وکیل تجدید نظر خواهی کیست؟

وکیل تجدید نظر خواهی

جزییات اقدامات وکیل تجدید نظر خواهی

یکی از راههای اعتراض به رای صادره از طرف مراجع قضایی یا دادگاهها ، درخواست تجدید نظرخواهی است. در تجدید نظر خواهی وکیل یا طرف دعوایی که رای به ضرر او صادر شده میتوانند به رای دادگاه بدوی اعتراض کنند .

مطلب مفید | فرجام خواهی حقوقی

برای تجدید نظر خواهی بهترین کار آن است که از یک وکیل با تجربه مشاوره دریافت نمود. یا اینکه پرونده را برای تجدید نظر خواهی به او سپرد . وکیل تجدید نظر خواهی در این مورد نقش اساسی دارد. حتی میتواند رای اولیه را نقض و رای مناسب به نفع موکل خود دریافت نماید.

تجدید نظر خواهی در حقیقت یک فرصت جدید برای شخصی است که رای صادره از طرف دادگاه نتوانسته نظر او را تامین کند. وکیل تجدید نظرخواهی میتواند در این مورد به کمک این شخص بشتابد . وکیل با تنظیم لایحه تجدیدنظرخواهی ، ایرادات ماهوی و شکلی رای صادره را برشمرده و به آن اعتراض میکند. بدین وسیله وکیل کمک میکند تا شخص مورد نظر به خواسته های خود برسد.

تجدیدنظر خواهی یعنی چه؟

در اینجا ابتدا از خود میپرسیم تجدید نظر خواهی چیست؟ آیا وکیل تجدید نظر خواهی میتواند در این مورد تاصیر گذار باشد؟ آیا وکیل میتواند با تجدید نظر خواهی ، احکام دادگاه را تغییر بدهد؟

در پاسخ به این سوالات باید گفت تجدید نظرخواهی یعنی اینکه بعد از صدور رای از طرف دادگاه ، میتوان به رای صادره اعتراض کرد. این اعتراض در مواردی نتیجه بخش است که بتوان اشتباه ، قصور یا بی توجهی در هنگام صدور رای مشاهده نمود. بنابراین در موارد اشاره شده دادخواست تجدید نظر خواهی را میتوان تنظیم و به حکم مورد نظر اعتراض نمود.

مطلب مفید | فرجام خواهی از احکام دادگاه

تجدید نظر خواهی فرصتی است برای شخص یا اشخاصی که بدنبال احقاق حقوق خود هستند. تجدید نظر خواهی جزء مراحل نهایی دادرسی بشمار میرود. معترض به رای باید در زمان مقرر نسبت به رای صادره اعتراض کند . در غیر این صورت دادگاه به اعتراضی که بعد از زمان قانونی تقدیم دادگاه شود ترتیب اثری نخواهد گذارد.

وکیل تجدید نظر خواهی با تجربه

ممکن است معترض دلایل و یا مدارکی در اختیار داشته باشد که از نظر او قابلیت تغییر رای صادره را داشته باشد. در این صورت میتواند با وکیل تجدید نظرخواهی مشورت کند. در مشورت با وکیل تجدید نظر خواهی راههای اعتراض به رای صادره مورد ارزیابی قرار میگیرد . چنانچه از نظر وکیل احتمال موفقیت در اعتراض وجود داشته باشد دادخواست اعتراضی تنظیم و با رای صادره اعتراض خواهد شد.

وکیل تجدیدنظر خواهی میتواند با جمع آوری دلایل و شواهد و مستند به قانون مسیر اعتراض را طی کند. وکیل در این موارد تحقیقات خود را ابتدا با مطالعه پرونده و سپس در گفتکو با متقاضی اعتراض شروع میکند. وی خلاء ها و نواقص پرونده را استخراج مینماید. همچنین مستندات لازم را جمع آوری و سپس درخواست اعتراض را تقدیم دادگاه خواهد نمود.

