مطالبه خسارت قراردادی

با سلام.
کاربر گرامی لطفاً برای بهره مندی از خدمات وکالت و مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری از ساعت 9 صبح تا 8 شب با شماره 09306734250 تماس بگیرید.

مطالبه خسارت قراردادی

مطالبه خسارت قراردادی

مطالبه خسارت قراردادی یک دعوای حقوقی ناشی از عدم انجام درست تعهدات در قراردادها است. قراردادها ممکن است در هر حرفه و یا شغلی میان دو طرف تنظیم و به مورد اجرا گذارده شود. اما گاه در اثر عدم اجرای درست قرارداد، یک طرف دچار خسارت جدی شده و ممکن است از همان ابتدا مجبور به فسخ قرارداد شود. یا اینکه ممکن است بدنبال طرح دعوای الزام به به انجام تعهد باشد. یا اینکه تحت شرایطی بخواهد مطالبه ضرر و زیان تخلف از انجام تعهد را دنبال نماید. با این شرایط مجبور به تقدیم دادخواست به دادگاه گردد.

مطلب مفید | وکالت دعاوی قرارداد

در امور ملکی اینگونه تخلفات در همه جا مشاهده می شود. در بخش خرید خانه و یا فروش آن ، قراردادهای مشارکت در ساخت ، قراردادهای اجاره و دعوای موجر و مستاجر ، قراردادهای پیمانکاری و … . بنابراین دانستن حداقل اطلاعات در مورد دعوای مطالبه خسارت قراردادی می تواند برای همه افراد یک نیاز ضروری محسوب گردد. در این مقاله قصد ما ارائه توضیحاتی در باره مطالبه خسارت قراردادی با تأکید بر امور ملکی است.

مطالبه خسارت قراردادی چیست

خسارت می تواند ناشی از قرارداد باشد. همچنین ممکن است برخی دعاوی خسارت، ربطی به انعقاد قرارداد نداشته باشد.  که به آن دعوای ضمان قهری می گویند. مفهوم مسئولیت قراردادی، نیز تعهدی است كه در نتیجۀ تخلف از مفاد قرارداد، برای اشخاص ایجاد می شود. در این دعوا یکی از نکات مهم اثبات این امر است که عدم اجرای درست قرارداد موجب ایراد خسارت شده است؟

ویژگی های قرارداد خوب

قرارداد خوب

قرارداد خوب

اولین نکته ای که هر شخص اعم از حقیقی یا حقوقی لازم است بداند آن است که قبل از نشستن در پشت میز قرارداد و امضاء آن بداند که دارد چه می کند . یا اینکه چه تعهداتی را برای خود رقم می زند. آیا از عهده تعهدات مندرج در قرارداد برمی آید؟ و یا به طرف مقابل خود به  اندازه کافی اعتماد دارد؟ و اطمینان دارد که او از عهده تعهداتش برمی آید؟ این ها سؤالات به ظاهر ساده و پیش پا افتاده به نظر می رسند. اما همین نکات ساده ممکن است آینده و زندگی یک شخص را به تباهی بکشاند. چه بسا افرادی که به همین دلیل، یک عمر سرمایه و اندوخته خود را از دست داده اند.

اما در هنگام تنظیم قرارداد چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهیم تا از دردسر دعوای مطالبه خسارت قراردادی در آینده رهایی پیدا کنیم؟ خوب پس دقت نمایید در ادامه ما بر چه نکاتی تأکید خواهیم کرد.

شخصیت حقیقی یا حقوقی در قرارداد

اولین نکته آن است که آیا شما با یک شخص حقیقی قرارداد امضاء می کنید؟ یا طرف شما شخصیت حقوقی دارد. یعنی شرکت، مؤسسه یا تعاونی و امثال آن ها است. اگر شخصیت حقوقی دارد حتما این نکات را در نظر بگیرید:

  • آیا اساسنامه و صورت آخرین تغییرات شرکت را دیده اید؟
  • آیا اعتبار شرکت همچنان باقی است؟
  • مدیران آن چظور؟ آیا آنها که قرار است قرارداد را امضاء نمایند دارای اختیار و سمت برای امضاء هستند و هنوز دوره مدیریت آنها باقی است؟
  • آیا اطلاعات تاسیس و تغییرات شرکت در روزنامه رسمی درج شده و آن را می بینید؟
  • در مورد سوابق شرکت چه می دانید؟ آیا پیشینه و نمونه کارهای آنها را دیده اید؟
  • اگر از سوابق آنها اطلاعی ندارید حتما آن را مطالبه و در فرصت مقتضی در مورد آن بررسی نمایید.
  • یادتان باشد در قسمت طرفین قرارداد، به طور کامل مشخصات شخص حقوقی و هیئت مدیره و امضاء کنندگان به تفکیک درج شود.

