صدور گواهی انحصار وراثت ، مراحل و شرایط آن

صدور گواهی انحصار وراثت 

مراحل و مدارک لازم برای صدور گواهی انحصار وراثت

صدور گواهی انحصار وراثت پیش از تقسیم ارث ، الزامی است . انحصار وراثت همانگونه که از نامش مشخص است، تعداد واقعی وارثین را منحصراً به افرادی محدود می کند که نامشان در گواهی انحصار وراثت آمده است. یعنی گواهی انحصار وراثت، وراث متوفی را مشخص مینماید. پس از صدور گواهی مزبور شخصی که نامش در گواهی انحصار وراثت درج نشده باشد، حق مطالبه ارث ندارد.

مطلب مفید | وکیل انحصار وراثت

آثار صدور گواهی انحصار وراثت

بدون داشتن گواهی انحصار وراثت امکان تقسیم ترکه وجود ندارد. در تمامی ادارات دولتی و غیر دولتی برای انجام کارهای بیمه، مالیات، بانکی،  تنظیم اسناد رسمی و …داشتن گواهی انحصار وراثت الزامی است.

انواع انحصار وراثت

انحصار وراثت با توجه به دارایی های متوفی به دو دسته تقسیم می شود:

• انحصار وراثت محدود: چنانچه اموال و دارایی های متوفی 500میلیون ریال یا کمتر باشد، نیازی به نشر آگهی انحصار وراثت نیست . در این مورد، انحصار وراثت بدون نشر آگهی و بصورت محدود انجام می شود. انحصار وراثت محدود در حدود 10 روز کاری انجام می شود.
• انحصار وراثت نامحدود: چنانچه اموال و دارایی های متوفی بیشتر از 500 میلیون ریال باشد، قبل از صدور گواهی انحصار وراثت ، نیاز به نشر آگهی و انقضای مهلت مقرر قانونی است.

مطلب مفید | قیمومت و اعتبار قیم نامه

مراحل دریافت گواهی انحصار وراثت

دریافت گواهی فوت

پس از فوت شخص، فوت و علت آن در سیستم یکپارچه سازمان ثبت احوال ثبت می شود. سازمان ثبت احوال شناسنامه شخص متوفی را باطل و گواهی فوت صادر می کند. در گواهی فوت ، تاریخ وفات و علت آن قید می شود. گواهی فوت به یکی از وراث یا وکیل ایشان تحویل داده می شود.

ثبت صدور گواهی انحصار وراثت در دفتر خدمات قضایی

با دریافت گواهی فوت ، یکی از وراث در سامانه ثنا ثبت نام میکند. سپس درخواست انحصار وراثت را در دفتر خدمات قضایی ثبت مینماید.

تنظیم استشهادیه انحصار وراثت در دفتر اسناد رسمی

در این مرحله تمام وراث باید به همراه اصل و کپی شناسنامه و اصل و کپی کارت ملی به دفتر اسناد رسمی مراجعه و درخواست تنظیم استشهادیه انحصار وراثت دهند. در ادامه، دو  نفر از افرادی که همه وراث را می شناسند، باید به عنوان استشهادیه انحصار وراثت ، آن را امضا کنند.

مطلب مفید | قبول و رد ترکه توسط وراث

رسید گواهی مالیاتی

پیش از سال 95 باید اظهارنامه مالیات بر ارث به اداره امور اقتصادی و دارایی تسلیم می شد. پس از سال 95 این الزام حذف شده است و نیازی به تسلیم اظهارنامه مالیاتی نیست.

رسید گواهی مالیاتی

مطلب مفید | مراحل تقسیم ترکه و ارث

رسیدگی در شورای حل اختلاف

رسیدگی به انحصار وراثت و صدور گواهی انحصار وراثت در صلاحیت شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی است. دفتر خدمات قضایی پس از ثبت دادخواست ، پرونده را به شورای حل اختلاف ارجاع می دهد.

