مبلغ دیه تصادف خودرو

مبلغ دیه تصادف خودرو و محاسبه میزان مبلغ آن

محاسبه مبلغ دیه تصادف خودرو

در هنگام تصادف رانندگی یکی از دغدغه های عاملین تصادف و آسیب دیدگان ، میزان خسارت و آسیب به سرنشینان و خودرو یا خودروهایی است که در تصادف نقش داشته اند.

در ابتدای هر سال ، مبلغ دیه تصادف خودرو بر اساس نرخ دیه سالانه تعیین و محاسبه میگردد. نرخ دیه در سال 1402 نیز با توجه به نوع و عضو آسیب دیده ، همچنین دیه تعیین شده در قانون مجازات اسلامی برای آن عضو مشخص و ابلاغ گردیده است.

بعد از بروز حادثه و تصادف خودرو ، پلیس در محل حاضر میشود و گزارش آن را تهیه مینماید. برای دریافت دیه ناشی از تصادف خودرو ، مهمترین سند و مدرک ، گزارش پلیس راهنمایی و رانندگی است.

برای شروع و فرایند کار ، فرد خسارت دیده باید نسبت به ثبت شکواییه در دفتر خدمات قضایی اقدام نماید.

مطلب مفید | وکیل دیه در تهران

پرداخت دیه تصادفات طبق قانون بر عهده شرکت‌های بیمه خواهد بود. بر این اساس و طبق قراردادی که میان بیمه‌گر و بیمه کننده منعقد می‌شود، پس از بررسی‌های لازم و اظهار نظر کارشناسان و در نهایت بر اساس حکم دادگاه، شرکت بیمه موظف است دیه تصادف را به شخص ثالث بپردازد. چنانچه وسیله نقلیه بیمه نشده یا راننده از محل وقوع تصادف متواری شود ، پرداخت دیه تصادف خودرو بر عهده صندوق تامین خسارت‌های بدنی خواهد بود.

در این مقاله به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت و در مورد شرایط و مراحل  دریافت دیه تصادف خودرو نکات لازم را مورد اشاره قرار خواهیم داد.

مبلغ دیه تصادف خودرو و نحوه محاسبه آن

محاسبه دیه در تصادف خودرو، تفاوتی با سایر انواع دیه ندارد. به عبارتی ساده‌تر، تصادف چه منجر به فوت شده باشد و چه آسیب جسمی وارد کرده باشد، نرخ دیه آن بر اساس قانون مجازات‌ اسلامی محاسبه می‌شود.

همه ساله مبلغ دیه به روز میشود و به صورت رسمی اعلام میگردد. این مبلغ در مورد اعضاء و جوارح مختلف بدن به نسبت دیه کامل ، نرخ مشخص دارد.

در هر مورد که در قانون برای عضو آسیب دیده ، مبلغ نرخ مشخصی در نظر گرفته نشده باشد ، نرخ خسارت در مورد دیه تصادف خودرو به صورت «ارش» می باشد.

مطلب مفید | اثبات مالکیت خودرو

بنابراین در پرونده تصادف ، قاضی با در نظر گرفتن مدارک و نظر پزشکی قانونی ، دیه عضو آسیب دیده در تصادف را مشخص مینماید.

موارد تعلق دیه تصادف

در هر تصادف ، هرگونه آسیب جانی یا جسمی به شخص ثالث ، مشمول پرداخت دیه تصادف خواهد بود. به عنوان مثال ، چنانچه تصادف منجر به قطع عضو شود، بر اساس قانون دیه در مجازات‌های اسلامی، مبلغ دیه محاسبه و پرداخت می‌گردد.

همچنین چنانچه تصادف منجر به فوت شده باشد، شرکت‌های بیمه می‌توانند بدون نیاز به رای دادگاه و با گرفتن رضایت اولیای دم مقتول ، کل مبلغ دیه را پرداخت کنند.

قانون پرداخت دیه در تصادفات

پرداخت دیه تصادف خودرو بر عهده شرکت‌های بیمه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی خواهد بود. در ماده ۱۶ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه آمده است :

«در تصادفات رانندگی که منجر به فوت نشده باشند، شرکت‌های بیمه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی، موظف است بعد از دریافت گزارش پلیس راهنمایی و رانندگی و در صورت نیاز، سایر دستگاه‌های ذی‌صلاح، حداقل ۵۰ درصد از مبلغ دیه را پرداخت نموده و برای باقیمانده، منتظر رای قطعی دادگاه بماند».

