ابلاغیه الکترونیکی و نکات حقوقی آن
ابلاغیههای الکترونیکی سرعت بالایی دارند
آشنایی با ابلاغیه الکترونیکی یا سامانه ثنا
اگر با مسائل حقوقی سروکار دارید، احتمالاً نام ابلاغیه الکترونیکی را شنیده‌اید. به‌طورکلی میتوان گفت که ابلاغیه الکترونیکی روش جدیدی جهت اطلاع‌رسانی انواع دعاوی است. آشنایی با این نوع ابلاغیه‌ها و همچنین نکات حقوقی مرتبط با آنها مهم است. زیرا تمامی دعاوی و نتایج آن از این طریق اعلام میشوند.
به عنوان مثال در انواع دعاوی ملکی حقوقی و کیفری ، دعاوی خانوادگی ، دعاوی تجاری و ….حتما بعد از ثبت دادخواست ملکی و شکایت ، ابلاغیه ها از طریق سامانه قضایی به صورت الکترونیکی به شما و طرف مقابلتان ابلاغ خواهد شد.
مطلب مفید | اظهارنامه چیست و چگونه ارسال میشود
فرض کنید شما یک دعوای ملکی در مورد ملک خود داشته اید و طرف مقابل شما نیز در این دعوای ملکی با شما اختلافاتی دارد. یا اینکه دعوای خانوادگی دارید مثلاً در مورد مهریه یا حضانت یا نفقه با همسرتان اختلاف دارید. در هر یک از انواع دعاوی ، ابلاغیه ها به صورت الکترونیکی به شما اطلاع داده خواهد شد.
در دنیای امروزی تقریباً همة موضوعات مختلف در حال حرکت به سمت فضای دیجیتال هستند. دلیل این امر را میتوان با نکات مثبت این نوع فضا مرتبط دانست. در واقع با بهره‌گیری از تکنولوژی‌‌های دیجیتال میتوان فعالیت‌های متعددی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام داد.
آشنایی با ابلاغیه الکترونیکی به شما کمک میکند تا درک بهتری از این روش در قیاس با ابلاغیههای سنتی داشته باشید. اگر در این زمینه کنجکاو هستید و یا قصد دارید اطلاعات خود را در رابطه با ابلاغیههای الکترونیکی افزایش دهید، در ادامه با ما همراه شوید.
ابلاغ به چه معنا و مفهوم است؟
پیش از بررسی کلی ابلاغیه الکترونیکی باید به این موضوع بپردازیم که معنای اصلی ابلاغ چیست؟ به‌طورکلی میتوان گفت که ابلاغ یعنی فرستادن یک پیام خاص از شخصی به شخص دیگر. در زمینه حقوقی نیز ابلاغ دقیقاً همین معنا را داراست.
در واقع ابلاغیه ها همان برگه‌هایی هستند که مراکز رسیدگی قانونی به کمک آنها امور مختلف قانونی را به اطلاع افراد مدنظر می‌رسانند. این برگه‌های حقوقی معمولاً برای طرفین دعاوی حقوقی ارسال میشوند. بدین ترتیب طرفین از موارد مختلفی همچون زمان برگزاری دادگاه، چگونگی برگزاری ، رای دادگاه و … مطلع میشوند.
ابلاغیههای حقوقی نقش بسیار مهمی در رسیدگی به پرونده‌های حقوقی دارند. بنحوی‌که بدون ارسال ابلاغیه به طرفین دعاوی، دادگاه حق رسیدگی به پرونده‌های مدنظر را نخواهد داشت. ابلاغیه می‌تواند به‌صورت مستقیم در اختیار طرفین دعوی و یا وکلای معرفی شده توسط آنها قرار گیرد.