آگهی انحصار وراثت

شورای حل اختلاف پس از بررسی مدارک و رسیدگی های لازم، دستور انتشار آگهی در روزنامه کثیرالانتشار را صادر می کند. آگهی مزبور مبنی بر این است که وراث متوفی منحصر به افرادی است که استشهادیه تنظیم کرده اند. و اسامی و مشخصات آنها در آگهی قید می شود. لذا هر کس نسبت به انحصار وراثت به افراد مزبور اعتراض دارد و مدعی وجود وصیت نامه است ظرف یک ماه مهلت دارد به مرجع مذکور در آگهی مراجعه نماید. در غیر این صورت گواهی صادر خواهد شد و هیچ اعتراضی پس از مهلت مزبور پذیرفته نیست.

مطلب مفید | امین اموال غایب مفقودالاثر

آگهی مزبور سه دفعه متوالی به فاصله یک ماه منتشر می شود.

صدور گواهی انحصار وراثت

پس از سپری شدن مراحل فوق و انقضای سه ماه از تاریخ اولین آگهی ، شورای حل اختلاف گواهی انحصار وراثت را صادر می کند.

مدارک لازم برای درخواست گواهی انحصار وراثت

• گواهی فوت
• شناسنامه متوفی
• کارت ملی متوفی
• شناسنامه درخواست کننده
• کارت ملی درخواست کننده
• شناسنامه و کارت ملی تمام وراث
• استشهادیه تنظیم شده در دفتر اسناد رسمی
• سند ازدواج متوفی در صورت ازدواج
• سند طلاق متوفی در صورت طلاق
• وصیت نامه متوفی در صورت وجود

برای درخواست صدور گواهی به کجا مراجعه کنیم؟

برای درخوست صدور گواهی به دفتر خدمات قضایی مراجعه می کنیم. رسیدگی در صلاحیت شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی است.

اگر وارثی همکاری نکند، تکلیف چیست؟

ممکن است برخی وارثین همکاری نکنند و برای تنظیم استشهادیه در دفتر اسناد رسمی حاضر نشوند. یا وارثی غایب باشد و به مدارک وی دسترسی نباشد. یا وارث حضور داشته باشد اما به مدارک وی دسترسی نباشد. در این صورت به تقاضای ذی نفع ، شورای حل اختلاف از ثبت احوال استعلام می گیرد.

اعتراض به گواهی انحصار وراثت

گواهی صادره از شورای حل اختلاف قابل اعتراض در دادگاه عمومی حقوقی و قابل تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی است.

مطلب مفید | ارث از فرزند ، همسر ، مادر و پدر

انحصار وراثت ایراینان مقیم خارج از کشور

امور مربوط به ارث، وصیت و انحصار وراثت از احوال شخصیه محسوب می شوند. و براساس مقررات، ایرانیانی که مقیم خارج هستند در امور مربوط به احوال شخصیه تابع قانون ایران هستند بنابراین براساس مقررات ایران انحصار وراثت آنها صورت می گیرد. وفات آنها باید به مأموران کنسولی محل اقامت یا نزدیکترین مأموران کنسولی ایران یا به ثبت احوال ایران اعلام شود.

مطلب مفید | وکیل راههای اثبات نسب

ورثه محجور

اگر در بین وراث متوفی محجوری باشد، ولی یا قیم محجور با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی محجور و مدرک سمت خود، به نمایندگی از محجور امور مربوط به انحصار وراثت را انجام می دهد.

فرم تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت

ریاست محترم مجتمع قضایی………………….

با سلام؛ احتراماً اینجانب احد از ورثه متوفی به استحضار می­رساند؛ حسب محتویات اسناد پیوست نامبرده ذیل فوت نموده و از وی تعداد………… نفر به عنوان وراث به جا مانده است و وراث دیگری ندارد. لذا تقاضای صدور گواهی انحصار وراثت را دارم. ضمنا متذکر می شوم قبلا از سوی سایر وراث گواهی وراثت اخذ شده است/ اخذ نشده است.

امضا

مشخصات متقاضی: نام……………نام خانوادگی……………..نام پدر………………نسبت با متوفی…………..

آدرس………………………………

مشخصات متوفی: نام……………..نام خانوادگی……………………نام پدر………………….شماره شناسنامه…………………

آدرس آخرین اقامتگاه……………………………………..

تاریخ فوت:………………….ارزش اموال به جا مانده از متوفی کمتر از     بیش تر از         سی میلیون ریال

مشخصات وراث

نام                    نام خانوادگی    نام پدر              شماره شناسنامه           صادره از             نسبت با متوفی

• ……………..
• ………………
• ……………..