به کدام وکیل تجدید نظرخواهی مراجعه نماییم؟

باز هم احتمال دارد شما از خود سوال کنید برای نتیجه بخش بودن اعتراض باید بدنبال کدام وکیل تجدید نظر خواهی باشیم؟

اولاً باید بدانید در همه موارد احتمال موفقیت در تجدید نظر خواهی وجود ندارد. ثانیاً باید به وکیل تجدید نظر خواهی با تجربه مراجعه کرد. وکیل تجدید نظر خواهی باید از مهارت ، تجربه و دانش کافی برخوردار باشد . برای پیدا کردن وکیل مناسب قطعا باید دقت زیادی داشته باشید.

کدام آراء قابل تجدید نظر خواهی است؟

مواد 330 تا 340 قانون آیین دادرسی مدنی استنادات لازم را برای تجدید نظر خواهی از آراء دادگاهها فراهم میسازد. برابر ماده 331 این قانون در موارد زیر میتوان به آراء صادره از دادگاهها اعتراض نمود:

الف- در دعاوی مالی که خواسته یا ارزش آن از سه میلیون ریال متجاوز باشد.

ب- کلیه احکام صادره در دعاوی غیرمالی.

ج- حکم راجع به متفرعات دعوا در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل تجدیدنظر باشد.

تبصره – احکام مستند به اقرار در دادگاه یا مستند به رای یک یا چند نفر کارشناس که طرفین کتبا رای آنان را قاطع دعوا قرار داده باشند قابل درخواست تجدیدنظر نیست مگر در خصوص صلاحیت دادگاه یا قاضی صادر کننده رای.

همچنین به استناد ماده ۳۳۲ قانون آیین دادرسی مدنی ، قرارهای زیر قابل تجدیدنظر است ، در صورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابل درخواست تجدیدنظر باشد:

الف- قرار ابطال دادخواست یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شود.

ب- قرار رد دعوا یا عدم استماع دعوا.

ج- قرار سقوط دعوا.

د- قرار عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.

ماده ۳۳۳ قانون آیین دادرسی مدنی

در صورتی که طرفین دعوا با توافق کتبی حق تجدیدنظرخواهی خود را ساقط کرده باشند تجدیدنظرخواهی آنان مسموع نخواهد بود. مگر در خصوص صلاحیت دادگاه یا قاضی صادر کننده رای.

چه کسانی که حق درخواست تجدید نظر خواهی دارند؟

ممکن است بخواهید این سوال را مطرح کنید که آیا من میتوانم به رای صادره  از دادگاه اعتراض نمایم؟ در این مورد با مراجعه به ماده ۳۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی ملاحظه میشود که اشخاص زیر حق درخواست تجدیدنظر دارند:

الف – طرفین دعوا یا وکلا و یا نمایندگان قانونی انها.

ب – رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، رئیس حوزه قضایی و یا هر‌قاضی دیگری که طبق مقررات قانونی پرونده تحت نظر او قرار می‌گیرد .

مهلت تجدید نظر خواهی

مهلت درخواست تجدیدنظر اصحاب دعوا، برای اشخاص مقیم ایران بیست روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور دوماه از تاریخ ابلاغ یا انقضای مدت واخواهی است.

هرگاه یکی از کسانی که حق تجدید نظرخواهی دارند قبل از انقضاء مهلت تجدید نظر ورشکسته یا محجور یا فوت شود، مهلت جدید از تاریخ ابلاغ حکم یا قرار در مورد ورشکسته به مدیر تصفیه تصفیه و در مورد محجور به قیم و در صورت فوت به وارث یا قائم مقام یا نماینده قانونی وارث شروع می شود.

اگر سمت یکی از اشخاصی که به عنوان نمایندگی از قبیل ولایت یا قیمومت و یا وصایت در دعوا دخالت داشته اند قبل از انقضای مدت تجدید نظرخواهی زایل گردد، مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ حکم یا قرار به کسی که به این سمت تعیین می شود، شروع خواهد شد . اگر زوال این سمت بواسطه رفع حجر باشد، مهلت تجدید نظرخواهی از تاریخ ابلاغ حکم یا قرار به کسی که از رفع حجر شده است شروع می گردد.

در تمامی این موارد مشورت با وکیل تجدید نظر خواهی ممکن است مسیر پرونده را به نفع متقاضی تجدید نظر پیش ببرد. وکیل میتواند با مشاوره حقوقی و یا قبول وکالت ، درخواست تجدید نظر خواهی را به سر منزل مقصود برساند.

