دعوای ورود شخص ثالث اصلی و تبعی

دعوای ورود شخص ثالث اصلی و تبعی

همه چیز در باره دعوای ورود شخص ثالث

در برخی دعاوی از جمله دعاوی ملکی ممکن است پرونده ای که در جریان رسیدگی قرار دارد مسیری  را طی نماید که علاوه بر طرفین پرونده ، ورود شخص ثالث را به پرونده الزامی سازد.

مطلب مفید | دعوای اعتراض ثالث اجرایی

معمولاً ورود شخص ثالث به پرونده زمانی رخ میدهد که در حین رسیدگی به یک پرونده ، شخص ثالثی که تصور میکند حقی در این پرونده دارد ، وارد جریان دعوای اعتراض ثالث میشود.

اینکه چگونه شخص ثالث به پرونده در جریان رسیدگی وارد میشود و تشریفات آن چگونه است موضوع بحث ما خواهد بود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

ورود شخص ثالث و انواع آن

ورود شخص ثالث به یک دعوا بدین مفهوم است که وقتی دادگاه در حال رسیدگی به یک پرونده است در جریان دادرسی پای شخص ثالث به پرونده کشیده میشود. در این حالت شخص ثالث میتواند با ارائه دادخواست وارد پرونده شود.

مطلب مفید | شرایط درخواست جلب ثالث

پس دانستیم ورود شخص ثالث دعوایی است که شخص دیگری به غیر از خوانده یا خواهان ، علیه یک یا هر دو آنها اقامه میکند .

 در این مورد ماده 130 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر میدارد :

هرگاه شخص ثالثی در موضوع دادرسی اصحاب دعوای اصلی برای خود مستقلاً حقی قایل باشد و یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذی نفع بداند ، می تواند تا وقتی که ختم دادرسی اعلام نشده است ، وارد دعوا گردد. چه اینکه رسیدگی در مرحله بدوی باشد یا در مرحله تجدیدنظر . دراین صورت نامبرده باید دادخواست خود را به دادگاهی که دعوا در آنجا مطرح است تقدیم و در آن منظور خود را به طور صریح اعلان نماید.

انواع دعوای ورود شخص ثالث

دعوای ورود ثالث اصلی

دعوای ورود ثالث اصلی یعنی در جریان یک پرونده ، شخص ثالث ادعایی را علیه یک یا هر دو طرف پرونده در حال رسیدگی مطرح کند.ً در جریان دعوای دو نفر به عنوان فروشنده و خریدار آپارتمان بر سر تاخیر در تحویل ملک ، شخص ثالث ورود کرده و مدعی میشود خانه ای که موضوع دعوا میان خواهان و خوانده است در اصل متعلق به او میباشد.

وی دادخواستی را در این رابطه به دادگاه تقدیم نموده و مدارک اثبات مالکیت خود را نیز ضمیمه میکند.

دعوای ورود ثالث تبعی

در دعوای ورود ثالث تبعی ، شخص ثالث ادعایی در مورد دعوای مطرح ندارد. ورود ثالث تبعی برای این هدف است که موفقیت یکی از طرفین پرونده برای او دارای منفعت در حال یا آینده است.

نحوه ورود ثالث به دعوا

ماده 130 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر میدارد :

هر گاه شخص ثالثی در موضوع دادرسی اصحاب دعوای اصلی برای خود مستقلاً حقی قائل باشد و یا خود را در محق شدن یکی از طرفین ذی نفع بداند می‌تواند تا وقتی که ختم دادرسی اعلام نشده است ، وارد دعوا گردد، چه اینکه رسیدگی در مرحله بدوی باشد یا در مرحله تجدیدنظر. در این صورت نامبرده باید دادخواست خود را به دادگاهی که دعوا در آنجا مطرح است تقدیم و در آن منظور خود را به طور صریح اعلان نماید.

مطلب مفید | دعوای اعتراض ثالث اجرایی و نحوه رسیدگی

از این ماده قانونی نکات زیر مستفاد میگردد:

• ورود شخص ثالث به دعوای اصلی با ارائه دادخواست آغاز میشود.
• دادخواست میتواند در دادگاه بدوی و یا تجدید نظر ارائه شود.
• علت ورود به دعوا باید در دادخواست صریحاً ذکر شود.
• شخص ثالث برای ورود به دعوا باید حقی را برای خود قایل باشد و آن را در دادخواست ذکر کند.
• شخص ثالث میتواند در رابطه ذینفع بودن یکی از طرفین پرونده باشد.
• دادخواست در هر کدام از دادگاه بدوی یا تجدید نظر باید قبل از ختم دادرسی ارائه شود.

