فرجام خواهی از احکام دادگاه در دیوان عالی کشور

فرجام خواهی از احکام دادگاه ، فرجام خواهی حقوقی، نمونه دادخواست
در مورد فرجام خواهی در دیوان عالی بیشتر بدانید
فرجام خواهی از احکام دادگاه
فرجام خواهی از احکام دادگاه یک راه و مسیر فوق العاده برای شکایت از آراء صادره از دادگاهها ، نزد دیوان عالی کشور است. اما با تجدیدنظرخواهی و واخواهی که از راههای عادی شکایت از آراء هستند تفاوت دارد.
مطلب مفید | نمونه دادخواست تجدید نظرخواهی
فرجام را می توان یک راه شکایت با ماهیتی منحصر به فرد دانست. زیرا دیوان عالی کشور وظیفه رسیدگی مجدد به ماهیت دعوا را ندارد. بلکه فقط از جهت انطباق رای صادره از سوی دادگاه با موازین شرع و قانون ، آن را مورد بررسی قرار می دهد.
از این منظر با تجدیدنظر خواهی تفاوت دارد. زیرا در تجدید نظر خواهی ، دادگاه تجدید نظر دوباره به پرونده رسیدگی می کند. و ممکن است رای جدید در تناقض با رای پیشین را صادر کند. یا اینکه رای صادره از دادگاه بدوی را تایید نماید.
در اینجا بحث خود را ابتدا با تعریف حکم آغاز خواهیم کرد. اما پیش از آن متذکر می شویم چنانچه شما به هر دلیل خواهان فرجام خواهی در مورد پرونده خود می باشید می توانید با بهترین وکیل مشاوره نمایید. در صورت لزوم سرنوشت پرونده خود را به وی بسپارید.
مطلب مفید | وکیل اعاده دادرسی
احکام : آراء دادگاهها چنانچه در رابطه با ماهیت دعوا و قاطع دعوا به طور جزئی یا کلی باشند ، حکم هستند.
فرجام خواهی و رسیدگی فرجامی
همانطور که بیان شد و مستند به ماده 366 قانون آیین دادرسی مدنی : «رسیدگی فرجامی عبارت است از تشخیص انطباق یا عدم انطباق رأی مورد درخواست فرجامی با موازین شرعی و مقررات قانونی». فرجام خواهی یکی از طرق اعتراض به آرا است.
آثار فرجام خواهی
الف) اثر انتقالی
یعنی با درخواست فرجام خواهی ، رسیدگی به اعتراض به رأی ، در مرجع دیگری غیر از مرجع صادر کننده رأی صورت میگیرد.
ب) اثر فرجام خواهی بر اجرای حکم
1) در دعاوی غیرمالی ، با دادن تأمین از سوی محکوم علیه، اجرای حکم تا صدور رأی نهایی به تأخیر می افتد.
2) در دعاوی مالی ، با اخذ تأمین از کسی که حکم به نفع او صادر شده ، حکم اجرا میشود.
آراء قابل فرجام خواهی
موارد فرجام خواهی در قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی عبارتند از:
الف: آراء صادره از دادگاههای بدوی که به جهت عدم تجدیدنظر خواهی قطعی شده اند:
احکام:
- احکامی که خواسته آن بیش از مبلغ بیست میلیون (000 000 20) ریال باشد.
- احکام راجع به اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب، حجر، وقف، ثلث، حبس و تولیت.
قرار:
قرارهای زیر مشروط به این که اصل حکم راجع به آنها قابل رسیدگی در فرجام خواهی باشد:
- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه صادر شده باشد.
- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
ب: آراء صادره از دادگاههای تجدیدنظر:
احکام:
احکام راجع به اصل نکاح و فسخ آن، طلاق، نسب، حجر و وقف.
قرار:
- قرارهای زیر مشروط به این که اصل حکم راجع به آنها قابل رسیدگی فرجامی باشد.
- قرار ابطال یا رد دادخواست که از دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشد.
- قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت یکی از طرفین دعوا.
