مطالبه نفقه و نمونه دادخواست

مطالبه نفقه و نمونه دادخواست 

نمونه دادخواست مطالبه نفقه

بررسی مطالبه نفقه و نمونه دادخواست آن

اخیراً کاربران محترم بویژه خانم ها از ما سؤالات متعددی در مورد نفقه می پرسند. برخی نیز در مورد مطالبه مهریه و اجرای آن خواهان دریافت پاسخ مناسب هستند. در مجموع اگر بخواهیم این سؤالات را دسته بندی نماییم می توان آن ها را به شرح زیر عنوان نمود:

• شرایط دریافت نفقه چگونه است؟
• آیا دعوای نفقه جنبه کیفری دارد؟
• نحوه دفاع در دادگاه نفقه چگونه است؟

• در دادگاه نفقه چه بگوییم ؟

• جلسه اول چگونه برگزار می شود؟
• به کارشناس نفقه چه بگوییم؟
• مراحل دادخواست نفقه چیست؟
• وکیل نفقه زن و تکمین  از کجا پیدا کنم؟

ما در این جا قصد داریم کمی بیشتر از آن چه که کاربران محترم مطرح کرده اند در این باره توضیح دهیم. پس با ما باشید تا در این باره مطالبی را فرا بگیریم. البته در مورد نفقه، می توانید مقاله مطالبه نفقه و شرایط دریافت آن  و همچنین مقاله دفاع مرد از نفقه در دادگاه را نیز مطالعه  نمایید.

مطالبه نفقه و رابطه آن با تمکین و نشوز

وظیفه زوج در قبال همسر خود آن است که احتیاجات عرفی و نیازهای اولیه وی را تأمین نماید. این نیازها در وهله اول شامل خوراک و پوشاک و مسکن می شود. در وهله بعد می تواند شامل اثاث منزل و خدمتکار(در مورد خانواده های دارای شرایط) و نیز لوازم آرایشی و بهداشتی بشود. البته کیفیت و شأن زندگی در این رابطه مورد توجه قرار می گیرد. اما آنچه اتفاق نظر در مورد آن وجود دارد همان خوراک و پوشاک و مسکن است.

مطلب مفید | نحوه دفاع زن در دادگاه نفقه

اگر زوجه از ادای وظایف زناشویی خودداری کند ناشزه محسوب می شود. نشوز زن یا در اصطلاح خودمانی سرکشی و عدم تمکین اولین مانع از پرداخت نفقه است. بنابراین اگر مرد در دعوای نفقه بتواند در دادگاه اثبات نماید که همسرش ناشزه است یعنی وظایف همسری را به جا نمی آورد و او را تمکین نمی نماید، در این صورت زن نمی تواند نفقه دریافت نماید.

زن در شرایطی می تواند از شوهر تمکین نکند و آن زمانی است که همسرش وی را به اعمال نامشروع وادار می کند. یا اینکه او را مورد ضرب و شتم قرار می دهد. و یا اینکه در خانه ماندن زن ممکن است با زیان و آسیب وی همراه باشد. در این صورت حتی ترک منزل نیز نمی تواند عدم تمکین تلقی گردد. البته همه این ها باید در دادگاه قابل دفاع باشد.

 ترک نفقه و تحقق جرم کیفری

پرداخت نفقه از منظر قانونی آنقدر اهمیت دارد که ترک بدون دلیل از طرف شوهر، جرم محسوب می گردد. این موضوع علاوه بر جنبه حقوقی می تواند جنبه کیفری داشته و با مجازات حبس همراه باشد. در ماده 642 قانون مجازات اسلامی به این موضوع تأکید شده و تمکین را شرط اساسی تحقق جرم دانسته است. یعنی اگر زن از شوهر خود تمکین کند و حقوق زناشویی را به جا آورد، اما شوهر نفقه را پرداخت نکند، در این صورت شوهر، مجرم و قابل تعقیب و مجازات خواهد بود. البته باید در نظر داشت که صرفاً در عقد دایم این شرط جاری است. در ازدواج موقت چون نفقه واجب و ضروری نیست لذا نمی توان ترک آن را مستوجب جرم کیفری دانست.

مطالبه نفقه و مالکیت اشیاء توسط زوجه

دادخواست مطالبه نفقه

سؤالی که برخی کاربران مطرح می کنند این است که آیا زن مالک همه اشیایی است که در نفقه حق استفاده از آن را دارد؟ باید گفت آن وسایلی که مصرف شدنی است مثل خوراک و پوشاک و دارو و لوازم آرایشی و بهداشتی از زمان دریافت، زوجه مالک آن می شود. اما وسایلی که مصرف شدنی نیست مثل اثاثیه منزل، تحت عنوان نفقه به زن تعلق ندارد و به مالکیت او در نمی آید.

