تطبیق جنسیت چیست؟

تطبیق جنسیت

تطبیق جنسیت

آشنایی با موضوع تطبیق جنسیت یا تغییر جنسیت

آیا تا کنون اصطلاح تطبیق جنسیت به گوشتان خورده است؟ شاید برایتان عجیب باشد ولی اکنون این موضوع به یکی از موضوعات حقوقی تبدیل شده است . نمونه بارز آن که اخیراً تا حدودی رسانه ای و فراگیر شد موضوع تغییر جنسیت یکی از هنرمندان عرصه بازیگری بود.

افراد زیادی در سراسر دنیا با این مشکل مواجه هستند که احساس میکنند جنسیت شان با روحیات و اخلاقیات آنها سازگاری ندارد. با پیشرفت علم و آگاهی  مردم از این قبیل مشکلات امروزه تعداد عمل های جراحی در زمینه تطابق جنسی به سرعت در حال افزایش است.

آنچه پس از این اعمال جراحی حائز اهمیت میباشد، پیگیری مسائل حقوقی است. حقوق افراد پس از تطبیق جنسیت دستخوش تغییر میشود که بسیار مهم است. در این مقاله به بررسی ابعاد مختلف به این موضوع میپردازیم.

 مطلب مرتبط | وکیل تطبیق جنسیت

آشنایی با واژه های تراجنسی و دو جنسی

دو واژه ای که خیلی شنیده میشوند، تراجنسی و دو جنسی هستند. این دو متفاوت از هم هستند. این در حالی است که بسیاری اوقات به اشتباه یکسان درنظر گرفته میشود و یا به جای یکدیگر به کار برده میشوند.

• تراجنسی:

افرادی هستند که از جنسیت خود راضی نیستند. این افراد از نظر ذهنی و روانی خود را با جنسیتی متفاوت از جنسیت فعلی که در ظاهر از آن برخوردار هستند، میشناسند و باور دارند. این افراد تنها با اختلالات روانی عدم تطابق جنسیتی مواجه هستند و از نظر ظاهری و جسمانی هیچ مشکلی ندارند ولی با این حال نیازمند تطبیق جنسیت هستند.

• دوجنسی:

به افراد دو جنسه گفته میشود که از هنگام تولد دچار ابهام در هویت جنسی خود میباشند. اندام های جنسی این افراد حالت بینابینی دارد‌. از نظر ظاهری ممکن است به یک جنس شباهت داشته باشند در حالی که خصوصیات اخلاقی، رفتار و صدای آنها به جنس دیگر مشابهت بیشتری دارد.

آیا قانوناً امکان تغییر و تطبیق جنسیت در ایران وجود دارد؟

تغییر جنسیت در ایران به صورت قانونی

افرادی که واقعاً از آشفتگی های روانی به خاطر عدم تطابق جنسیتی خود رنج میبرند، میتوانند برای تغییر و تطبیق جنسیت اقدام کنند. با توجه به اینکه این عمل باید به صورت قانونی و شرعی انجام شود، انجام چندین مرحله برای کسب مجوزهای لازم و ضروری است. در صورتیکه افراد از شرایط خاصی برخوردار باشند این امکان را دارند که شرعاً و قانوناً برای تغییر و تطابق جنسیت خود از طریق اقدامات پزشکی در کشور ایران اقدام کنند و هیچ مشکلی متوجه آنها نخواهد بود.

مراحل قانونی تطبیق جنسیت در کشور چگونه است؟

در نخستین گام افراد متقاضی باید به نزدیکترین دفتر قضایی محل سکونت خود مراجعه کنند. در این دفاتر فرمی با عنوان تغییر جنسیت و تغییر نام باید تکمیل و در دادگاه خانواده ثبت شود.همچنین می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به وکیل تغییر جنسیت مراجعه کنند.

زمان دقیق رسیدگی به پرونده از طریق سامانه ثنا به افراد متقاضی ابلاغ میشود. قاضی پرونده نیز به منظور دریافت نظرات کارشناسانه، پرونده مربوطه را به پزشکی قانونی ارجاع میدهد. همچنین فرد متقاضی از سوی پزشکی قانونی به یک روانپزشک معتمد از نظر دادگاه ارجاع داده میشود تا مراحل روان درمانی او سپری شود.

پس از اتمام این دوره، روانپزشک معتمد نظر نهایی خود را رسماً به پزشکی قانونی اعلام میکند. این نهاد نیز نظر خود را همراه با نظر پزشک روانشناس به دادگاه که مسئول رسیدگی به پرونده میباشد اعلام میدارد.

دادگاه نیز در نهایت بر اساس این نظرات کارشناسانه، حکم خود را مبنی بر تایید یا رد درخواست تغییر جنسیت و تغییر نام اعلام خواهد کرد.

گاهی اوقات برخی از افراد متقاضی پیش از مراجعه به دادگاه برای درخواست تطبیق جنسیت، جلسات رواندرمانی را بطور کامل سپری نموده اند. در چنین شرایطی این امکان وجود دارد تا آنها مدارک را همراه دادخواست ضمیمه کنند.