مطلب مفید | وکیل دیوان عدالت اداری
احکام غیرقابل فرجام خواهی
احکام زیر حسب مورد قابل رسیدگی فرجام خواهی نخواهد بود:
- حکم مستند به اقرار قاطع دعوا در دادگاه.
- حکمی که مستند به نظریه یک یا چند نفر کارشناس که طرفین بهطور کتبی رأی آنها را قاطع دعوا قرار داده باشند.
- هر حکم که بر اساس سوگند قاطع دعوا صادر شده باشد.
- احکامی که طرفین حق فرجامخواهی خود را نسبت به آن ساقط کرده باشند.
- حکمی که ضمن یا بعد از رسیدگی به دعاوی اصلی راجع به متفرعات آن صادر میشود، درصورتی که حکم راجع به اصل دعوا قابلرسیدگی فرجامی نباشد.
- هر حکم که به موجب قوانین خاص غیرقابل فرجامخواهی است.
مهلت فرجام خواهی از احکام دادگاه
- مهلت فرجام خواهی از آرائی که از دادگاههای بدوی صادر شده و به جهت عدم تجدیدنظرخواهی قطعی شده است، برای اشخاص مقیم ایران 20 روز از تاریخ قطعی شدن رأی و برای اشخاص مقیم خارج از کشور 2 ماه از تاریخ قطعی شدن رأی است.
- در مورد آراء دادگاههای تجدیدنظر نیز به همان منوال است..
- مهلت فرجام خواهی از احکام غیابی حسب مورد 20 روز یا 2 ماه پس از اتمام مهلت واخواهی است.
چه کسی میتواند فرجام خواهی کند؟
- طرفین دعوا و وکلای ایشان
- دادستان کل کشور
برای تقدیم دادخواست فرجام خواهی به کجا مراجعه کنیم؟
برای تقدیم دادخواست فرجام خواهی باید به دفتر خدمات قضایی الکترونیکی مراجعه کنیم. دادخواست به دفتر دادگاه صادر کننده حکم ارسال میشود، پس از تکمیل دادخواست و احراز تقدیم دادخواست در مهلت قانونی، دادخواست به همراه پرونده به دیوان عالی کشور ارسال میشود. براساس ترتیب به یکی از شعب دیوان ارجاع و رسیدگی میشود.
هزینه دادرسی فرجام خواهی از احکام دادگاه
در دعاوی مالی ، هزینه دادرسی فرجام خواهی 5/5 درصد محکومبه است.
در دعاوی غیر مالی ، از ۴۰۰.۰۰۰ هزار ريال تا ۱.۸۰۰.۰۰۰ میلیون ريال است.
رسیدگی در دیوان عالی کشور
- رسیدگی به درخواست فرجام خواهی در دیوان عالی کشور به صورت شکلی و بدون دعوت از طرفین دعوا است. مگر اینکه دیوان حضور اصحاب دعوا را ضروری بداند.
- در دیوان عالی آراء از حیث انطباق یا عدم انطباق با موازین شرعی و مقررات قانونی مورد بررسی قرار میگیرد.
- دیوان پس از بررسی رأی در صورت انطباق با موازین شرعی و مقررات قانونی ، آن را ابرام(تأیید) مینماید. در صورت عدم انطباق با شرع یا مقررات قانونی، آن را نقض میکند.
- در صورت ابرام(تأیید) رأی ، پرونده برای اجرا به دادگاه صادرکننده رأی بدوی ارجاع میشود.
- چنانچه رأی نقض شود، پرونده برای رسیدگی حسب مورد به مرجع ذیصلاح ارسال میشود.
- اگر رأی اصراری باشد، پرونده در هیأت عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشور مطرح و رسیدگی میشود.
نمونه دادخواست فرجام خواهی از احکام دادگاه
ریاست محترم شعبه
با سلام؛ احتراماً به استحضار میرساند؛
اینجانب …… نسبت به دادنامه شماره…..که در تاریخ ……. از دادگاه عمومی شهرستان / استان …… شعبه …….. صادر شده و در تاریخ …….. ابلاغ شده است؛ معترض و درخواست فرجام خواهی و رسیدگی دارم. رونوشت دادنامه و لایحه فرجام خواهی / و وکالتنامه که جمعاً …..برگ میباشد؛ پیوست دادخواست تقدیم میشود.
