نحوه محاسبه دیه تصادف شخص ثالث
محاسبه میزان دیه تصادف
آشنایی با نحوه محاسبه دیه تصادف
یکی از مهم‌ترین مسائلی که در زمان تصادفات مطرح می‌شود مسئله محاسبه دیه تصادف است. محاسبه این دیه دارای شرایط خاصی است که حتما باید به آن دقت و توجه داشته باشید. معمولا اکثر افرادی که قصد محاسبه کردن این دیه را دارند اطلاعات تخصصی خاصی در این زمینه ندارند و همین مسئله نیز باعث می‌شود تا با مشکلات و چالش‌های جدی در این زمینه مواجه شوند. فراموش نکنید که ایران از نظر آمار تصادفات در جایگاه بسیار بالایی در دنیا قرار دارد.
امروزه موضوع تصادف و دیه آن از موضوعات مهم به‌حساب می‌آید. دلیل آن بالا بودن تعداد تصادفات در کشور ما است. به‌طوری‌که در فهرست رده‌بندی کشورها بر اساس حوادث رانندگی، نام ایران را در رده 189 در بین 190 کشور قرار داده‌اند؛ بنابراین درگیری افراد با این نوع حوادث زیاد است و مسئله نحوه محاسبه دیه تصادف و نحوه پرداخت توسط بیمه موردتوجه قرار می‌گیرد.
اهمیت اطلاع یافتن از میزان دیه و چگونگی دریافت آن به‌خصوص برای افرادی که در تصادفات متحمل ضرر می‌شوند، بسیار بالا است. مقاله‌ای که در اختیار شما قرار دارد به بررسی و توضیح این موضوع پرداخته است تا اطلاعات جامعی را در اختیار شما قرار دهد.
مطلب مفید | وکیل دیه اتباع خارجی
تعریف دیه تصادف در قانون
به‌طورکلی در هر نوع تصادفی دو طرف داریم که یکی از آنها شخصی است که آسیب و خسارت را وارد کرده و شخص دیگر نیز شخصی است که خسارت به او وارد شده است. در چنین شرایطی معمولا بر اساس نوع خسارتی که به شخص وارد شده مبلغی به‌عنوان دیه تصادف در نظر گرفته می‌شود. محاسبه دیه تصادف دارای شرایط خاصی است که در زمان محاسبه تمامی این شرایط باید با دقت بالایی در نظر گرفته شوند تا در نهایت میزان دیه به طور دقیق مشخص شود.
پیش از هر چیز باید دقت داشته باشید که دیه به بخش‌های مختلفی اختصاص داده می‌شود که هریک از این بخش‌ها و اجزا دارای دیه مخصوص به خود هستند. از طرف دیگر نوع آسیبی که می‌رسد نیز ممکن است تاثیر زیادی روی روند محاسبه دیه داشته باشد. به‌عنوان‌مثال آسیب و جراحت عادی دارای دیه خاصی بوده و دیه قطع عضو یا سایر انواع خسارت‌های جانی نیز متفاوت است. پس به‌عنوان یک فاکتور کلیدی و بسیار مهم باید نوع آسیب و خسارت وارد شده در زمان تصادف را نیز در زمان محاسبه دیه مدنظر قرار دهید.
از طرفی در زمان تصادف ممکن است قتل غیرعمد نیز رخ دهد که دیه مخصوص به خود را دارد.
اگر تصادف رانندگی پیش بیاید و فردی که شخص ثالث دانسته می‌شود زیان ببیند، مالک وسیله نقلیه که این آسیب را وارد کرده باید به او هزینه تعیین‌شده‌ای را بپردازد.
انواع دیه در قانون مجازات اسلامی شامل موارد زیر هستند.
- دیه زخم و جراحت
- دیه قطع عضو
- دیه منافع اعضا که مربوط به از دست دادن یکی از حواس پنج‌گانه است.
- دیه قتل نفس غیرعمدی
بند قانونی که درباره دیه تصادفات تنظیم‌شده بیان می‌کند هر فرد حقوقی یا حقیقی که وسیله نقلیه به نام او است باید مسئولیت کامل آن را برعهده گیرند؛ به‌خصوص زمانی که وسیله نقلیه او چه به دست خود چه به دست دیگری، سبب خسارت دیدن افراد از نظر جسمی یا مالی شود. وسایل نقلیه شامل هر نوع وسیله موتوری و زمینی می‌شود؛ ازجمله خودروهای سواری، قطارهای راه‌آهن، تریلر و یدک‌کش‌ها.
چه مواردی مشمول دیه تصادف می‌شوند؟
یکی از سوالات مهم دیگری که ممکن است در خصوص محاسبه دیه تصادف برای هرکسی به وجود بیاید این است که چه مواردی مشمول دیه تصادف می‌شوند؟ اگر بخواهیم یک پاسخ دقیق به این موضوع بیان کنیم می‌توان گفت که هرگاه در یک تصادف شخصی به شخص دیگر آسیبی وارد کند بر اساس میزان خسارتی که به او وارد شده است می‌تواند دیه دریافت کند. دقت داشته باشید که میزان دیه بر اساس قوانین جمهوری اسلامی مشخص خواهد شد و کاملا به نظر قاضی پرونده و پزشکی قانونی بستگی دارد.