نفقه و خصوصیات و ویژگی های آن

ویژگیهای نفقه زوجه سه مورد می باشد:

• نفقه زوجه بر نفقه بستگان و دیگر خویشاوندان ارجحیت دارد. یعنی اگر مردی به دلایل خاص مثل از کارافتادگی و یا بیماری و یا فقر و… به پدر و مادر خود کمک می نماید. ابتدا باید نفقه همسر خود را بدهد و بعد به پدر و مادر خود کمک کند. زیرا جنس کمک به خویشاندان از جنس نیکی و احسان  است. اما پرداخت نفقه یک امر قانونی و واجب است و عدم پرداخت آن به صورت غیر موجه، ضمانت قانونی دارد.
• نفقه جزء دیون ممتاز است. یعنی اگر مرد به هر دلیل با انواع بدهی ها مواجه شود و یا ورشکسته گردد، در هر زمان که امکان پرداخت دیون مهیا شود اولین دین همان پرداخت نفقه است. بعد از آن باید سایر بدهی ها پرداخت شود.
• پرداخت نفقه ربطی به وضعیت مالی زن ندارد. زن چه از نظر مالی در وضعیت بدی قرار داشته باشد چه خود و خانواده پدری اش در ثروت و رفاه باشند، هیچ تفاوتی در پرداخت نفقه نخواهد داشت.  پرداخت نفقه در هر حال الزامی خواهد بود. ثروت و فقر ربطی به پرداخت نفقه ندارد.
• نفقه گذشته، تبدیل به دین می شود. اگر مرد نفقه همسرش را در سال های قبل نپرداخته باشد این حق از میان نمی رود. مادام که نفقه پرداخت نشود زوجه مدیون است و باید آن را در هر زمان بپردازد. بنابراین با گذشت زمان این حق زن از بین نمی رود.

مطالبه نفقه بعد از طلاق

بعد از طلاق، زن مستحق دریافت نفقه نیست. در طلاق بائن و فسخ نکاح زن تحت هیچ عنوان مستحق دریافت نفقه نمی باشد. اما اگر زن حامله باشد در ایام حمل مستحق دریافت نفقه خواهد بود.

اقامه دعوا برای مطالبه نفقه اطفال

برابر ماده 1199 قانون مدنی نفقه اولاد بر عهده پدر است. پس از فوت پدر یا عدم قدرت او به پرداخت، نفقه به عهده اجداد پدری است. بر اساس این ماده، نفقه طفل در وهله اول بر عهده پدر است. اگر پدر در قید حیات نباشد و یا قدرت پرداخت نفقه طفل را نداشته باشد، اجداد پدری این وظیفه را بر عهده دارند. اگر آن ها نیز استطاعت نداشته باشند مادر عهده دار نفقه خواهد بود.

بر اساس ماده 6 قانون حمایت از خانواده ، اگر مادر عهده دار حضانت فرزند باشد، برای مطالبه نفقه فرزند خود می تواند علیه همسر و یا اجداد پدری کودک خود، اقامه دعوا نماید.

مطالبه نفقه اطفال

مجازات ترک انفاق

برابر ماده 53 قانون حمایت خانواده،  ممکن است شوهر با داشتن توان مالی و همچنین با توجه به تمکین زن از وی، از پرداخت نفقه خودداری نماید. در این صورت اگر زن از همسرش به اتهام ترک نفقه شکایت کند، دادگاه در صورت اثبات این جرم، وی را به حبس تغزیری از نوع درجه شش محکوم خواهد نمود. که میزان ان از شش ماه تا دو سال خواهد بود.

دادخواست مطالبه نفقه و نحوه ارائه آن

نفقه می تواند برای گذشته، حال و آینده مطرح باشد. ممکن است زوجه بخواهد نفقه ایام گذشته خود را مطالبه نماید. در این صورت، با ارائه دادخواست می تواند آن را دریافت کند.

اگر زوجه قصد مطالبه نفقه را داشته باشد باید به دادگاه خانواده مراجعه نماید. وی باید در دادخواست خود مبلغ مورد مطالبه بابت نفقه را قید کند. معمولاً عرف چنین است که در دادخواست علاوه بر نفقه، هزینه دادرسی نیز مورد مطالبه زوجه قرار می گیرد. بنابراین وی می تواند این هزینه را نیز در دادخواست قید نماید.