محل مهر و امضا
اشاره به برخی مستندات قانونی:
ماده 370 قانون آیین دادرسی مدنی:
شعبه رسیدگیکننده پس از رسیدگی با نظر اکثریت اعضاء در ابرام یا نقض رأی فرجام خواسته اتخاذ تصمیم مینماید. چنانچه رأیمطابق قانون ودلایل موجود در پرونده باشد ضمن ابرام آن، پرونده را به دادگاه صادر کننده اعاده مینماید و الا طبق مقررات آتی اقدام خواهد شد.
ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی:
در موارد زیر حکم یا قرار نقض میگردد:
- دادگاه صادرکننده رأی، صلاحیت ذاتی برای رسیدگی به موضوع را نداشته باشد و در مورد عدم رعایت صلاحیت محلی، وقتی که نسبت بهآن ایراد شده باشد.
- رأی صادره خلاف موازین شرعی و مقررات قانونی شناخته شود.
- عدم رعایت اصول دادرسی و قواعد آمره و حقوق اصحاب دعوا در صورتی که به درجهای از اهمیت باشد که رأی را از اعتبار قانونی بیندازد.
- آرای مغایر با یکدیگر، بدون سبب قانونی در یک موضوع و بین همان اصحاب دعوا صادر شده باشد.
- تحقیقات انجام شده ناقص بوده و یا به دلایل و مدافعات طرفین توجه نشده باشد.
ماده 381 قانون آیین دادرسی مدنی:
به دادخواست فرجام خواهی باید برگهای زیر پیوست شود:
- رونوشت یا تصویر مصدق حکم یا قراری که از آن فرجام خواسته میشود.
- لایحه متضمن اعتراضات فرجامی.
- وکالتنامه وکیل یا مدرک مثبِت سمت تقدیم کننده دادخواست فرجامی در صورتی که خود فرجام خواه دادخواست را نداده باشد.
ماده 382 قانون آیین دادرسی مدنی:
دادخواست فرجام خواهی و برگهای پیوست آن باید در دو نسخه و درصورت متعدد بودن طرف دعوا به تعداد آنها بعلاوه یک نسخه باشد، به استثنای مدرک مثبت سمت که فقط به نسخه اول ضمیمه میشود.
ماده 383 قانون آیین دادرسی مدنی:
دادخواستی که برابر مقررات ……. تقدیم نشده و یا هزینه دادرسی آن پرداخت نگردیده باشد، به جریان نمیافتد. مدیر دفتر دادگاه در موارد یادشده ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست، نقایص آن را به طور مشخص به دادخواست دهنده اخطار مینماید و از روز ابلاغ ده روز به او مهلت میدهد که نقایص را رفع کند. در صورتی که دادخواست خارج از مهلت داده شده، یا در مدت یاد شده تکمیل نشود، بموجب قراردادگاهی که دادخواست به آن تسلیم گردیده رد میشود. این قرار ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل شکایت در دیوان عالی کشور میباشد. رأی دیوان قطعی است.
ماده 384 قانون آیین دادرسی مدنی:
اگر مشخصات فرجام خواه در دادخواست فرجام خواهی معین نشده و درنتیجه هویت دادخواست دهنده معلوم نباشد، دادخواست بلااثر میماند. و پس از انقضای مهلت فرجام خواهی بموجب قرار دادگاهی که دادخواست به آنجا داده شده، رد میشود. قرار یاد شده ظرف بیست روز از تاریخالصاق بهدیوار دفتر دادگاه صادرکننده، قابل شکایت در دیوانعالی کشور میباشد. رأی دیوان قطعی است.
ماده 385 قانون آیین دادرسی مدنی:
درصورتی که دادخواست فرجام خواهی تکمیل باشد، مدیر دفتر دادگاه یک نسخه از دادخواست و پیوست های آن را برای طرف دعوا ارسال میدارد تا ظرف بیست روز بهطور کتبی پاسخ دهد.
مطلب مفید | وکیل اصل 49