پس هرگونه آسیب جانی که به شخص وارد شود مشمول دیه خواهد بود و نوع آسیبی که وارد شده نیز می‌تواند به طور مستقیم روی مبلغ دیه اثرگذار باشد. یک نکته بسیار مهم که باید به آن دقت و توجه داشته باشید این است که دیه فقط به شخصی تعلق می‌گیرد که قانون مشخص کند تصادف تقصیر او نبوده است. به همین علت است که معمولا در پرونده‌های تصادف بهتر است که از یک وکیل کارکشته و باتجربه کمک بگیرید تا بتوانید به‌خوبی از حقوقی که در این زمینه دارید دفاع کرده و خود را مشمول دیه کنید.
چه عواملی روی محاسبه دیه تصادف تاثیرگذار هستند؟
در زمان محاسبه دیه تصادف باید به این موضوع دقت داشته باشید که برخی از عوامل می‌توانند به طور مستقیم روی میزان دیه تاثیرگذار باشند. به همین علت نیز شما باید به آنها دقت و توجه کافی داشته باشید. از جمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از مهم‌ترین این عوامل میزان خسارتی است که به شخص وارد شده است. هرچه این خسارت بیشتر باشد مبلغ دیه تصادف نیز به همان نسبت بیشتر خواهد شد.
- از طرف دیگر باید دقت داشته باشید که نظر قاضی دادگاه نیز می‌تواند تاثیر مستقیمی روی محاسبه دیه داشته باشد که در ادامه بیشتر دراین‌خصوص صحبت خواهیم کرد.
- یکی دیگر از عوامل اثرگذار روی این مبلغ این است که آیا در ماه‌های حرام این اتفاق افتاده است یا خیر؟ درصورتی‌که تصادف در ماه‌های حرام رخ‌داده باشد مبلغ دیه افزایش پیدا خواهد کرد که میتوانید اطلاعاتی را در خصوص قوانین آن با مشاوره گرفتن از مشاوران مجموعه حقوقی ملکی اداری به دست بیاورید.
عضوی از بدن که به آن خسارت وارد شده است عامل بسیار مهم دیگری است که روی این مبلغ اثرگذار خواهد بود.
چه کسی باید دیه تصادف را بپردازد؟
اگر وسیله نقلیه بیمه شده باشد، شرکت بیمه موظف به پرداخت حق دیه شخص ثالث است. البته این پرداخت بر اساس قرارداد بین بیمه‌شده و بیمه‌کننده صورت می‌گیرد. بدین منظور اول کارشناسان اظهارات و خسارات را موردبررسی قرار می‌دهند؛ سپس دادگاه حکم پرداخت دیه را صادر کرده تا شرکت بیمه آن را بپردازد.
البته ممکن است وسیله نقلیه‌ای که تصادف کرده بیمه نداشته باشد یا حتی پس از تصادف، در محل حادثه نماند و نتوان آن را پیدا کرد. در این شرایط فرد خسارت‌دیده می‌تواند دیه را از صندوق تأمین خسارت‌های بدنی بگیرد که نحوه محاسبه دیه تصادف آن دقیق و درست است.
تصادف رانندگی و خسارت دیدن شخص ثالث
بیمه ، نحوه محاسبه دیه و پرداخت دیه تصادفات
نحوه محاسبه دیه تصادف و روش پرداخت آن در مواردی که فرد آسیب‌دیده فوت شده با موردی که فوت نشده، متفاوت است.
پلیس راهنمایی و رانندگی و برخی مراکز دیگر از تمام تصادفات گزارش تهیه می‌کنند. اگر در تصادف، فرد فوت نکرده اما دچار خسارت شده باشد، شرکت بیمه یا صندوق تأمین خسارت‌های بدنی باید به‌محض دریافت گزارش پلیس، حداقل نصف دیه را بپردازند. مابقی آن هزینه نیز پس از صدور رأی نهایی دادگاه باید به فرد آسیب‌دیده پرداخت شود. دادگاه باید مبلغ دقیق و کامل دیه را در حکم ذکر کند. اگر این کار انجام نشود، شرکت بیمه می‌تواند باقی‌مانده حق دیه را نپردازد.
اگر خسارات ناشی از تصادف موجب مرگ فرد ثالث شود، به رأی نهایی دادگاه نیازی نیست. شرکت بیمه قادر است پیش از صدور آن رأی نیز با پرداخت دیه مقتول به طور کامل، رضایت اولیای دم او را بگیرد. قتل در تصادفات، غیرعمدی به‌حساب می‌آید و دیه کامل انسان به اولیای دم مقتول تعلق می‌گیرد. دیه بر اساس سال و حتی ماه می‌تواند میزان متفاوتی داشته باشد.