تنظیم دادخواست تجدید نظر خواهی

برای درخواست تجدید نظر خواهی باید تشریفات قانونی لازم طی شود . وکیل تجدید نظر خواهی با آگاهی از این تشریفات میتواند دادخواست تجدید نظر خواهی را تنظیم نماید.

در حقیقت متقاضی تجدید نظر باید دادخواست خود را ظرف مهلت مقرر به دفتر دادگاه صادرکننده رای یا دفتر شعبه اول دادگاه تجدید نظر یا به دفتر بازداشتگاهی که در آنجا توقیف است، تسلیم نماید. هر یک از مراجع یادشده در بالا باید بلافاصله پس از وصول دادخواست آن را ثبت میکند. سپس رسیدی مشتمل بر نام متقاضی و طرف دعوا، تاریخ تسلیم، شماره ثبت و دادنامه به تقدیم کننده تسلیم مینماید.  بر روی کلیه برگ‌های دادخواست تجدید نظر همان تاریخ را قید میکند. این تاریخ، تاریخ تجدید نظرخواهی محسوب می گردد.

در صورتی که دادخواست به دفتر مرجع تجدید نظر یا بازداشتگاه داده شود به شرح بالا اقدام و دادخواست را به دادگاه صادرکننده رای ارسال می‌دارد. چنانچه دادخواست تجدید نظر در مهلت قانونی تقدیم شده باشد، مدیر دفتر دادگاه بدوی پس از تکمیل آن، پرونده را ظرف دو روز به مرجع تجدید نظر ارسال می دارد.

در صورتیکه دادخواست خارج از مهلت داده شود و یا در مهلت قانونی رفع نقص نگردد، به موجب قرار دادگاه صادرکننده رای بدوی رد می شود. این قرار ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ در مرجع تجدید نظر قابل اعتراض است، رای دادگاه تجدید نظر قطعی است.

مطلب مفید | نمونه دادخواست تجدید نظر خواهی

دادگاه باید ذیل رای خود، قابل تجدید نظر بودن یا نبودن رای و مرجع تجدید نظر آن را معین نماید. این امر مانع از آن نخواهد بود که اگر رای دادگاه قابل تجدید نظر بوده و دادگاه آن را قطعی اعلام کند، هریک از طرفین درخواست تجدید نظر نماید.

در صورتی که در مهلت مقرر دادخواست تجدید نظر به مراجع مذکور نشده باشد، متقاضی تجدید نظر با دلیل و بیان عذر خود تقاضای تجدید نظر را به دادگاه صادرکننده رای تقدیم می نماید. دادگاه مکلف است ابتدا به عذر عنوان شده که به موجب عدم تقدیم دادخواست در مهلت مقرر بوده رسیدگی و در صورت وجود عذر موجه نسبت به پذیرش دادخواست تجدید نظر اتخاذ تصمیم می نماید.

ارکان تشکیل دهنده دادخواست تجدید نظر

وکیل تجدید نظر خواهی با استناد به ماده ۳۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی در تنظیم دادخواسا باید نکات زیر را مورد توجه قرار دهد:

1-نام و نام خانوادگی و اقامتگاه و سایر مشخصات تجدیدنظر خواه و وکیل او در صورتی که دادخواست را وکیل داده باشد.

2-  نام و نام خانوادگی، اقامتگاه و سایر مشخصات تجدیدنظر خوانده.

3 – حکم یا قراری که از آن درخواست تجدیدنظر شده است.

4-  دادگاه صادرکننده رای.

5- تاریخ ابلاغ رای.

6-  دلایل تجدیدنظرخواهی.

وکیل تجدیدنظر خواهی از ارکان تشکیل دهنده یک دادخواست به خوبی اطلاع دارد و نکات حقوقی که باید در شرح دادخواست ذکر کند میداند. بر اساس ماده ۳۴۱ قانون آیین دادرسی مدنی، در دادخواست باید نکات زیر قید شود :

نام و نام خانوادگی و اقامتگاه و سایر مشخصات تجدید نظر خواه و وکیل او در صورتی که دادخواست را وکیل داده باشد.