یک ابلاغیه حقوقی باید بصورت کاملاً رسمی نوشته شود. در واقع یکی از نشانه‌های اصلی تشخیص ابلاغیه حقوقی طرز نوشتار موجود در ابلاغیه است. در متن ابلاغیه حقوقی معمولاً مشخصات هر دو طرف دعاوی حقوقی نیز ذکر میشود.
ابلاغیه الکترونیکی موجب صرفه‌جویی در وقت میشود
بهتر است با ابلاغیه الکترونیکی آشنا شوید
آنچه در قانون از آن به‌عنوان ابلاغیه یاد میشود نامه‌ای است که در آن به طرفین دعوا اعلام میشود . یک طرف که از او به مراجع ذی‌صلاح قضایی شکایت شده و طرف دیگر که در مقام شاکی یا خواهان قرار دارد.
ابلاغیه ها در سامانه ابلاغ قرار میگیرد و افراد حقیقی و حقوقی تنها پس از اینکه در این درگاه ثبت‌نام کردند می‌توانند ابلاغیه الكترونیكي خود را مشاهده کنند. در نظر داشته باشید اگر فردی ابلاغیه خود را مشاهده نکند قانون هیچ عذری را از او نمی پذیرد.
ابلاغیه الکترونیکی چه ابلاغیه ای است؟
ابلاغیه الکترونیکی را میتوان نسل جدیدی از ابلاغیههای حقوقی نامید. این ابلاغیه‌ها توسط سامانه الکترونیکی قوه قضاییه به طرفین دعاوی حقوقی ارسال میشوند. ابلاغیه حقوقی از نظر رسمیت هیچ تفاوتی با ابلاغیه کاغذی یا سنتی ندارد. به همین دلیل باید جدی گرفته شوند. ابلاغیه الکترونیکی دارای مزایای متعددی است که در این بخش به آنها می‌پردازیم.
سرعت بالا
ارسال ابلاغیه الکترونیکی بسرعت و با استفاده از فضای اینترنت صورت میگیرد. این در حالی است که فرستادن ابلاغیههای عادی یا کاغذی، روزها و در بعضی از مواقع هفته‌ها طول می‌کشد. زیرا این نوع ابلاغیه‌ها باید توسط پست ارسال شوند. به طبع ابلاغیههای الکترونیکی از این نظر نسبت به ابلاغیههای سنتی برتری خاصی دارند.
عدم جعل
ابلاغیه الکترونیکی که توسط قوه قضاییه ارسال میشود، دارای یک کد رهگیری است. این کد در درون سامانه قوه قضاییه ثبت میشود. بنابراین هیچ شخصی نمی‌تواند در خارج از قوه قضاییه نسبت به ارسال چنین ابلاغیه‌هایی اقدام کند.
برخلاف ابلاغیههای سنتی که امکان جعل آنها توسط افراد مختلف وجود داشت، ابلاغیههای الکترونیکی به طور کامل در برابر چنین مواردی ایمن هستند. با استفاده از این ابلاغیه‌ها میتوان اطمینان داشت که ابلاغیه مربوطه بدون مشکل خاصی در دسترس شخص مدنظر قرار مي‌گیرد.
ابلاغیههای الکترونیکی دارای سامانه‌ای خاص هستند
ارسال جمعی ابلاغیه الکترونیکی
در بعضی از پرونده‌های حقوقی که طرفین دعوا زیاد هستند، میتوان از ابلاغیه الکترونیکی استفاده کرد تا ابلاغیه مدنظر در کسری از ثانیه به کلیه افراد مدنظر ارسال شود. این در حالی است که با کمک ابلاغیههای سنتی چنین امری زمان‌بر بوده و نیروی انسانی بالایی را می‌طلبد.
ارسال ابلاغیه با استفاده از پیامک
ابلاغیه الکترونیکی با دو روش مختلف در دسترس کاربران قرار میگیرد. روش اول مراجعه کاربر به سامانه قوه قضاییه و مشاهده نسخه الکترونیک ابلاغیه . در روش دوم از پیامک استفاده میشود. پس از تعیین ابلاغیه در سامانه قوه قضاییه، این سامانه به‌صورت خودکار ابلاغیه مربوطه را از طریق اس‌ام‌اس یا پیامک به کاربر ارسال میکند. البته در این روش نیز امکان مشاهده نسخه الکترونیک وجود دارد.
