آنچه باید درباره تقسیم وجه مزایده بین وراث بدانید!
بررسی کم‌وکیف تقسیم پول حاصل از مزایده بین وراث! یکی از مهم‌ترین مسائل در پرونده‌های ارث و میراث.
تقسیم وجه مزایده بین وراث گاهی می‌تواند منشأ تنش‌ها و اختلافاتی شود که سال‌ها ادامه پیدا می‌کنند. بسیاری از افراد، بدون اطلاع کافی از قوانین مربوط به ارث و بدون مشورت با وکلای متخصص، اقدام به توافق‌های شفاهی یا برداشت وجه از حساب دادگستری می‌کنند که نتیجه‌اش چیزی جز تضییع حق خود یا دیگران نیست. اگر شما هم درگیر چنین موضوعی هستید، بهتر است پیش از هر اقدامی، با دانش کامل وارد این مسیر شوید.
تعریف وجه مزایده و ارتباط آن با ماترک متوفی
وجه مزایده به پولی گفته می‌شود که از فروش یک مال در مزایده از راه قانونی به دست می‌آید. این مزایده معمولاً پس از صدور حکم از سوی دادگاه و با رعایت تشریفات قانونی برگزار می‌شود. در بسیاری از پرونده‌های ارث، زمانی که بین وراث برای تقسیم ملک توافقی وجود ندارد یا فروش آن ضروری است، دادگاه دستور فروش از طریق مزایده را صادر می‌کند. در این حالت، ملک متعلق به متوفی به‌صورت رسمی فروخته شده و مبلغ حاصل از آن به‌عنوان «وجه مزایده» تلقی می‌شود. این وجه، بخشی از ماترک است و باید مطابق قواعد ارث میان وراث تقسیم شود.
مراحل فروش مال غیرمنقول از طریق مزایده در پرونده‌های ارث
فرایند فروش مال غیرمنقول از طریق مزایده، ابتدا با ثبت دادخواست تقسیم ترکه آغاز می‌شود. اگر بین وراث توافقی بر سر تقسیم عینی وجود نداشته باشد یا مال مورد نظر غیرقابل تقسیم باشد، دادگاه دستور فروش آن از طریق مزایده را صادر می‌کند. پس از ارزیابی ملک توسط کارشناس رسمی دادگستری، مزایده در روزنامه کثیرالانتشار آگهی می‌شود.
در زمان مقرر، خریداران در مزایده شرکت کرده و در نهایت، بالاترین پیشنهاد به‌عنوان برنده اعلام می‌شود. مبلغی که خریدار پرداخت می‌کند، وجه مزایده است که به حساب دادگستری واریز می‌شود تا پس از طی مراحل قانونی، بین وراث تقسیم گردد. در تمام این مراحل، رعایت دقیق قوانین مزایده و ارث اهمیت زیادی دارد تا از بروز اختلافات آینده جلوگیری شود.
حتماً بخوانید: خرید ملک مزایده ای و مسائل آن
نحوه تقسیم وجه مزایده بین وراث طبق قانون مدنی
تقسیم وجه مزایده بین وراث بر اساس مقررات قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد. قانون مدنی در مواد ۸۶۱ به بعد، ترتیب وراث و نحوۀ سهم‌الارث را مشخص کرده است. پس از قطعی شدن مبلغ حاصل از مزایده، این وجه به‌عنوان بخشی از ترکه تلقی شده و طبق سهم هر وارث میان آن‌ها تقسیم می‌شود.
اگر ملک مزایده‌شده در تملک چند وارث باشد، سهم هریک از آن‌ها به‌نسبت سهمشان از ترکه محاسبه می‌شود. در این مرحله، دادگاه ممکن است با درخواست هریک از وراث، کارشناس رسمی را برای تعیین دقیق سهم‌الارث تعیین کند. تقسیم وجه مزایده بین وراث باید دقیق، شفاف و بر اساس قانون انجام گیرد تا هیچ‌یک از وراث احساس تضییع حق در فرایند تقسیم وجه مزایده بین وراث نداشته باشند.
چنانچه یکی از وراث مجهول‌المکان باشد یا ولی قانونی نداشته باشد، تقسیم وجه مزایده بین وراث متوقف می‌شود تا تکلیف قانونی وی مشخص شود. در این موارد، مشورت با وکیل آگاه می‌تواند از بروز اشتباهات قانونی جلوگیری کند.
