مهریه در طلاق توافقی چگونه دریافت میشود؟

مهریه در طلاق توافقی چگونه دریافت میشود؟

نحوه دریافت مهریه در طلاق توافقی

زوجین هر گاه به این نتیجه برسند که ادامه زندگی مشترک برایشان امکان پذیر نیست به دنبال طلاق و جدایی از یکدیگر میروند.

با وجود آنکه در گذشته معمولاً یکی از زوجین بدون توجه به نظر طرف مقابل ، راساً خواهان جدایی از همسر خود بود و به سراغ طلاق میرفت اما در چند سال گذشته تفاهم زوجین برای نوعی از متارکه و جدایی (بدون درگیری و نزاع) تحت عنوان طلاق توافقی افزایش پیدا کرده است.

مطلب مفید | وکیل طلاق توافقی تهران

میتوان گفت طلاق توافقی غالباً در میان آن دسته از زوجین اتفاق می افتد که در آن ، زن دارای استقلال مالی است. از اینرو نیاز چندانی به درآمد و اموال شوهر احساس نمیکند.

در هنگام طلاق توافقی ، مهمترین موضوعات بحث مهریه و حضانت فرزندان است که در این مورد نیز در بیشتر موارد زوجین با یکدیگر به تفاهم میرسند.

از آنجا که طلاق توافقی عمدتاً در مواردی اتفاق می افتد که مرد در قبال بخشش تمام یا بخشی از مهریه زن ، حاضر به انجام طلاق توافقی میشود ، لذا در این مقاله میخواهیم ضمن آشنایی بیشتر با روند طلاق توافقی ، با وضعیت حقوق زنان در بحث مطالبه مهریه در این نوع طلاق آشنایی بهتری پیدا کنیم. پس در ادامه این مقاله با ما همراه شوید.

توافقنامه طلاق توافقی

شرایط طلاق توافقی بدین صورت است که وقتی زوجین در مورد طلاق به تفاهم میرسند نظرات خود را در مورد موضوعات مهم نظیر مهریه ، اجرت المثل ، جهیزیه ، حضانت فرزند ، دیدار با فرزند و …. در یک توافقنامه طلاق ، مکتوب می کنند. سپس با ارائه این توافقنامه به دادگاه ، دادخواست طلاق توافقی را تقدیم دادگاه خانواده مینمایند.

مطلب مفید | وکیل خانواده

البته بر اساس ماده ۲۵ قانون حمایت خانواده زوجینی که قصد طلاق توافقی دارند پس از ثبت دادخواست لازم است که به مشاوره خانواده مراجعه نمایند و دادخواست طلاق توافقی طبق این ماده بدون مراجعه به مشاوره قابل ثبت نخواهد بود. لیکن از تاریخ اول آذر ماه ۱۳۹۷ برابر بخشنامه ای که از سوی قوه قضائیه خطاب به مدیران دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به شماره یک ۵۵/۱۳۱۰۴/۹۰۰۰ در تاریخ ۵/۹/۹۷ صادر شده است، دفاتر الکترونیک قضایی مجاز به ثبت دادخواست طلاق توافقی بدون داشتن گواهی مرکز غربالگری یا مشاور خانواده نیستند.

تعلق مهریه به زن

مهریه زن یک حق کاملاً قانونی است که زن هر گاه بخواهد میتواند آن را از مرد مطالبه نماید. خواه بلافاصله بعد از جاری شدن صیغه عقد و یا حتی در اواخر زندگی .

اما در مورد طلاق توافقی ، به رغم اینکه مهریه حق زن است ولی شوهر وی بیشتر به دلیل خودداری زن از دریافت همه یا بخشی از مهریه حاضر به طی روند طلاق توافقی است.

در طلاق توافقی نیز ، زن استحقاق مهریه را دارد ، اما با توافق زوجین احتمالاً میزان آن ، کمتر شده و یا اینکه تمام آن بخشیده میشود.