نام و نام خانوادگی، اقامتگاه و سایر مشخصات تجدید نظر خوانده

حکم یا قراری که از آن درخواست تجدید نظر شده است.

دادگاه صادرکننده رای.

تاریخ ابلاغ رای.

دلایل تجدید نظرخواهی.

 جهات درخواست تجدید نظر خواهی

وکیل تجدید نظر خواهی مستند به ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی ، درخواست تجدیدنظر را بر اساس موارد زیر تنظیم خواهد نمود :

الف – ادعای عدم اعتبار مستندات دادگاه.

ب – ادعای فقدان شرایط قانونی شهادت شهود.

ج – ادعای عدم توجه قاضی به دلایل ابرازی.

د – ادعای عدم صلاحیت قاضی یا دادگاه صادر کننده رای.

ه- – ادعای مخالف بودن رای با موازین شرعی و یا مقررات قانونی.

تبصره – اگر درخواست تجدیدنظر به استناد یکی از جهات مذکور در این ماده به عمل امده باشد در صورت وجود جهات دیگر، مرجع تجدیدنظر به آن جهت هم رسیدگی می نماید.

 برخی نکات قانونی در زمان تجدید نظرخواهی

الف) هرگاه دادخواست دهنده عنوان قیمومت یا ولایت یا وصایت یا وکالت یا مدیریت شرکت و امثال آن را داشته باشد، باید رونوشت یا تصویر سندی را که مثبت سمت او می باشد، پیوست دادخواست نماید.

ب) هر دادخواستی که نکات یادشده در قانون آیین دادرسی مدنی در آن رعایت نشده باشد به جریان نمی‌افتد . مدیر دفتر دادگاه بدوی ظرف دو روز از تاریخ وصول دادخواست نقایص را به طور تفصیل به دادخواست دهنده به طور کتبی اطلاع میدهد. و از روز ابلاغ ده روز به او مهلت می‌دهد که نقایص را رفع کند و اگر محتاج به تجدید دادخواست است آن را تجدید نماید.

ج) مدیر دفتر دادگاه بدوی ظرف دو روز از تاریخ وصول دادخواست و ضمائم آن و یا پس از رفع نقص، یک نسخه از دادخواست و پیوستهای آن را برای طرف دعوا می فرستد که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ پاسخ دهد، پس از انقضای مهلت یادشده اعم از اینکه پاسخی رسیده یا نرسیده باشد، پرونده را به مرجع تجدید نظر می فرستد.

د) تجدید نظرخواهی از آرای قابل تجدید نظر که در قانون احصاء گردیده مانع اجرای حکم خواهد بود، هرچند دادگاه صادرکننده رای آن را قطعی اعلام نموده باشد مگر در مواردی که طبق قانون استثناء شده باشد.

مطلب مفید | تجدید نظر خواهی از احکام حقوقی

ه) چنانچه دادگاه تجدید نظر در رای بدوی غیر از اشتباهاتی از قبیل اعداد، ارقام، سهو قلم، مشخصات طرفین و یا از قلم افتادگی در آن قسمت از خواسته که به اثبات رسیده اشکال دیگری ملاحظه نکند ضمن اصلاح رأی آن را تایید خواهد کرد.

و) هرگاه دادگاه تجدید نظر، دادگاه بدوی را فاقد صلاحیت محلی یا ذاتی تشخیص دهد رای را نقض و پرونده را به مرجع صالح ارسال می دارد.

ز) دادگاه تجدید نظر در صورتی که قرار مورد شکایت را مطابق با موازین قانونی تشخیص دهد، آن را تایید می کند. در غیر این صورت پس از نقض، پرونده را برای رسیدگی ماهوی به دادگاه صادرکننده قرار عودت می دهد.

ح) عدم رعایت شرایط قانونی دادخواست و یا عدم رفع نقص آن در موعد مقرر قانونی در مرحله بدوی، موجب نقض رای در مرحله تجدید نظر نخواهد بود. در این موارد دادگاه تجدید نظر به دادخواست دهنده بدوی اخطار می کند که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ نسبت به رفع نقص اقدام نماید. در صورت عدم اقدام و همچنین در صورتی که سمت دادخواست دهنده محرز نباشد دادگاه رای صادره را نقض و قرار رد دعوای بدوی را صادر می نماید.