اینها حداقل نکاتی است که در قرارداد با شرکت ها و مؤسسات لازم است به آن ها توجه نمایید. در اینگونه موارد حتماً مدارک مورد نظر را بخواهید و دقیقا آن ها را مطالعه نمایید.

محل قرارداد کجاست؟

اهمیت محل قرارداد

اهمیت محل قرارداد

در مورد برخی دعاوی مطالبه خسارت مربوط به قراردادها، محل تنظیم قرارداد می تواند مرجع صلاحیت دار برای رسیدگی به دعوا را تعیین نماید. بنابراین اگر شما ساکن یک شهر هستید و محل تنظیم قرارداد یک شهر دیگر، در صورت طرح دعوا ممکن است ناگزیر به رفت و آمد به شهر یاد شده باشید. بنابراین در این زمینه هم دقت داشته باشید. یعنی اگر نمی خواهید در آینده دچار مشکل شوید، از طرف مقابلتان بخواهید در محل اقامت شما قرارداد تنظیم شود. در متن قرارداد نیز به آن اشاره نمایید.

مطالبه خسارت مربوط به تاریخ های مندرج در قرارداد

گاهی به دلیل آنکه یک قرارداد، فاقد تاریخ شروع می باشد دادگاهها مجبور هستند تاریخ امضاء قرارداد را ملاک قرار دهند. حال آنکه شاید از این راه یک طرف متضرر شود. پس برای آنکه در دعاوی مطالبه خسارت قرارداد شما جزء آن طرفی نباشید که از این راه ضرر می گنید، از همان ابتدا تاریخ دقیق شروع و خاتمه قرارداد را که ممکن است با تاریخ امضاء آن تفاوت داشته باشد، به طور کامل و دقیق قید نمایید.

عنوان قرارداد در دعاوی مطالبه خسارت قراردادی

گاهی طرفین دعوای مطالبه خسارت قرارداد، در عنوان قرارداد چیزی می نویسند اما در متن به موارد دیگری اشاره می کنند. اینکه هدف آنها متن قرارداد بوده یا همان عنوان، امری است که مدعی باید بتواند آن را اثبات نماید. در غیر این صورت دادگاه ها و محاکم قضایی در اینگونه اختلافات متن قرارداد را ملاک قرار خواهند داد.

تعهدات طرفین و نحوه اجرا و پرداخت هزینه ها

این نکته هم در قراردادها اهمیت دارد که شما و طرف مقابل تان قرار است نسبت به یکدیگر چه تعهداتی را بر عهده بگیرید؟ در این مورد اگر فرایند انجام کارهایی که قرار است انجام شود بسیار پیچیده و فنی و دارای نکات بسیار زیادی است حتماً آن را در قالب پیوست هایی که در متن قرارداد به آن اشاره می شود قید نمایید. هرگز سعی نکنید آن را به صورت خلاصه در قرارداد بیاورید.

در مورد نحوه پرداخت هزینه ها نیز بهتر است ضمن اشاره به مبلغ کلی قرارداد، پرداخت هزینه ها را حتی الامکان به بخش های مختلف تقسیم نمایید. و در پایان هر بخش پرداخت ها را موکول به اتمام آن بخش از قرارداد کنید. در مورد هر بحش نیز می توانید یک چک بابت حسن انجام کار دریافت کنید. به این ترتیب اگر امکان انجام بخشی از تعهد میسر نبود، از بروز ضرر و زیان های عمده جلوگیری خواهید کرد.

سایر نکات مورد نیاز برای جلوگیری از خسارت در قراردادها

البته اگر بخواهیم راجع به اصول و نکات مورد نیاز در قرارداد بگوییم احتمالاً از اصل موضوع و بحث خود خارج خواهیم شد. فقط می توان به اجمال گفت در قرارداد موارد دیگری نظیر: فسخ ، داور، فورس ماژور، ضرر و زیان یا وجه التزام هم مهم هستند. در مورد هر یک از این موارد نکات فنی و دقیق وجود دارد که باید به آنها توجه نمود.