چالش‌های رایج در تقسیم پول حاصل از مزایده
یکی از چالش‌های مهم در تقسیم وجه مزایده بین وراث، اعتراض به قیمت کارشناسی ملک است. ممکن است یکی از وراث معتقد باشد که ملک به قیمت کمتر از ارزش واقعی فروخته شده و به همین دلیل، سهمش کمتر از آنچه باید، شده است. از سوی دیگر، گاهی وراث بر سر نسبت سهم‌الارث با یکدیگر اختلاف دارند؛ به‌ویژه در مواردی که همسر دوم، فرزندان ناتنی یا نوادگان نیز از متوفی باقی مانده‌اند.
همچنین بخوانید: حقوق وراث در املاک موروثی و نحوه تقسیم ملک + ۷ نکته مهم
همچنین ممکن است یکی از وراث بدون اطلاع دیگران، برای برداشت وجه مزایده از حساب دادگستری اقدام کند که این کار غیرقانونی بوده و تبعات کیفری دارد. در مواردی نیز اختلاف بر سر هزینه‌هایی مانند بدهی متوفی یا مخارج کفن‌و‌دفن باعث پیچیده شدن موضوع می‌شود.
تمام این موارد ضرورت دریافت مشاورۀ تخصصی از گروه حقوقی وکیل ملکی و اداری را دوچندان می‌کند. تنها یک وکیل مجرب می‌تواند با بررسی دقیق اسناد، مدارک و احکام صادره، مسیر قانونی تقسیم وجه را بدون تنش پیش ببرد: فرم ثبت درخواست مشاوره فوری
نقش صلح و توافق در تسریع تقسیم وجه مزایده
با وجود آنکه مسیر قانونی تقسیم وجه مزایده روشن است، اما در بسیاری از پرونده‌ها، توافق بین وراث بهترین و سریع‌ترین راهکار است. اگر همۀ وراث بر سر نسبت سهم و نحوۀ برداشت وجه به توافق برسند، می‌توان با تنظیم صورت‌جلسۀ رسمی و تأیید دادگاه، وجه مزایده را بدون نیاز به رسیدگی قضایی پیچیده تقسیم کرد. این توافق می‌تواند توسط وکیل تنظیم شود تا تمام موارد قانونی رعایت شده و در آینده کسی نتواند نسبت به آن اعتراض کند.
دراین‌باره بخوانید: ابطال مزایده توسط دادگاه بدرخواست محکوم علیه و ثالث
مزیت اصلی توافق، جلوگیری از صرف وقت و هزینه‌های دادگاهی است. البته این توافق باید شفاف، کتبی و رسمی باشد. در این شرایط، گروه حقوقی وکیل ملکی و اداری می‌تواند نقش میانجی حرفه‌ای را ایفا کرده و با رعایت کامل مقررات، فرایند تقسیم وجه مزایده بین وراث را تسهیل کند. هرچه توافق زودتر و اصولی‌تر انجام شود، از بروز کدورت و نزاع‌های بعدی جلوگیری خواهد شد.
تقسیم وجه مزایده بین وراث خاص
یکی از موارد پیچیده در تقسیم وجه مزایده بین وراث، حضور وراث خاص است که سهم آن‌ها ممکن است با تصورات عمومی متفاوت باشد. به‌عنوان مثال، سهم همسر از وجه مزایدۀ ملک بسته به آنکه ملک مسکونی باشد یا تجاری، متفاوت است. اگر ملک مزایده‌شده، مسکونی باشد و شوهر فوت کرده باشد، زن یک‌هشتم از آن ارث میبرد. اما اگر ملک تجاری باشد، سهم او فقط از منقولات خواهد بود.
همچنین در مواردی که یکی از وراث ناتنی باشد، باید اثبات شود که رابطۀ فرزندخواندگی یا وصیت‌نامۀ قانونی وجود دارد تا سهم مشخصی برای او در نظر گرفته شود. در مورد نوه‌ها، اگر پدر یا مادر آن‌ها فوت کرده باشند، طبق قانون، نوه‌ها قائم‌مقام والد خود محسوب شده و از ترکه ارث می‌برند.