شرایط دریافت دیه تصادف خودرو

برای آنکه در یک پرونده ، موضوع دیه مطرح و مشمول محاسبه و پرداخت شود ، باید تصادف خودرو رخ داده به صورت رسمی توسط پلیس گزارش شود.

دومین شرط دریافت دیه تصادف خودرو ، این است که فرد آسیب دیده بتواند وقوع تصادف و آسیب ناشی از آن را در دادگاه اثبات کند.

البته بطور طبیعی در مواردی که تصادف از ابتدا با حضور پلیس گزارش میشود مشکل اثبات ندارد. اما در تصادفاتی که پلیس در صحنه نبوده اثبات اینکه تصادف و آسیب غیر عمدی بوده و عمدی در کار نبوده کمی مشکل خواهد شد.

مطلب مفید | نحوه فک پلاک خودرو

شرط سوم آن است که شاکی یا قربانیان حادثه تصادف خودرو ، اقدام به ثبت شکایت بنمایند و طی آن درخواست دیه تصادف خودرو بنمایند.

در چهارمین شرط ، دریافت دیه تصادف مستلزم آن است که دادگاه و دادسرای صالح، به شکایت دریافت دیه تصادف، رسیدگی نماید. و در صورت لزوم نسبت به تعلق دیه و میزان آن ، رای قطعی صادر نماید .

شرط پنجم آنکه پرونده جهت اجرای حکم، به اجرای احکام در معیت دادگاه، ارسال گردد.

نرخ روز در پرداخت دیه تصادف

باید توجه داشت در پرداخت دیه تصادف خودرو ، دیه بر مبنای نرخ روز پرداخت میشود و نه بر مبنای نرخ روز تصادف .

لذا چنانچه تصادف در سال 1401 اتفاق می افتد  و در سال 1402 پرداخت گردد ، مبنای نرخ دیه ، سال پرداخت دیه خواهد بود.

نحوه دریافت مبلغ دیه تصادف خودرو

به منظور دریافت دیه تصادف خودرو ، لازم است برای ثبت شکایت به کلانتری و یا دفتر خدمات قضایی(جهت ارسال به دادسرا) مراجعه شود .

با ثبت شکواییه، پرونده دیه تصادف خودرو وارد مراحل قضایی خواهد شد. پرونده ابتدا در دادسرا مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. بازپرس ممکن است از کلانتری بخواهد تحقیق بیشتری در مورد تصادف انجام دهد. در صورت وجود متهم در پرونده و احراز وقوع جرم و کفایت ادله برای انتساب جرم به متهم ، دادسرا بطور قطع قرار جلب متهم را به دادرسی صادر خواهد نمود. پرونده پس از انجام تحقیقات و تکمیل فرایند دادرسی ، جهت صدور رای به دادگاه کیفری ارسال میشود.

قطعیت حکم و اجرای آن

پس از صدور حکم و قطعی شدن آن ، پرونده جهت اجرای حکم به اجرای احکام ارسال می گردد . شاکی نیز می تواند شخصاً به اجرای احکام مراجعه و اجرای حکم را درخواست نماید.

مقصر حادثه که محکوم به پرداخت دیه شده است باید در مهلت مقرر، دیه تصادف را پرداخت نماید. در غیر این صورت امکان توقیف اموال وی و در صورت نداشتن مال، امکان درخواست صدور حکم جلب او وجود دارد.

مدارک لازم برای دریافت مبلغ دیه تصادف

در هر تصادف ، پرداخت دیه منوط به جمع آوری مدارک و مستندات لازم خواهد بود. چنانچه متهم در پرونده وجود داشته باشد وی باید نسبت به پرداخت دیه اقدام نماید. در غیر این صورت شرکت بیمه و حسب مورد صندوق تامین خسارت های بدنی دولت ، نسبت به پرداخت مبلغ دیه تصادف خودرو پرداخت نمایند.

برای پرداخت دیه لازم است گزارش پلیس ، شهادت شهود ، نامه بیمارستان ، نامه پزشکی قانونی رای دادگاه در دسترس باشد.

هزینه دیه تصادف خودرو

برای اینکه در پرونده دیه تصادف موفق به دریافت مبلغ دیه شوید باید تمام مراحل ثبت شکایت و جمع آوری مدار و مستندات بطور دقیق طی شود. در این مسیر ممکن است هزینه هایی را متحمل شوید. این هزینه ها شامل : ثبت شکایت ، گزارش کارشناس (در پرونده هایی که گزارش پلیس در صحنه وجود ندارد) ، هزینه های درمان ، هزینه وکیل و … خواهد بود.