مبنای طرح دادخواست

اگر به هر دلیل از رهگذر عدم اجرای درست قرارداد، به یک طرف خسارت وارد شود، وی می تواند دادخواست مطالبه خسارت قراردادی یا مطالبه ضرر  و زیان را به دادگاه تقدیم نماید.

وجه التزام و نقش آن در دعوای مطالبه خسارت قرارداد

اگر در قرارداد، طرفین به موضوع ضرر و زیان و مبلغ آن اشاره کرده باسند، همان مبلغ مورد استناد دادگاه قرار می گیرد. بنابراین در این مورد لازم است قرارداد بگونه ای تنظیم شود که در صورت ایراد خسارت، مبلغ ضرر و زیان کمتر از مبلغ خسارت ناشی از عدم اجرای قرارداد نباشد. زیرا دادگاه نمی تواند مبلغ وجه التزام را افزایش دهد. البته باید دانست که در مورد وجه التزام و دعوایی که هدف آن مطالبه وجه التزام است دادگاه فقط کافی است که برایش محرز شود خوانده از قرارداد تخلف نموده است. به صرف احراز تخلف، دادگاه، انشاء رای خواهد نمود. اما در دعوای ضرر و زیان باید برای دادگاه اثبات شود که خواهان از عدم اجرای درست قرارداد متحمل خسارت و ضرر و زیان هم شده است.

مرجع صالح به رسیدگی دعوا

دعوای مطالبه خسارت ناشی از انعقاد قراردادها معمولاً در دادگاه محل اقامت خوانده، محل انعقاد قرارداد و یا محل اجرای تعهد می تواند مطرح شود. بنابراین همانگونه که پیش از این اشاره کردیم حتماً به محل انعقاد قرارداد در هنگام تنظیم آن توجه و در قرارداد آن را ذکر کنید.

اقدامات قضایی و دادگاه رسیدگی کننده

بعد از صدور رای قطعی ممکن است محکوم علیه دارای اموالی باشد که بتواند جبران خسارت نماید. در این صورت، خواهان باید صورت اموال را به اجرای احکام معرفی نماید. سپس کارشناس رسمی آنها را ارزش گذاری خواهد نمود. با تعیین ارزش اموال و فروش آن ها، مبلغ ضرر و زیان به خواهان پرداخت خواهد شد. اما اگر مالی در دسترس نباشد خواهان باید در صورت تمایل، بدنبال اخذ حکم جلب محکوم علیه باشد. که این اقدام به استناد قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی صورت خواهد گرفت .

  مستندات قانونی

یکی از مواد قانونی قابل استناد در این دعوا، ماده 226 قانون مدنی است که مقرر می دارد:

“در مورد عدم ايفاي تعهدات از طرف يكي از متعاملين، طرف ديگر نمي‎تواند ادعاي خسارت نمايد. مگر اينكه براي ايفاي تعهد مدت معيني مقرر شده و مدت مزبور منقضي شده باشد. و اگر براي ايفاي تعهد مدتي مقرر نبوده،  طرف وقتي مي‎تواند ادعاي خسارت نمايد، كه اختيار موقع انجام با او بوده و ثابت نمايد كه انجام تعهد را مطالبه كرده است.”

در خصوص میزان خسارت تخلف از انجام تعهد، آنچه را که متعاملین به هنگام تنظیم قرارداد توافق کرده‎اند، معتبر است. در این ارتباط ماده 230 قانون مدنی مقرر می‎دارد:

“اگر در ضمن معامله شرط شده باشد در صورت تخلف، متخلف مبلغی را به‌عنوان خسارت تادیه کند، حاکم (دادگاه) نمی‌تواند او را به بیشتر یا کمتر از آنچه که ملزم شده است محکوم کند”.

مصداق چنین موضوعی در قراردادهای مشارکت مدنی ساخت و ساز است. بدین صورت که صاحب ملک در قبال واگذاری سهم ملکی به سازنده، می‎تواند چک هایی را جهت تضمین و حسن انجام کار به صورت مرحله ای دریافت نماید. این چک ها را در صورت عدم تعهدات در هر مرحله از پروژه شامل تخریب، فونداسیون، سفت کاری، نازک کاری، می تواند به موقع اجرا بگذارد.

همچنین با استناد به ماده 221 قانون مدنی و نیز ماده 515 قانون آیین دادرسی مدنی، مطالبه خسارت، مانع الزام به اجرای قرارداد نیست. و در کنار یکدیگر قابل مطالبه می‎باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

keyboard_arrow_up