کدام دادگاه مرجع رسیدگی به پرونده های تغییر جنسیت است؟

ماده ۴ از قانون حمایت خانواده مقرر میدارد دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی به پرونده های مربوط به تغییر جنسیت را دارد. بنابراین دادگاه خانواده محل سکونت فرد متقاضی، مرجع رسیدگی به این درخواستها خواهد بود.

آیا تغییر جنسیت از نظر شرعی هم مورد قبول است؟

قانونگذار در ایران برای وضع تمام قوانین خود، به شرعی بودن احکام و قوانین توجه میکند. اینکه موضوع تغییر و تطبیق جنسیت از نظر شرعی مورد قبول است یا نه یکی از سوالاتی است که همیشه مطرح بوده است.

تغییر و تطابق جنسیتی همچنین آثار فقهی و حقوقی مختلفی را از قبیل ارث، شهادت فرد در دادگاه و … به همراه دارد. که تمام این موارد باعث میشوند تا اهمیت موضوع دو چندان شود. تمام فقها شرعاً تغییر و تطابق جنسیتی را برای افرادی که سالم هستند حرام عنوان کرده و به هیچ وجه برای این کار مجوز صادر نمی‌کنند. اما در خصوص افرادی که دچار مشکلات و آشفتگیهای جنسیتی بوده و از منظر فقهی اصطلاحاً خنثی به شمار میروند. اغلب فقها جواز این عمل را صادر کرده و به همین علت قانونگذار نیز این عمل را قانونی دانسته و در نهایت دادگاه اجازه آن را صادر میکند.

آیا تغییر جنسیت افراد در قراردادها تاثیر گذار است؟

 تطابق جنسیت به معنی از دست رفتن هویت اشخاص نیست. تمام حقوق مادی و معنوی افراد پس از تغییر و تطبیق جنسیت  حفظ شده و به افراد تعلق میگیرد. اینکه جنسیت فرد روی یک قرارداد تاثیرگذار باشد به ماهیت قرارداد بستگی دارد.

در مواردی که جنسیت افراد هیچ اثر حقوقی نداشته باشند، تغییر جنسیت نیز هیچ اثری نخواهد داشت. اما در شرایطی که در قراردادها، جنسیت طرفین قرارداد روی شرایط کلی تأثیرگذار باشد و نقش پررنگ و مهم داشته باشد، وضعیت متفاوت است. قرارداد امضا شده از زمانی که یکی از طرفین قرارداد تغییر یا تطبیق جنسیت انجام داده باشد، باطل میشود.

ولی با این حال روی شرایط قبل از تغییر جنسیت تاثیرگذار نخواهد بود. پس از تغییر جنسیت کلیه مسائل حقوقی از قبیل وضعیت ازدواج و مهریه، نفقه، حضانت و ولایت فرزندان و… دارای شرایط خاصی است که به دقت باید از نظر قانونی مورد بررسی قرار بگیرند.

 نقش وکیل در پرونده های مربوط به تغییر جنسیت

وکیل تطابق جنسیت

اغلب افراد به تنهایی قادر به پیشبرد صحیح پرونده های تطبیق جنسیت نیستند و موفق به احقاق حقوق خود نمیشوند.  در چنین شرایطی کمک گرفتن از یک وکیل ماهر برای افراد بیشترین نفع را به همراه دارد.

این موضوع در رابطه با پرونده های تطبیق جنسیت نیز صادق است. وکیل دادگستری حاذق با دانش حقوقی خود این پرونده ها را در سریعترین حالت ممکن به پیش میبرد. وکلای ماهر از همان ابتدای ارائه درخواست به دادگاه با موکلین خود همراه هستند. آنها در جلسه دادرسی حاضر هستند و از موکلین خود دفاع میکنند.

در پرونده های مربوط به تغییر جنسیت امکان تجدید نظر در صورت صدور رای دادگاه وجود دارد. پس از آن که متقاضی، اعتراض خود را نسبت به رای دادگاه اعلام داشت، وکیل مدافع، روال قانونی مربوط به تجدیدنظرخواهی را تا حصول نتیجه مدنظر پیگیری خواهد کرد.

پس از اعلام حکم قطعی دادگاه روند تغییر جنسیت و نام کوچک در شناسنامه از طریق اداره ثبت احوال محل سکونت انجام خواهد شد. همچنین وکیل مدارک هویتی جدید که برای فرد صادر میشوند و تحویل گرفته و در نهایت مسائل حقوقی مربوط به تطبیق جنسیت را حل مینماید.

سخن پایانی

عمل تطبیق جنسیت موضوعی است که افراد بسیاری را در داخل کشور نیز درگیر کرده است. افرادی که نتوانند بین شخصیتی که در درون آن هاست و آن چه که به نام جنسیت از بیرون دیده میشود به تعادل برسند دچار اختلالات شدیدی میشوند. بنابراین انتخاب آنها انجام عمل تطابق جنسیت است که با وجود قانونی و شرعی بودن این عمل، مسائل حقوقی و فقهی گوناگونی وجود دارد که باید مورد پیگیری قرار بگیرند.