انتظار میرود با دریافت مبلغ دیه تصادف ، این هزینه ها جبران شود.

دیه کامل در سال 1402

دیه کامل انسان در سال ۱۴۰۲ بر اساس قیمت 100 شتر سالم ، برابر با ۹۰۰ میلیون تومان است. این مبلغ در ابتدای هر سال و توسط رییس قوه قضاییه اعلام می‌شود.

دیه تصادف در ماه های حرام

در ماه‌های حرام (محرم، رجب، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) دیه قتل نفس غیر عمد، افزایش یافته و ثلث دیه کامل به آن اضافه می‌شود. به این قانون، تغلیظ دیه گفته می‌شود.

قانون تغلیظ تنها برای قتل نفس اعمال می‌شود و سایر انواع دیه ، در ماه‌های حرام، تفاوتی با ماه‌های دیگر سال ندارند. در تصادفات رانندگی نیز، در صورتی که حادثه در یکی از ماه‌های حرام رخ داده و منجر به فوت شده باشد، برابر با قانون تغلیظ دیه، یک سوم دیه کامل به مبلغ نهایی اضافه خواهد شد.

چه کسی باید دیه تصادف را بپردازد؟

پرداخت خسارت تصادف طبق نظر قانونگذار و در شایع ترین حالت ممکن ، بر عهده شرکت های بیمه خواهد بود‌. فردی که خودرو خریداری می کند ، می بايست با طی نمودن برخی مراحل قانونی ، خودرو خود را بیمه کند. هرگاه با ماشین مورد نظر تصادفی رخ دهد، مطابق قانون، شرکت بیمه باید دیه شخص ثالث را به صورت تمام و کمال به او پرداخت نماید.

شرکت بیمه نیز معمولا محدودیتی در این خصوص نداشته، و با صلاحدید دادگاه مقدار دیه هرچقدر که باشد، آن را پرداخت خواهد کرد. اما گاهی خودرو بیمه نیست.‌ در این صورت قانونا پرداخت دیه تصادف بر عهده شرکت بیمه نخواهد بود‌. یا گاهی دیده می شود راننده خودروی متخلف که موجب ایجاد خسارت به شخص ثالث شده است، از صحنه جرم فرار کرده و دیگر امکان پیدا کردن او وجود ندارد. در این صورت شخص خسارت دیده می تواند، دیه خود را از صندوق تأمین خسارت های بدنی دریافت کند.

مواردی که مشمول دیه تصادف می شوند

طبق قانون تمامی کسانی که به عنوان شخص ثالث به شمار می روند، مشمول دریافت دیه خواهند بود. این افراد شامل موارد زیر می شوند:

عابرین پیاده

در بسیاری از تصادفات رانندگی شاهد خسارت به عابرین پیاده هستیم. به عنوان مثال عابر پیاده در حال رد شدن از خیابان است، و خودرو مقصر با برخورد به او باعث شکستن دست و پا، قطع عضو او  خواهد شد. در این صورت عابر پیاده، می تواند قانونا خسارت تصادف را مطالبه و دریافت نماید.

سرنشین خودرو زیان دیده

سرنشینان خودرو زیان دیده نیز، به طور حتم مشمول دریافت دیه خواهند بود‌. در تصادف رانندگی خودرو مقصر با برخورد به خودرو دیگر موجب بروز خسارت می شود. در این صورت راننده خودرو زیان دیده می تواند دیه خود را مطالبه کند.

سرنشین خودرو مقصر

بر خلاف تصور عموم، سرنشینان و رانندگان خودروهای مقصر نیز مشمول دریافت دیه تصادف خواهند بود. البته خودرو مقصر، شخص ثالث محسوب نمی شود. اما چون حق بیمه پرداخت کرده است، چنانچه در تصادف آسیب ببیند، از طرف شرکت بیمه به او دیه تعلق گرفته و پرداخت می شود.

دیه راننده  بدون گواهینامه

چنانچه فردی که گواهینامه ندارد در تصادف مقصر باشد و موجب وارد آمدن خسارت به خودرو دیگر شود مطابق قانون دیه تصادف از طریق بیمه نامه فرد بدون گواهینامه ، به فرد خسارت دیده پرداخت خواهد شد.

اما اگر در تصادف به شخصی که گواهینامه ندارد و مقصر هم شناخته شده ، خسارتی وارد شود، به او دیه تعلق نخواهد گرفت. در نتیجه باید خود خسارات وارده و هزینه های درمانش را پرداخت نماید.