کاهش هزینه‌های ابلاغیه حقوقی
در گذشته جهت ارسال و یا حتی رونوشت از روی ابلاغیه به مقدار زیادی کاغذ نیاز بود. کافی است یک‌لحظه تصور کنید که برای تمامی پرونده‌های حقوقی موجود در کشور که به‌صورت روزانه مورد رسیدگی قرار می‌گیرند، ارسال ابلاغیه انجام میشود. این سطح بالا به معنای مصرف فوق‌العاده زیاد کاغذ در سیستم اداری قوه قضاییه است.
ابلاغیههای الکترونیکی دقیقاً برای حل این مشکل به وجود آمده است. در زمان نوشتن و ارسال ابلاغیههای الکترونیکی از هیچ‌گونه کاغذی استفاده نمی‌شود. و تنها به یک دستگاه رایانه نیاز است. این امر خود موجب صرفه‌جویی در مصرف کاغذ میشود. در نتیجه هزینه‌های کلی سیستم اداری قوه قضاییه به طرز چشمگیری کاهش می‌يابد.
آیا استفاده از ابلاغیه الکترونیکی محدودیت دارد؟
در شرایطی که ابلاغیه حساس و محرمانه تلقی شود، معمولاً از ابلاغیه الکترونیکی استفاده نمی‌کنند. در چنین شرایطی ابلاغیه مدنظر به همان روش سنتی ارسال میشود. البته این مورد برای عموم مردم صدق ندارد. زیرا ابلاغیههای عادی به صورت الکترونیکی در اختیار افراد قرار می‌گیرند.
محدودیت خاصی از نظر بازدیدکردن از این نوع ابلاغیه در درون سیستم قوه قضاییه نیز وجود ندارد. در واقع شما می‌توانید به هر میزان که دوست دارید، ابلاغیه مربوطه را در وب‌سایت سیستم قوه قضاییه مشاهده کنید و حتی از آن پرینت بگیرید.
سامانه‌ای برای ابلاغیههای الکترونیکی
همانطور که پیش‌ازاین نیز ذکر کردیم ابلاغیه‌ها این روزها به‌صورت الکترونیک صادر میشود و همه مراتب مانند اطلاعات جلسات دادگاه و نتایج آن نیز از طریق همین سامانه به اطلاع طرفین دعوا خواهد رسید. این روش باعث شده است تا رفت‌وآمد به دادگاه کاهش پیدا کرده و بر سرعت رسیدگی نیز افزوده شود.
در این وب‌سایت که با نام درگاه خدمات الکترونیک قضایی یا همان سامانه ثنا شناخته میشود خدامت زیر قابل انجام است:
- دریافت ابلاغیه
- مشاهده دادنامه
- رویت گزارش کارشناسی
- آگهی اوراق قضایی
- می‌توانید لوایح خود را از این طریق ثبت کنید.
- برای ثبت شکواییه از این سامانه می‌توانید کمک بگیرید.
- می‌توانید دادخواست بدوی عدالت اداری را در این سامانه ثبت و اصلاح کنید.
- امکان ثبت تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به شما داده شده است.
- خلاصه پرونده شما در این بخش از سایت در اختیار شما قرار میگیرد.
- اقدام برای دریافت سوءپیشینه
- سوابقی برای محکومیت‌های مالی شما در این بخش ثبت شده است.
- مدارک قضایی را می‌توانید استعلام کنید.
- برای بررسی وضعیت وکیل خود به این سایت مراجعه کنید.