سهم ارث زن از شوهر در شرایط مختلف متفاوت است. اگر زن از شوهر فوت‌شده‌اش فرزند داشته باشد، به او یک‌هشتم از دارایی‌های منقول و همچنین یک‌هشتم از بهای اموال غیرمنقول شامل عرصه و اعیان تعلق می‌گیرد. اما در صورتی که شوهر هیچ فرزندی نداشته باشد، زن یک‌چهارم از مجموع دارایی‌های او را به ارث میبرد.
شناخت دقیق این موارد اهمیت زیادی در تقسیم وجه مزایده دارد. غفلت از این موضوع می‌تواند منجر به تصمیمات اشتباه یا حتی تضییع حقوق شرعی و قانونی برخی وراث شود. در این موارد، نقش وکیل متخصص انکارناپذیر است: ثبت درخواست مشورت با وکیل
اقدامات قانونی در صورت اختلاف شدید
در مواردی که اختلاف میان وراث به‌حدی است که توافق امکان‌پذیر نیست، مسیر قانونی از طریق دادگاه ادامه می‌یابد. هر یک از وراث می‌توانند دادخواست تقسیم وجه مزایده را به دادگاه صالح ارائه دهند. دادگاه پس از بررسی مدارک، ممکن است کارشناس رسمی را برای تعیین دقیق سهم هر وارث تعیین کند.
حتماً بخوانید: وکیل دعاوی ملکی و ۳ نکته مهم در این رابطه
در مواردی که برخی از وراث زیر سن قانونی باشند یا محجور باشند، دادگاه با نظر سازمان بهزیستی یا ولی قانونی آن‌ها اقدام خواهد کرد. همچنین، اگر یکی از وراث نسبت به نتیجۀ مزایده یا مراحل قانونی آن اعتراض داشته باشد، می‌تواند از طریق دادخواست اعتراض، فرایند رسیدگی را طولانی‌تر کند.
در چنین شرایطی، حضور وکیل متخصص برای پیگیری قانونی و دفاع از حقوق موکل ضروری است. گروه حقوقی وکیل ملکی و اداری با تجربه در این زمینه می‌تواند شما را در تمامی مراحل یاری کند و از پیچیدگی‌های قانونی عبور دهد: فرم درخواست مشاوره فوری
راهکارهای جلوگیری از اختلاف در تقسیم وجه مزایده بین وراث
برای جلوگیری از اختلاف در جریان تقسیم وجه مزایده بین وراث، چند اقدام ساده ولی مهم توصیه می‌شود:
- نخست، بهتر است قبل از مزایده، جلسه‌ای رسمی با حضور تمام وراث و وکیل برگزار شده و دربارۀ نحوۀ تقسیم توافق شود.
- دوم، کلیۀ مکاتبات و اطلاع‌رسانی‌ها باید به‌صورت رسمی انجام شود تا بعدها کسی مدعی بی‌اطلاعی نشود.
- سوم، اسناد و مدارک مانند گواهی انحصار وراثت، گواهی مالیاتی و نتیجۀ کارشناسی باید در دسترس همۀ وراث باشد.
همچنین مشورت با وکیل متخصص پیش از انجام هرگونه برداشت از حساب دادگستری، بسیار ضروری است. کوچک‌ترین اقدام ناهماهنگ می‌تواند زمینه‌ساز پرونده‌های جدید و دعوای حقوقی شود.
گروه وکلای ملکی و اداری در این مسیر همراه شماست تا با اقدامات اصولی، از بروز هرگونه اختلاف در فرایند تقسیم وجه مزایده بین وراث جلوگیری شود: درخواست مشاوره
جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
تقسیم وجه مزایده بین وراث گرچه از نظر حقوقی قواعد مشخصی دارد، اما در عمل، همواره با چالش‌ها و حساسیت‌های خاص همراه است. عدم اطلاع کافی از قوانین ارث، سهم‌الارث، نحوۀ اعتراض به مزایده و نحوۀ برداشت وجه، می‌تواند منجر به بروز مشکلات طولانی‌مدت شود.
حتماً بخوانید: وکیل ۲۴ ساعته ملکی
بهترین توصیه آن است که پیش از هر اقدامی برای تقسیم وجه مزایده بین وراث، به‌جای تکیه بر تجربیات شخصی یا اطلاعات ناقص، با یک وکیل متخصص در امور ارث و مزایده مشورت کنید. این‌گونه می‌توانید از حقوق خود و دیگران به‌درستی دفاع کرده و روند تقسیم وجه مزایده را به‌صورت قانونی، منصفانه و بدون تنش پیش ببرید!
