوجه غیر باکره و غیر یائسه به واسطه وکالت در طلاق از همسرش جدا می شود این نوع طلاق رجعی خواهد بود. زیرا مرد امکان رجوع به همسرش را خواهد داشت. و چنانچه با همان شرایط قبل رجوع شود باز هم اثر وکالت در طلاق تا مرحله سوم طلاق که دیگر طلاق بائن خواهد شد به قوت خود باقی خواهد ماند. و شرایط وکالت همان خواهد بود که از قبل وجود داشته است.

حق طلاق و نحوه اجرای آن در طلاق توافقی

در طلاق توافقی می توان یکی از شیوه های زیر را برای اجرای مراحل طلاق توافقی در پیش گرفت:

• زن و مرد در همه مراحل با یکدیگر حضور داشته باشند.
• زن و شوهر  هر کدام جداگانه وکیل اختیار نمایند و وکلا کار آنان را پیگیری کنند.
• مرد به همسر خود وکالت در طلاق بدهد. لذا نیاز به حضور زوج در هیچ یک از مراحل نیست. در این مورد زن میتواند با وکالتی که دارد برای زوج یک وکیل دادگستری بگیرد. سپس با حضور وکیل مورد نظر، مراحل طلاق را طی کند.

زمان اجرای طلاق  در وکالت در طلاق

در صورتی که وکالت در طلاق زوجه، بدون نقص باشد یا مقید نباشد با توجه به رویه دادگاه ها، می توان ظرف کمتر از یک هفته دادنامه طلاق توافقی را اخذ نمود. پس از آن زوجه می تواند در  مدت ۳ ماه با در دست داشتن حکم دادگاه (گواهی عدم امکان سازش) و وکالت در طلاق، به دفتر رسمی طلاق برای ثبت آن مراجعه کند.

 مدت زمان طلاق با داشتن وکالت نامه همانند طلاق توافقی در شهری مانند تهران حدود بیست روز کاری است. مگر این که حدود اختیارات وکالت در اسقاط حق تجدید نظر و فرجام خواهی نباشد که در این صورت ۴۴ روز پس از ابلاغ رای امکان ثبت طلاق وجود دارد.

 مدارک مورد نیاز برای شروع طلاق با وکالت

اصل وکالتنامه در طلاق.

سند ازدواج یا رونوشت شناسنامه زوجه

کپی کارت ملی زوجه

در صورت امکان کپی شناسنامه زوج

 نمونه وکالت در طلاق

موکل : زوج       وکیل : زوجه

مورد وکالت :

 تمامی اختیارات راجع به امر دادرسی در هر یک از مراجع قضائی و محاکم عمومی و خانواده و دیگر مراجع صالحه و ذیربط و تقدیم دادخواست و انتخاب و انعقاد قرارداد وکالت با هر یک از وکلای دادگستری و مطلقه نمودن خانم … (وکیل)از قید زوجیت موکل و یا صدور حکم طلاق فی مابین آنان به هر قسم از طلاق اعم از بائن،رجعی،خلع یا مبارات با هر شرط و قرار و قبول بذل عین مهریه یا معادل یا کمتر و یا بیشتر از آن و با هر شرط ضمن العقد، تعیین تکلیف حضانت و ملاقات و نفقه فرزند یا فرزندان مشترک اعم از قبول یا رد سرپرستی،معرفی و انتخاب داور و قبول یا رد نظریه داوری،حق اعتراض به رای،تجدید

تجدیدنظر و فرجام خواهی و حق اسقاط آنها، استرداد دعوی یا دادخواست و حضور در هر یک از دفاتر رسمی ثبت طلاق و اجرای صیغه شرعی طلاق و امضاء ذیل و ظهر کلیه اوراق و اسناد و دفاتر مربوطه و ثبت طلاق در شناسنامه موکل و همچنین انجام سایر تشریفات لازم و قانونی با اختیارات کامل به نحوی که در هیچ یک از مراحل نیاز به حضور و امضای مجدد موکل نباشد.

حدود اختیارات:

وکیل مرقوم با حق توکیل بغیر جزا”و یا کلا”و لوکرارا” و مع الواسطه در عزل و نصب وکلای انتخابی در انجام دادن تمامی تشریفات قانونی مورد وکالت از طرف موکل اختیارتام داشته و امضاء و اقدامات نامبرده به منزله امضاء و اقدام موکل نافذ و معتبر است و موکل ضمن عقد خارج لازم حق عزل و ضم وکیل و انجام هرگونه عمل مغایر با مفاد این سند را تا انجام کامل مورد وکالت از خود سلب و ساقط نمود .

حق طلاق در گروه حقوقی تخصصی ملکی اداری

برای تحریر یا نگارش متن وکالت در طلاق و یا اعطای وکالت به وکیل می توانید با ما تماس بگیرید. بهترین وکیل خانواده برای همه امور دعاوی خانواده در خدمت شما خواهد بود. برای سفارش نگارش وکالت نامه می توانید از طریق فرم درخواست خدمات حقوقی اقدام نمایید.