جایگاه و نقش دادگاه تجدید نظر خواهی

با استناد به مواد 354 تا 360 قانون آیین دادرسی مدنی دادگاه تجدید نظر با دریافت درخواست تجدید نظر از سوی وکیل یا متقاضی تجدید نظر خواهی اقدامات زیر را انجام میدهد:

الف) قرار تحقیق و معاینه محل

قرار تحقیق و معاینه محل در دادگاه تجدید نظر توسط رئیس دادگاه یا به دستور او توسط یکی از مستشاران شعبه اجرا می شود . چنانچه محل اجرای قرار در شهر دیگر همان استان باشد دادگاه تجدید نظر می تواند اجرای قرار را از دادگاه محل درخواست نماید . در صورتی که محل اجرای قرار در حوزه قضایی استان دیگر باشد با اعطای نیابت قضایی به دادگاه محل، درخواست اجرای قرار را خواهد نمود.

ب) تایید رای

چنانچه دادگاه تجدید نظر در رای بدوی غیر از اشتباهاتی از قبیل اعداد، ارقام، سهو قلم، مشخصات طرفین و یا از قلم افتادگی در آن قسمت از خواسته که به اثبات رسیده اشکال دیگری ملاحظه نکند ضمن اصلاح رأی آن را تایید خواهد کرد.

پ) نقض رای

هرگاه دادگاه تجدید نظر، دادگاه بدوی را فاقد صلاحیت محلی یا ذاتی تشخیص دهد رای را نقض و پرونده را به مرجع صالح ارسال می دارد.

ت) عودت پرونده

دادگاه تجدید نظر در صورتی که قرار مورد شکایت را مطابق با موازین قانونی تشخیص دهد، آن را تایید می کند. در غیر این صورت پس از نقض، پرونده را برای رسیدگی ماهوی به دادگاه صادرکننده قرار عودت می دهد.

ث) تایید قرار

در صورتی که دادگاه تجدید نظر قرار دادگاه بدوی را در مورد رد یا عدم استماع دعوا به جهت یادشده در قرار، موجه نداند ولی به جهات قانونی دیگر دعوا را مردود یا غیر قابل استماع تشخیص دهد، در نهایت قرار صادره را تایید خواهد کرد.

ج) صدور رای

چنانچه دادگاه تجدید نظر ادعای تجدید نظرخواه را موجه تشخیص دهد، رای دادگاه بدوی را نقض و رای مقتضی صادر می نماید. در غیر این صورت با رد درخواست و تایید رای، پرونده را به دادگاه بدوی اعاده خواهد کرد.

د) تسری رای

رای دادگاه تجدید نظر نمی تواند مورد استفاده غیر طرفین تجدید نظر خواهی قرار گیرد، مگر در مواردی که رای صادره قابل تجزیه و تفکیک نباشد که در این صورت نسبت به اشخاص دیگر هم که مشمول رای بدوی بوده و تجدید نظرخواهی نکرده اند تسری خواهد داشت.

 امکان ادعای جدید در تجدید نظرخواهی

وکیل تجدید نظر خواهی میداند که در موارد خاص امکان طرح ادعای جدید در مرحله تجدید وجود دارد. از جمله در مورد مطالبه قیمت محکوم به که عین آن، موضوع رای بدوی بوده و یا مطالبه عین مالی که قیمت آن در مرحله بدوی مورد حکم قرار گرفته است.

ادعای اجاره بهاء و مطالبه بقیه اقساط آن و اجرت‌المثل و دینی که موعد پرداخت آن در جریان رسیدگی بدوی، رسیده و سایر متفرعات از قبیل ضرر و زیان که در زمان جریان دعوا یا بعد از صدور رای بدوی به خواسته اصلی تعلق گرفته و مورد حکم واقع نشده یا موعد پرداخت آن بعد از صدور رای رسیده باشد.

