اثبات حق ارتفاق

با سلام.
کاربر گرامی لطفاً برای بهره مندی از خدمات وکالت و مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری از ساعت 8 صبح تا 8 شب با شماره 09125453894 تماس بگیرید.

اثبات حق ارتفاق ، اوصاف حق ارتفاق ، از بین رفتن حق ارتفاق

حق ارتفاق

اثبات حق ارتفاق به چه معنا است؟

یکی از حقوق تصریح شده در قوانین و از جمله قانون مدنی، حق ارتفاق است. حق ارتفاق حقی است که به واسطه مالکیت ایجاد می شود. به این اعتبار که مالک یک ملک می تواند به دلایل کاملاً موجه و منطبق با موازین قانونی، وارد ملک دیگری شود بدون اینکه نیاز باشد بطور مرتب از وی اجازه ورود بگیرد. حق عبور از پشت بام دیگران در برخی مناطق روستایی نمونه ای از حق ارتفاق است که ناشی از طبیعت منطقه است.

گاه افراد مجبور میشوند به اثبات حق ارتفاق بپردازند. زیرا طرف مقابل آنها کسی است که این حق را از آنان سلب کرده است.

حق ارتفاق چگونه ایجاد می شود؟

معمولاً حق ارتفاق به دلیل طبیعت، ساختار و شکل برخی مناطق خاص بوجود می آید. به عنوان مثال در برخی مناطق کوهستانی یا روستایی که خانه ها در شیب های تند قرار دارند. عبور و مرور افراد مستلزم عبور از املاک دیگران است. یعنی پشت بام ملک یک نفر به عنوان حیاط ملک مجاور ، محل رفت و آمد ساکنین ملک مجاور است.

در برخی محله های قدیمی به دلیل کمبود فضا، مراجعه به انبار یا محل هایی خاص از خانه، مستلزم عبور از مسیر ملک دیگران است. بنابراین در اینگونه موارد حقی برای افراد ایجاد می شود که به آن حق ارتفاق می گویند. حق ارتفاق نیز از شرایطی ناشی می شود که از این طریق برای مالکین بوجود می آید.

اوصاف حق ارتفاق

  • عینی است. یعنب بر روی ملک یا زمین ایجاد می شود.
  • نسبت به اموال غیر منقول است. مانند زمین و خانه.
  • به تبع ملک ایجاد می شود. یعنی بدون وجود ملک این حق بی معنا است.
  • دائمی است و بوسیله فروش از بین نمی رود. یعنی ملکی که دارای حق ارتفاق است بعد از فروش نیز این حق همچنان پابرجا است.
  • جزء توابع مبیع منتقل می شود مگر آنکه شرط خلاف شده باشد. یعنی با فروش زمین این حق نیز منتقل می شود.

باید دانست که حق ارتفاق اگرچه برای یک نفر حقوقی را ایجاد می کند اما در عوض، استفاده از همان حقوق را برای شخص دیگر محدود می کند. از این رو در بیشتر موارد، حق ارتفاقی در سند ملک قید می شود تا از بروز اختلافات بعدی برای اثبات حق ارتفاق جلوگیری به عمل آید.

اقسام حق ارتفاق

اقسام حق ارتفاق از دو منظر قابل توجه است. از نظر موضوع و از نظر منشاء.

اقسام حق ارتفاق از نظر موضوع : 1. حق العبور(ممر) : عبور از ملک دیگری. 2. حق المجری: بردن آب از ملک دیگری یا کانال. 3. حق سر تیر: گذاردن سر تیر روی بنای ملک یا دیوار همسایه.

اقسام حق ارتفاق از حیث منشاء :

1. طبیعی: ملکی به طور طبیعی مجرای باران ملک دیگری بوده است.

2. قراردادی: بوسیله قرارداد تحصیل شده است.

3. ناشی از تصرف سابق است: به نحوی که سابقه تصرف معلوم نیست.

انتقال حق ارتفاق در قالب قرارداد

حق ارتفاق و قرارداد
حق ارتفاق و قرارداد

 گاهی افراد ترجیح می دهند حق ارتفاق را میان خود در قالب یک قرارداد رسمیت بخشیده و قانونمند و محکم نمایند.