مطلب مفید | رجوع در طلاق توافقی

توافق بر سر میزان مهریه

در طلاق توافقی ، دادگاه در مورد میزان و مبلغ مهریه مداخله نمیکند. زوجین باید در توافقنامه مکتوب که به دادگاه ارائه میکنند در مورد مهریه نظر خود را به قاضی ارائه دهند.

بنابراین هر توافقی را می توان در خصوص مهریه در طلاق توافقی اعمال کرد. مثلا میتوان به رغم اینکه مهریه مندرج در سند ازدواج ، سکه است ، در توافقنامه ، آنرا به وجه نقد تبدیل کرد . یا اینکه آن را به صورت اقساط ماهانه یا سالانه تعیین و توافق نمود.

در یک نمونه و مثال دیگر میتوان چنین توافق نمود : مهریه مندرج در سند نکاحیه 200 سکه تمام بهار آزادی به انضمام هزینه یک باب آپارتمان به پلاک ثبتی …. به نشانی ….. بود که توافق شد سند آپارتمان قبل از اجرای صیغه عقد به زوجه انتقال رسمی یابد و زوجه 200 سکه را در ازای طلاق خلع ، بذل کند و زوج قبول بذل نماید.

قاضی نیز بر اساس توافق آنان گواهی عدم امکان سازش را صادر میکند.  بنابراین در توافقنامه تقدیمی به دادگاه ، ممکن است زن تمام مهریه خود را بذل کند . یا اینکه بخشی از آن را بذل و مابقی را مطالبه نماید. در هر حال قاضی بر اساس نظر زوجین عمل خواهد کرد.

نوع طلاق از منظر حقوقی

از منظر حقوقی ، طلاق توافقی میتواند به صورت خلع و یا مبارات باشد. در طلاق خلع ، گفته میشود که زن از شوهر تنفر دارد و اوست که تمایل بیشتر به جدایی دارد از این رو مهریه اش را خلع میکند. یعنی به شوهر میبخشد. این بخشش مهریه میتواند تا اندازه کل مهریه و حتی دادن مبلغی به شوهر برای رضایت در طلاق بشود.

در طلاق مبارات ، بیزاری و تنفر به یک موضوع دو جانبه تبدیل میشود و بخشش مهریه حداکثر تا سقف مهریه خواهد بود. حتی در مواردی مرد بخشی از مهریه را ممکن است بپردازد.

با وجود آنکه گفته میشود طلاق توافقی بر مبنای تنفر یک جانبه یا نفرت دو جانبه انجام میگیرد اما در حال حاضر بسیاری از زوجین بدون آنکه نفرت و بیزاری از یکدیگر داشته باشند صرفاً بدلیل عدم امکان زندگی مشترک ، در فضایی بسیار دوستانه از یکدیگر جدا میشوند.

مراحل طلاق توافقی

بعد از تنظیم توافقنامه طلاق ، زوجین به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه میکنند. سپس دادخواست طلاق توافقی و متن توافقنامه خود را به متصدی مربوطه ارائه میدهند. دادخواست مورد نظر در سیستم ثبت شده و پیامک آن برای زوجین ارسال میشود. سپس نوبت جلسات مشاوره و بعد از آن صدور حکم طلاق میرسد.

قاضی ، بر اساس همان توافقی که میان زوجین انجام شده ، گواهی عدم سازش صادر نموده و زوج ، موظف است هر مقدار مهریه که بر سر آن توافق شده را بپردازد. البته ممکن است زوجه مهریه خود را بذل کرده باشد .

نحوه اقدام در مواردی که زوج مهریه را نپردازد

بعد از صدور حکم طلاق توافقی ، ممکن است شوهر مبلغ مهریه مورد توافق را نپردازد. در اینجا ما با دو وضعیت مواجه خواهیم بود.