تجدید نظرخواهی کیفری

قرار بازداشت موقت توسط قاضی دادگاه صادر و به تأیید رئیس حوزه قضائی محل یا معاون وی می‌رسد . و قابل تجدید نظر خواهی در‌دادگاه تجدید نظر استان ظرف مدت ده روز می‌باشد.

رسیدگی دادگاه تجدید نظر خارج از نوبت خواهد بود. در هر صورت ظرف مدت یک ماه باید ‌وضعیت متهم روشن شود . چنانچه قاضی مربوطه ادامه بازداشت موقت متهم را لازم بداند به ترتیب یاد شده اقدام خواهد نمود.

در صورتی که قرار بازداشت توسط رئیس حوزه قضائی صادر شود و یا محل فاقد رئیس حوزه قضائی و معاون باشد با اعتراض متهم‌پرونده به دادگاه تجدید نظر ارسال خواهد شد.

‌درصورتیکه دادگاه تجدید نظر اعتراض متهم را وارد تشخیص دهد قرار بازداشت موقت را فسخ و پرونده به منظور اخذ تأمین مناسب دیگر به دادگاه ‌صادر کننده قرار اعاده می‌گردد.

مطلب مفید | اعاده دادرسی کیفری

در امور کیفری، احاله پرونده از حوزه‌ای به حوزه دیگر یک استان به درخواست رئیس حوزه مبداء و موافقت شعبه اول دادگاه تجدید نظر‌همان استان و از حوزه یک استان به استان دیگر به درخواست رئیس حوزه قضایی و موافقت دیوان عالی کشور صورت می‌گیرد.

در صورت فسخ قرار توسط مرجع صادر کننده، یا نقض آن توسط مرجع تجدید نظر و یا صدور قرار منع پیگرد یا موقوفی تعقیب یا برائت‌ متهم ، دادگاه بدوی مکلف است مراتب را بلافاصله به مراجع ذیربط اطلاع دهد.

وکیل تجدید نظر خواهی در آراء غیابی

در مواردی که آراء دادگاه به صورت غیابی صادر شده باشد امکان تجدید نظرخواهی وجود دارد. وکیل تجدید نظر خواهی در مورد آراء غیابی درخواست تجدید نظر خواهی نماید .

در کلیه جرائم مربوط به حقوق‌الناس و نظم عمومی که جنبه حق‌اللهی ندارند هرگاه متهم یا وکیل او در هیچ یک از جلسات دادگاه‌حاضر نشده و یا لایحه نفرستاده باشند دادگاه رای غیابی صادر می‌نماید، این رای پس از ابلاغ واقعی ظرف ده روز قابل واخواهی در دادگاه صادر کننده‌رأی می‌باشد و پس از انقضای مهلت واخواهی برابر قانون تجدید نظر احکام دادگاه‌ها قابل تجدید نظر است.

آرای غیابی که ظرف مهلت مقرر از آن واخواهی نشده باشد، پس از انقضاء مدت واخواهی و تجدید نظر به اجراء گذارده خواهد شد.‌ هرگاه رأی صادره ابلاغ قانونی شده باشد در هر حال محکوم علیه می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ اطلاع از دادگاه صادرکننده رای تقاضای وا خواهی‌نماید. در این صورت دادگاه اجرای رای را به صورت موقت متوقف و در صورت اقتضاء نسبت به اخذ تأمین یا تجدید نظر در تأمین قبلی اقدام می‌نماید.

دادگاه پس از رسیدن تقاضای واخواهی بلافاصله وارد رسیدگی می‌شود . و دلايل و مدافعات محکوم‌علیه را بررسی، چنانچه موثر در‌رأی نباشد رای غیابی را تایید می‌نماید . و در صورتی که مؤثر در رأی تشخیص دهد و یا بررسی مدارک و مدافعات مستلزم تحقیق بیشتر باشد با تعیین‌وقت رسیدگی طرفین را دعوت می‌نماید. در این صورت عدم حضور شاکی یا مدعی خصوصی مانع ادامه رسیدگی نخواهد بود.

موارد تجدید نظرخواهی برای احکام کیفری

 براساس قانون آیین دادرسی کیفری، آراء دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری قطعی است مگر در موارد ذیل که قابل درخواست تجدید نظر می‌باشد:

‌الف – جرائمی که مجازات قانونی آنها اعدام یا رجم است.