مواردی که مشمول دیه تصادف می‌شوند
هر فردی که به سبب تصادف رانندگی متحمل آسیب مالی یا جانی شود، می‌تواند دیه تصادف را بر اساس میزان خسارت دریافت کند؛ برای مثال اگر راننده با عابر پیاده تصادف کند و پای او دچار شکستگی شود، دیه به او تعلق می‌گیرد. نحوه محاسبه دیه تصادف متأثر از قوانین مجازات اسلامی است و بر اساس آن میزان دیه را برآورد می‌کنند.
نحوه محاسبه دیه تصادف در شرایط مختلف
نکات مهم در نحوه محاسبه دیه تصادف
میزان دیه تصادف همانند دیگر انواع دیه‌ها محاسبه می‌شود؛ برای مثال اگر در تصادف رانندگی، دندان فرد ثالث بشکند، همان مقدار دیه شکسته شدن دندان در درگیری یا… برای او در نظر گرفته می‌شود. مرجعی که چگونگی برآورد شدن دیه را تعیین می‌کند، قانون مجازات اسلامی است.
چه در تصادفاتی که فرد خسارت‌دیده فوت شود، چه در مواردی که شخص ثالث آسیب جزئی مالی یا جانی ببیند، برای محاسبه دیه تصادف بر اساس میزان خسارت، درصدی از دیه کامل را برآورد و معین می‌کنند. منظور از دیه کامل در قانون مجازات اسلامی، دیه مقرر برای قتل مرد مسلمان به‌صورت غیرعمدی است.
دیه فردی که بر اثر تصادف فوت کند
برای فرد ثالثی که بر اثر تصادف فوت کند، دیه کامل در نظر گرفته می‌شود. با آغاز هرسال، رئیس قوه قضاییه موظف است مبلغ دیه کامل انسان را تعیین کند. در سال 1401 این مبلغ 600 میلیون تومان اعلام شده است. برای محاسبه دیه کامل انسان، قیمت یک شتر سالم را در 100 ضرب می‌کنند. از دیگر عواملی که باعث تغییر میزان دیه می‌شود، تورم است که رئیس بانک مرکزی نرخ آن را محاسبه می‌کند.
میزان دیه در ماه‌های حرام
محرم، رجب، ذی‌القعده و ذی‌الحجه به‌عنوان ماه‌های حرام شناخته می‌شوند. نحوه محاسبه دیه تصادف در این ماه‌ها، درصورتی‌که فرد ثالث فوت شود، با ماه‌ها عادی فرق دارد. قانون مربوط به این نوع دیه در ماه‌های حرام را تغلیظ دیه می‌نامند.
اگر قتل نفس به‌صورت غیرعمدی اتفاق افتاده باشد (مانند قتل بر اثر تصادف رانندگی)، میزان دیه، دیه کامل یک انسان به‌علاوه یک‌سوم آن خواهد بود. توجه داشته باشید که فقط قتل نفس مشمول این قانون می‌شود و انواع دیگر دیه‌ها را چه در ماه‌های حرام و چه در سایر ماه‌ها به طور یکسان تعیین می‌کنند.
دیه در تصادفی که راننده گواهی‌نامه نداشته است
تفاوتی میان میزان دیه در تصادفی که فرد بدون گواهی‌نامه رانندگی کرده با فردی که گواهی‌نامه داشته، وجود ندارد؛ اما اگر تصادفی رخ دهد و مشخص شود راننده گواهی‌نامه ندارد، او مجبور به پرداخت دیه و هم تحمل مجازاتی دیگر مانند حبس خواهد بود.
تصادفاتی که منجر به خسارات مالی و جانی می‌شوند
انتخاب وکیل مناسب برای محاسبه دیه تصادف
در زمان محاسبه دیه تصادف نظر قاضی پرونده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. مبلغ دیه بطور مستقیم توسط قاضی مشخص خواهد شد. به همین علت حضور موفق در دادگاه از اهمیت بسیار زیادی برای افزایش یا کاهش مبلغ دیه برخوردار است. در چنین شرایطی است که استخدام یک وکیل خوب و موفق در این زمینه می‌تواند به میزان زیادی به شما کمک کند. از طریق انتخاب وکیل درست شما میتوانید پرونده‌های خود را به شکل بهتری حل کرده و مبلغ دیه متناسب کنید.
وکیلی که شما برای پرونده تصادف انتخاب می‌کنید باید دارای چند ویژگی بسیار مهم و کلیدی باشد. اولین ویژگی او این است که حتما باید دارای تجربه کافی در زمینه پرونده‌های حقوقی مربوط به تصادف باشد. لذا پرونده‌های موفقی در این زمینه داشته باشد. علاوه برآن آشنایی با قوانین حوزه تصادف اهمیت بالایی دارد. استخدام یک وکیل با تجربه که بتواند با حس مسئولیت‌پذیری بالا پیگیر پرونده شما باشد می‌تواند تاثیر زیادی روی نتیجه پرونده داشته باشد.
مطلب مفید | مهلت پرداخت دیه حادثه کار