الف) زوجه از شوهر خود چک دریافت نموده اما چک فاقد موجودی است. در این مورد زن میتواند با مراجعه به دادگاه یا واحد اجرای ثبت ، برای اجرای چک خود و مطالبه وجه آن اقدام نماید .

ب) زن بابت دریافت مهریه خود چک نگرفته است. در این مورد وی می تواند با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ، اقدام به ثبت دادخواست مطالبه مهریه ، به میزان مقرر در گواهی عدم امکان سازش خود بنماید. پس از صدور حکم قطعی از طرف دادگاه ، زن میتواند مهریه خود را از طریق توقیف اموال شوهر در مرحله اجرای رای ، دریافت کند .

رجوع از بذل مهریه 

بعد از اجرای طلاق توافقی ، اگر زوجه در عده طلاق باشد ، می تواند اقدام به رجوع از مهریه بخشیده شده نماید . در این صورت ، طلاق توافقی تبدیل به طلاق رجعی شده و مرد نیز ، متقابلا می تواند در مدت عده ، به زن رجوع نموده و با وی زندگی کند .

توضیح اینکه اگر زوجه در هنگام ثبت طلاق توافقی دوشیزه (باکره) و یا این که یائسه باشد طلاق قابل رجوع نیست . اگر زوجه یائسه یا دوشیزه نباشد، زن در ایام عده می تواند به آنچه بذل کرده رجوع کند.  به این صورت که به دفتر خانه ای که طلاق را ثبت کرده مراجعه می کند و تقاضای رجوع را ثبت می کند.

پس از رجوع زن به مابذل مثل مهریه ، طلاق به ماهیت خود که رجعی بودن است باز می گردد . در این راستا رجوع زوجه به اطلاع زوجه رسانده میشود. در این صورت مرد نیز می تواند به زوجیت رجوع کند و دوباره به حالت اول زن و شوهری باز می گردند.

اما با سپری شدن مدت عده ، زوجه به هیچ عنوان نمیتواند به آنچه بذل کرده رجوع کند.

چند نکته مهم پیرامون مهریه 

حال که تا حدودی در مورد مهریه در طلاق توافقی اطلاعات مختصری را کسب نمودیم ، در انتها به چند نکته مهم دیگر ، اشاره گذرا خواهیم کرد :

• هر گاه زوجه بعد از طلاق توافقی ، ازدواج مجدد کند اما هنوز تمام مهریه خود را نگرفته باشد، ازدواج مجدد او مانع حق او برای دریافت مهریه باقیمانده نیست.
• چنانچه زن و شوهر در مورد مبلغ اقساط مهریه توافق کنند و بر مبنای آن طلاق توافقی صورت پذیرد ، معمولاً ادعای زوج مبنی بر عدم توانایی پرداخت یا دادخواست تعدیل پذیرفته نمیشود.
• با جاری شدن صیغه طلاق توافقی ، زن و شوهر می توانند قبوض اقساطی مهریه را از دفتر طلاق دریافت نمایند. در این صورت عدم پرداخت چند قبض اقساطی ، موجب میشود تمام مبلغ باقیمانده مهریه قابل مطالبه شود.
• اگر مهریه پس از طلاق توافقی ، تا ۱۱۰ سکه یا معادل ریالی آن باشد ، چنانچه اقساط مهریه بعد از طلاق توافقی پرداخت نشود ، زوجه می تواند دادخواست مطالبه مهریه را به دادگاه تقدیم کند.
• در طلاق توافقی ، عدم پرداخت مهریه میتواند منجر به ممنوع الخروج کردن زوج توسط زوجه بشود.
• در طلاق توافقی ، به دلیل نپرداختن اقساط مهریه بالای ۱۱۰ سکه ، امکان جلب همسر وجود ندارد.
• در طلاق توافقی ، در صورت عدم پرداخت مهریه ، زوجه می تواند اموال زوج را توقیف کند . اگر زوج ، کارمند باشد یک چهارم یا یک سوم حقوق او میتواند توقیف شود.