سامانه ثنا یا ابلاغ چه مزایایی به همراه دارد؟
ابلاغیههای کاغذی نه‌تنها برای افراد، معایب بسیاری داشتند بلکه برای خود قوه قضاییه نیز حاوی مشکلات و هزینه‌های بسیار زیادی بودند. به‌عنوان‌مثال حقوق مأموران ابلاغ را میتوان یکی از هزینه‌ها برای قوه قضاییه دانست. با این روش هم نیاز به نیروی انسانی به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است همچنین از مصرف زیاد کاغذ جلوگیری شده است.
همانطور که اشاره کردیم ابلاغیه‌هایی که بصورت کاغذی به دست افراد می‌رسید برای آنان نیز مشکلاتی را به همراه می‌آورد. در این روش نه‌تنها وقت زیادی صرف رسیدن نامه به دست طرف دعوا می‌شد؛ بلکه حضور مأمور ابلاغ در محیط کار یا زندگی افراد باعث می‌شد که وجهه آنان زیر سؤال برود.
با الکترونیکی شدن این ابلاغیه‌ها نه‌تنها سرعت دادرسی با این روش افزایش پیدا کرده است، بلکه حریم خصوصی اعضای جامعه نیز کاملاً حفظ میشود. افراد در سامانه با رمز عبور و یا شماره‌تلفن همراه ورود پیدا کرده و خارج میشوند و کسی به اطلاعات کاربری آنان دسترسی ندارد.
از عمده مزایای دیگر این سیستم اینکه کار با این سامانه بسیار ساده است و همه افراد در هر سن و با هر سطح سواد می‌توانند از آن استفاده کنند. از طرفی بدون مراجعه حضوری در هر زمانی که نیاز داشته باشید می‌توانید صفحه کاربری خود را بررسی کرده و از آخرین ابلاغیه‌ها مطلع شوید. علاوه بر دریافت و ارسال ابلاغیه الكترونیكي اقدامات دیگری را نیز می‌توانید انجام دهید و در این راه هزینه بسیار کمی خواهید پرداخت.
چه مسیر دیگری به جز سامانه ابلاغیه الکترونیکی وجود دارد؟
مزایای استفاده از سامانه ثنا بسیار زیاد بوده و سرعت دادرسی را تا حد زیادی افزایش داده است؛ به همین دلیل توانسته جای روش‌های دیگر را بگیرد. بااین‌حال باید در نظر داشته باشید که قوه قضاییه هنوز راه‌های دیگری که در گذشته وجود داشته را برای شما باز گذاشته است. پس بسته به شرایط و امکاناتی که دارید یا می‌توانید با مراجعه به درگاه ابلاغیه الکترونیکی از این شیوه بهره ببرید یا بنا به خواست خود به دفاتر خدمات قضایی برای امور حقوقی خود مراجعه کنید.
چگونه باید در سایت ابلاغیه الکترونیکی ثبت نام کنید؟
برای اینکه بتوانید وارد این سامانه شوید و از خدمات آن استفاده کنید لازم است در اولین گام در این سایت ثبت‌نام کنید. نام‌نویسی در این سامانه به دو شیوه انجام میشود. البته روش‌هایی که ذکر میشود با اطلاعاتی که به‌وسیله آن ثبت‌نام می‌کنید متفاوت است.
شما می‌توانید هم با کمک شماره‌تلفن همراه خود در این سایت ثبت‌نام کنید و هم مکان نام‌نویسی از طریق کد ملی برایتان امکان‌پذیر است. در هر دو صورت باید به یکی از دو مسیری که ذکر می‌کنیم اقدام کنید:
شیوه اول؛ ثبت‌نام در منزل
ساده‌ترین راه برای ثبت‌نام در سایت ابلاغیه الكترونیكي یا همان ثنا این است که در منزل از طریق گوشی همراه یا هر تجهیزات دیگری که در اختیار دارید وارد سامانه شده و بر روی بخش ثبت‌نام ضربه بزنید.