ب – جرائمی که به موجب قانون مشمول حد یا قصاص نفس و اطراف می‌باشد.

ج – ضبط اموال بیش از یک میلیون ریال و مصادره اموال.

‌د – جرائمی که طبق قانون مستلزم پرداخت دیه بیش از خمس دیه کامل است.

ه- جرائمی که حداکثر مجازات قانونی آن بیش از سه ماه حبس یا شلاق یا جزای نقدی بیش

از پانصد هزار ریال باشد.

‌و – محکومیت‌های انفصال از خدمت.

منظور از آرای قابل درخواست تجدید نظر در موارد فوق اعم از محکومیت، برائت، منع تعقیب یا موقوفی تعقیب است.  مرجع تجدید نظر آرای دادگاه‌های عمومی و انقلاب هر حوزه قضایی، دادگاه تجدید نظر همان استان است، مگر در موارد ذیل که مرجع‌تجدید نظر آنها دیوان عالی کشور خواهد بود:

جرائمی که مجازات قانونی آنها اعدام یا رجم باشد.

در جرائمی که مجازات قانونی آنها قطع عضو، قصاص نفس یا اطراف باشد.

جرائمی که مجازات قانونی آنها حبس بیش از ده سال باشد.

مصادره اموال.

در مواردی که رای دادگاه راجع به جنبه کیفری و دعوای ضرر و زیان تواماً صادر شده چنانچه یکی از جنبه‌های مذکور قابل درخواست‌تجدید نظر باشد جنبه دیگر رأی نیز به تبع آن قابل درخواست تجدید نظر بوده و صلاحیت مرجع تجدید نظر نیز بر همین مبنا خواهد بود.

نحوه رسیدگی در دادگاه‌ تجدید نظر

بعد از وصول پرونده به دادگاه تجدید نظر استان، در صورت تعدد شعب ابتداء توسط رئیس شعبه اول به یکی از شعب دادگاه‌ تجدید نظر ارجاع می‌شود. شعبه مرجوع‌الیه به نوبت رسیدگی می‌نماید مگر در مواردی که به موجب قانون و یا به تشخیص رئیس شعبه اول دادگاه ‌تجدید نظر رسیدگی خارج از نوبت ضروری باشد.

هرگاه دادگاه تجدید نظر تحقیقات انجام شده در مرحله بدوی را ناقص تشخیص دهد یا بررسی اظهارات و مدافعات طرفین و سایر‌دلایل ابرازی را مستلزم احضار اشخاص ذی ربط بداند با تعیین وقت آنان را احضار می‌نماید طرفین شکایت می‌توانند شخصاً حاضر شده و یا وکیل‌معرفی نمایند. درهرحال عدم حضور یا عدم معرفی وکیل مانع از رسیدگی نخواهد بود.

قرار تحقیق و معاینه محل در دادگاه تجدید نظر توسط رئیس دادگاه یا به دستور او توسط یکی از مستشاران شعبه اجراء می‌شود.  و‌چنانچه محل اجرای قرار در شهر دیگر همان استان باشد دادگاه تجدید نظر می‌تواند اجرای قرار را از دادگاه آن محل درخواست نماید . و در صورتی که‌محل اجرای قرار در حوزه قضائی استان دیگری باشد با اعطای نیابت قضایی به دادگاه محل درخواست اجرای قرار را خواهد نمود.

 هرگاه دادگاه تجدید نظر استان حضور متهمی را که در حبس است لازم بداند دستور اعزام او را به مسؤول زندان یا بازداشتگاه صادر‌می‌نماید. چنانچه زندان یا بازداشتگاه در محل دیگری باشد متهم به دستور دادگاه موقتاً به نزدیکترین زندان تحویل داده خواهد شد.

در مواقعی که حکم صادره درخواست تجدید نظر شود و از متهم تأمین اخذ نشده باشد و یا متناسب با جرم و ضرر و زیان شاکی خصوصی‌نباشد دادگاه تجدید نظر با توجه به دلایل موجود می‌تواند تأمین متناسب اخذ نماید.