الزام زوجه به پرداخت نفقه

ممکن است از نظر دادگاه، دادخواست مطالبه نفقه برحق تشخیص داده شود. بنابراین اگر مرد نخواهد نفقه را پرداخت نماید، دادگاه او را ملزم به پرداخت آن می کند. در غیر این صورت، زن می تواند دادخواست طلاق را تقدیم دادگاه نماید.

مجازات حبس بدلیل عدم پرداخت نفقه

همانطور که قبلاً بیان شد اگر مرد توان پرداخت نفقه را داشته باشد و آن را پرداخت نکند و همسرش نیز از وی تمکین کرده باشد، بهانه ای باقی نمی ماند. لذا اگر زن بخواهد، می تواند از همسرش شکایت کرده و حتی حکم حبس او را از دادگاه بگیرد.

هزینه دادخواست و ابطال تمبر

اگر زوجه در هنگام دادخواست الزام به پرداخت نفقه، توان مالی نداشته باشد، دادخواست اعسار می دهد. وی با معرفی شهود و اثبات ناتوانی، از پرداخت آن معاف می شود. در غیر این صورت باید هزینه تمبر را بپردازد. محاسبه تمبر نیز بدین صورت است که مبلغ مورد مطالبه نفقه هر چقدر باشد آن مبلغ در عدد 5.1% ضرب می گردد. عدد حاصله مبلغ هزینه دادخواست یا همان ابطال تمبر خواهد بود.

مطالبه نفقه در ایام عقد و عده وفات

گاهی پیش می آید که بعد از عقد، زوجه برای رفتن به خانه همسرش آماده می شود و همه چیز مهیای زندگی مشترک می شود. اما زوج از انجام این کار طفره می رود و آن را به تعویق می اندازند. در این صورت زوجه می تواند اظهارنامه ای برای همسر خود ارسال و آمادگی خود را برای شروع زندگی اعلام نماید. زیرا برای دادخواست نفقه در ایام عقد، حتماً باید اثبات شود که زوجه برای زندگی اعلام آمادگی نموده اما زوج از همراهی با زوجه شانه خالی می کند. اگر امکان ارسال اظهارنامه وجود نداشته باشد، زوجه می تواند استشهادیه ای را آماده و اعلام آمادگی را خود برای آغاز زندگی مشترک اعلام و چند نفر آن را امضاء نمایند.

اگر زوجه فوت نماید، زن چنانچه باردار نباشد به موجب ماده 1110 قانون مدنی در عده وفات حق دریافت نفقه را ندارد. اما در مورد زنی که باردار است برخی حقوقدانان به استناد ماده 1109 قانون مدنی عقیده دارند نفقه زن حامله در عده طلاق بائن یا فسخ نکاح واجب خواهد بود. این نفقه از اموال کسانی که پرداخت نفقه به عهده آنهاست تأمین می گردد.

نمونه دادخواست نفقه

مشخصات طرفین
تعیین خواسته و بهای آن مطالبه مبلغ……………ریال بابت نفقه

دلایل و منضمات دادخواست دلایل و مدارک مانند شهادت شهود- برگ استعلامیه- گزارش نیروی انتظامی و غیره در این قسمت نوشته می شود.

ریاست محترم مجتمع خانواده شماره…………

با احترام  به استحضار می رساند اینجانب مدت 15 سال است که با خوانده(همسرم) ازدواج کرده ام . خوانده از حدود شش ماه قبل بدون هیچ عذر موجه و قابل قبولی از پرداخت هزینه های زندگی خودداری می کند. در این مدت نفقه اینجانب و تنها فرزندش را پرداخت نکرده است. این در حالی است که من وظایف همسری خود را به جا آورده و همه الزامات قانونی از جمله تمکین را رعایت نموده ام. لذا از محضر دادگاه تقاضای صدور حکم مبنی بر الزام خوانده به پرداخت مبلغ خواسته و هزینه دادرسی و سایر خسارت ها را دارم.

محل امضا- مهر- انگشت
شماره و تاریخ ثبت دادخواست
شماره شعبه………………دادگاه عمومی………………رسیدگی فرمائید.
مقام ارجاع کننده
تاریخ …./…../ …..                               امضا

وکیل خانواده و شکایت از همسر بابت مطالبه نفقه

ممکن است شما قصد داشته باشید در مورد عدم پرداخت نفقه، از همسر خود شکایت نمایید. یا اینکه قصد ارائه دادخواست الزام به پرداخت نفقه به دادگاه داشته باشید. یا خواهان متراکه می باشید و بدنبال وکیل می باشید. در این صورت با ما تماس بگیرید.