پس ورود به سامانه می‌توانید اطلاعات شخصی خود را وارد کنید. این اطلاعات شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه و شماره‌سریال آن، تاریخ تولد، آدرس محل سکونت، شماره تلفن ثابت و همراه است.
پس از دریافت کد رهگیری که سامانه در اختیار شما قرار می‌دهد باید همراه با مدارک شناسایی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این دفاتر از شما امضا الکترونیک دریافت و با احراز هویت ، ثبت‌نام شما تکمیل شده و کد کاربری و رمز عبور در اختیارتان قرار میگیرد. چنانچه در محل زندگی شما این دفاتر وجود ندارد لازم است مراحل را از طریق دادگستری حوزه قضایی پیگیری کنید.
شیوه دوم؛ ثبت‌نام از طریق دفاتر خدمات الکترونیک
در این شیوه لازم است به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید. در هنگام مراجعه لازم است همه مدارک خود را همراه داشته باشید.
مدارکی که شما باید به دفاتر خدمات قضایی محل زندگی خود تحویل دهید شامل کارت ملی و شناسنامه، نشانی محل سکونت، کد پستی و معرفی نماینده برای افراد حقوقی است. پس از اینکه امضا الکترونیک شما دریافت شد کد کاربری و رمز عبور به شما تحویل داده میشود.
پس از ثبت‌نام چه باید انجام داد؟
اکنون که کد کاربری و رمز عبور خود را دریافت کرده‌اید هر زمان که نیاز داشته باشید می‌توانید وارد سامانه ابلاغیه الكترونیكي شوید تا از ابلاغیه‌هایی که دریافت کرده‌اید مطلع شوید.
پس از اینکه در سامانه رمز عبور و کد را وارد کنید پیامکی به شما ارسال میشود که حاوی رمز موقت ۲۴ ساعته است. به‌این‌ترتیب اطلاعات شما همیشه محرمانه خواهد ماند. با نوشتن رمز عبور موقت در سایت به صفحه کاربری هدایت می‌شوید.
می‌توانید ابلاغیههای قدیمی و ابلاغیههای جدیدی که دریافت کرده‌اید را در این بخش مشاهده کنید. تعداد ابلاغیههای جدید با رنگ قرمز در قسمت بالا برای شما نمایش داده میشود که با زدن ضربه بر روی آن به محتوایی که دارد دسترسی پیدا کنید.
چگونه می‌توانید به این سامانه دسترسی داشته باشید؟
دسترسی به سامانه ابلاغیه الكترونیكي و مشاهده پیام‌هایی که دریافت کرده‌اید از سه روش امکان‌پذیر است. البته باید بدانید که ثبت‌نام در این سامانه تنها از همان دو روشی انجام می‌پذیرد که پیش‌ازاین آن را توضیح دادیم . ولی دسترسی به صفحه کاربری به روش‌هایی است که در ادامه توضیح خواهیم داد:
- سامانه ثنا: می‌توانید به کمک رایانه شخصی وارد سایت عدل ایران شوید و پس از واردکردن رمز و شناسه کاربری وارد صفحه کاربری خود شده و به پیام‌های خود دسترسی داشته باشید.
- اپلیکیشن ابلاغ: این اپلیکیشن بر روی گوشی همراه شما نصب شده و به شما امکان می‌دهد تا از طریق گوشی هوشمند خود به صفحه کاربری شده و پیام‌های دریافتی را مشاهده کنید.
- اپلیکیشن عدالت همراه: این سامانه نیز بر روی گوشی هوشمند شما نصب شده و به شما امکان می‌دهد که بتوانید با واردکردن رمز عبور و شناسه کاربری که قبلاً از طریق ثبت‌نام به دست آورده‌اید به قسمت موردنظر بروید.