تفاوت اعتراض ثالث با ورود ثالث

در دعوای اعتراض ثالث ، شخص ثالث بعد از صدور رای وارد دعوا شده و با تقدیم دادخواست به آن اعتراض میکند. اما در دعوای ورود ثالث ، شخص ثالث قبل از ختم دادرسی باید دادخواست خود را ارائه دهد.

در چه مورد دعوای ورود ثالث حکم دعوای مستقل دارد؟

هر گاه دادگاه تشخیص دهد دعوای ورود ثالث با تبانی و یا برای به تعویق انداختن رسیدگی به دعوای اصلی مطرح شده است . در این صورت دعوای ورود ثالث از دعوای اصلی تفکیک و به طور جداگانه بررسی می شود و دیگر عنوان دعوای ورود به ثالث را نخواهد داشت.

هزینه دعوای ورود ثالث

در دعوای ورود ثالث ، هزینه در دادگاه بدوی و تجدید نظر برابر با هزینه دعوای اصلی است.

مطلب مفید | اعتراض ثالث و اثبات مالکیت

ثالث در هر مرحله که وارد می شود باید هزینه آن را بپردازد و تفاوتی میان ثالث اصلی یا تبعی ندارد. با این توضیحات، به عنوان مثال، در دعاوی مالی اگر موضوع دعوا یا به عبارتی ارزش خواسته تا دویست میلیون ریال باشد، هزینه دادرسی دعوای ورود ثالث، دو و نیم درصد و اگر بیشتر از آن باشد نسبت به مازاد آن سه و نیم در صد خواهد بود.

مراحل مختلف رسیدگی به دعوا

ممکن است در مرحله بدوی ، دادخواست ثالث رد شود. در صورت رد دادخواست در مرحله بدوی ، می تواند در مرحله تجدید نظر انجام شود. چنانچه دعوا بعد از بررسی در دیوان عالی کشور، برای رسیدگی مجدد به دادگاه ارجاع داده شد،  ثالث در این مرحله هم اجازه ورود دارد.

انواع سوء نیت در دعوای ورود ثالث

ورود ثالث میتواند با سوء نیت همراه باشد . از جمله ممکن است شخص ثالث با یکی از اهداف زیر وارد دعوای اصلی شود:

الف) تبانی وارد ثالث با یکی از طرفین دعوا برای طولانی شدن دعوای اصلی

ب) تأخیر دادرسی

چنانچه دادگاه تشخیص دهد ورود ثالث با یکی از اهداف سوء مورد اشاره همراه میباشد موظف است دعوای ثالث را از دعوای اصلی تفکیک کند. در نتیجه ، به هر کدام  جداگانه رسیدگی خواهد نمود.

همچنین ممکن است طرف مقابلی که ورود ثالث به زیان او است دلایلی به دادگاه ارایه دهد که ورود ثالث مبتنی بر تبانی یا تأخیر در رسیدگی است و در این صورت نیز ، دادگاه موظف است قبل از رسیدگی به اصل دعوا ، تکلیف ایراد مذکور را معین کند.

نکات مهم در دعوای ورود ثالث

1. ورود ثالث به منزله وارد شدن شخص دیگری به یک دعوا از طریق تقدیم دادخواست است.
2. شخص ثالث برای ورود به دعوا فقط تا قبل از ختم دادرسی و صدور رأی وقت دارد. تفاوتی هم نمیکند دادگاه در مرحله بدوی باشد یا تجدیدنظر .
3. به ورود به دعوای دیگران با ادعای حق مستقل در دعوا ، ورود ثالث اصلی گفته میشود.
4. وقتی شخص ثالث از موفقیت یکی از طرفین دعوا صاحب نفع شود، و یا خطر از دست رفتن منافعش را احساس کند ، ورود وی به دعوای دیگران ، ورود ثالث تبعی خواهد بود.
5. دادگاه اصلی زمانی دعوای ثالث را میپذیرد که اولاً بین دعوای اصلی و ثالث رابطه کامل از نظر منشاء دعوا وجود داشته باشد و ثانیاً قصد تبانی و تأخیر در دادرسی در کار نباشد.
6. چنانچه دعوای اصلی مسترد شود قاضی مکلف به رسیدگی به دعوای ورود ثالث خواهد بود مگر اینکه ورود ثالث تبعی باشد.
7. اگر دعوای ورود ثالث به موجب قرار رد شود و در مرحله تجدیدنظر این قرار نقض شود، دادگاه تجدیدنظر به هر دو دعوا (اصلی و طاری) رسیدگی ماهیتی می‌ کند.چون ورود ثالث از استثنائاتی است که لازم نیست یک بار در دادگاه بدوی به ماهیت آن رسیدگی شده باشد.
8. دعوای ورود ثالث از نوع دعاوی طاری است .
9. اگر شخص ثالث در دعوای طرفین قبل از ختم دادرسی وارد نشود و حکم قطعی صادر شود میتواند از راه اعتراض ثالثاقامه دعوی کند.