تکالیف صاحب ارتفاق

  • صاحب حق ارتفاق باید خودش ممر و مجری(مسیر عبور و یا مجرای باران) را تعمیر کند.
  • در موارد لازم می تواند به ملک غیر وارد شود.
  • مخارج لازم برای استفاده از حق ارتفاق به عهده صاحب حق است.
  • تصرف در ملک غیر باید به قدر متعارف باشد.

تکالیف صاحب ملک مورد حق ارتفاق

  • مخارج لازم برای نگهداری عین ملک مورد حق ارتفاق به عهده مالک و مخارج بهره برداری به عهده صاحب حق ارتفاق است.
  • نباید تصرفاتی انجام دهد که باعث تضییع یا تعطیلی حق ارتفاق شود.
  • تعمیر خرابی منجر به عدم استفاده از عین ملک به عهده مالک عین است.

حقوق ارتفاقی در آپارتمان ها

در آپارتمان ها به دلیل وجود قانون تملک آپارتمان ها ، حق ارتفاق در سند مالکیت درج نمی گردد. بنابراین دعوای اثبات حق ارتفاق در آپارتمان ها قابل طرح نیست. این حقوق ناشی از وضعیت بنا است و نیازی به طرح اینگونه دعاوی در محاکم نیست.

شروع دعوا

گاهی مدعی دارنده حق ارتفاق که عموماً مدرکی در اختیار ندارد ، دعوای اثبات حق ارتفاق از ملک مجاور را در مرجع قضایی طرح می کند. وی حتی می تواند دعوای الزام مالک به ثبت آن در سند رسمی را نیز مطالبه نماید. در اینجا فرد مدعی، “خواهان” و مالک ملک دیگر، “خوانده” می باشد. البته باید در نظر داشت در اعتراض بر حقوق ارتفاقی، مجاورت شرط نیست. یعنی اعتراض از غیرمجاور هم پذیرفته می شود.

دارندگان حق اعتراض

  • کسی که مدعی حق ارتفاقی در ملک مورد تقاضای ثبت می باشد.
  • کسی که بر حق ارتفاقی که متقاضی ثبت در ملک او برای خود قائل است معترض بوده و منکر وجود آن حق برای متقاضی ثبت باشد.
  • متقاضی ثبت که در موقع تنظیم صورت مجلس تحدید، خود یا نماینده اش حضور نداشته و ملک بر طبق اظهارات مجاورین تحدید شده باشد.

مرجع صالح به رسیدگی

دعاوی اثبات حق ارتفاق در دادگاه حقوقی محل وقوع ملک مطرح می شود.

نحوه اجرای رای

احکامی که در مورد دعوای اثبات حق ارتفاق صادر می شود فاقد جنبه اجرایی بوده و جنبه اعلامی دارد. این حکم قدرت بیشتری را در مدعی یا خواهان ایجاد می کند. با توجه به اینکه حق ارتفاق در دادگاه به اثبات رسیده در این موارد صاحب حق ارتفاق به استناد این حکم می تواند دادخواست ثبت حق ارتفاق را مطرح کند تا با ثبت آن در سند به آن استحکام بیشتری ببخشد.

مستندات قانونی

در قانون مدنی از مواد 93 تا 108 در مورد حقوق ارتفاقی نکات مهمی مورد اشاره قرار گرفته است. در ساده ترین تعریف در ماده 93 چنین آمده است: “ارتفاق حقی است برای شخص در ملک دیگری”.

ماده 106 قانون مدنی تاکیدی بر اهمیت و استحکام حق ارتفاق است. در این ماده چنین آمده است:

“مالک ملکی که مورد حق الارتفاق غیر است، نمی تواند در ملک خود تصرفاتی کند که باعث تضییع یا تعطیل حق مزبور باشد مگر با اجازه صاحب حق”.

نتیجه

نکته آخر اینکه بهترین کار برای اثبات حق ارتفاق، داشتن قرارداد کتبی است. بنابراین بهتر است در خصوص دعوای حق ارتفاق ببینید چه مدارکی برای اثبات ادعای خود دارید. اگر قراردادی در دست دارید پس شما راحت تر می توانید اعتراض خود را به اثبات برسانید. در غیر این صورت کار اثبات ادعای شما کمی مشکل خواهد بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.