این چند نکته را به‌خاطر بسپارید
دقت داشته باشید که درنظرنگرفتن برخی از نکات می‌تواند باعث شود که حق قانونی شما یا طرف مقابلتان تضییع شود. در نتیجه بهتر است بدانید که از نظر قانونی ارسال پیام به حساب کاربری شما به این معنی است که ابلاغیه به‌صورت قانونی به دست شما رسیده است و در نتیجه مانند ابلاغیههای کاغذی آثار قانونی را در پی خواهد داشت. بازکردن یا نکردن ابلاغیه هیچ تأثیری در روند قانونی ندارد.
توجه داشته باشید که به‌محض رویت پیام، ابلاغیه به‌صورت خودکار به بخش مشاهده شده منتقل میشود و زمان مشاهده ابلاغ به‌عنوان رویت واقعی محاسبه میشود. در نتیجه از همان زمان برای واخواهی یا تجدیدنظر زمان دارد.
در نظر داشته باشید که همزمان با ارسال ابلاغیه الکترونیک یک پیامک نیز به شما ارسال میشود تا شما را از وجود ابلاغیه جدید در حساب کاربری مطلع سازد.
لازم به ذکر است که این پیامک ملاک نخواهد بود؛ زیرا گاه این پیامک دیر به دست شما می‌رسد و گاه هرگز این اتفاق رخ نمی‌دهد. تنها ملاک برای واخواهی و ابلاغ قانونی تاریخ ارسال پیام به‌حساب کاربری شما در سامانه است.
پس توصیه میشود تا به‌صورت مرتب به سایت سر بزنید تا مراتب را بررسی کنید. دقت کنید برخی از این ابلاغیه‌ها از شما می‌خواهند تا کاری را انجام دهید. درخواست تجدیدنظر یا اعتراض به رأی صادره نیازمند آن است که محتوای ابلاغیه را چاپ کرده و به دفاتر خدمات قضایی ببرید تا بتوانید مراحل دیگر را پیگیری کنید.
آیا همه موارد حقوقی را میتوان در این سامانه ثبت و پیگیری کرد؟
از نظر حقوقی و قضایی شما قادر هستید همه دعاوی خود را از طریق این سامانه پیگیری کنید. آنچه می‌تواند مانع از اقدام شما از طریق این سامانه باشد ویژگی‌های شخص شاکی است.
برخی افراد نمی‌توانند در این سامانه ثبت‌نام کنند. افرادی که از نظر حرکتی محدودیت دارند، محجورین و کسانی که در خارج از ایران ساکن هستند نمی‌توانند در سامانه ثبت‌نام کنند.
در مقابل در برخی شرایط به‌جای افراد این وکلای آنان هستند که می‌توانند اقدام به ثبت شکایت کنند و در این صورت باید خارج از سامانه آن را انجام دهند. این افراد شامل متهمین دربندی است که دسترسی به سامانه ندارند. همچنین اگر در زمینه طلاق توافقی زوجه دارای حق طلاق باشد وکیل او می‌تواند خارج از سامانه مراتب را ثبت و پیگیری کند.
سخن آخر
تنها چند سال از زمانی می‌گذرد که برای پیگیری دعاوی حقوقی باید به‌صورت حضوری به دفاتر و دادگاه‌ها مراجعه می‌کردید تا ابلاغیه به‌صورت قانونی و توسط مأمور ابلاغ به دست طرف مقابل دعوی برسد. این روش به دلایل بسیار زیادی امروزه جای خود را به استفاده از فضای تحت وب داده است تا سرعت دادرسی افزایش پیدا کند.
یک ابلاغیه الکترونیکی ساختار مشابهی با ابلاغیههای حقوقی سنتی دارد و تنها تفاوت این دو مورد در نحوه ارسال آنها است. اگر در مورد پرونده های خود نیازمند دریافت مشاوره هستید، می‌توانید با گروه حقوقی تخصصی ملکی تماس بگیرید.
مطلب مفید | دریافت ابلاغیه سامانه جامع روابط کار
