مراحل انحصار وراثت ملک و اموال متوفی

مراحل انحصار وراثت ملک

برای انحصار وراثت ملک کدام مراحل را باید طی نمود؟

یکی از اساسی ترین اقدامات پس از درگذشت متوفی، اقدام برای اخذ گواهی انحصار وراثت توسط وراث متوفی می باشد.

گواهی انحصار وراثت سندی است رسمی که به منظور تعیین وراث قانونی و سهم الارث هر یک تنظیم و صادر میشود. با صدور این گواهی می توان نسبت به انتقال مالکیت اموال و دارایی های متوفی اقدام کرد. همچنین تقسیم ارث و ابطال اسناد و مدارک بجا مانده از متوفی بر مبنای این سند قابل انجام خواهد بود.

 اما برای آنکه انحصار وراثت بر مبنای ضوابط قانونی پیش برود باید مراحل قانونی آن رعایت شود. انجام این اقدام تابع اصول و شرایط خاص است و نمیتوان بر مبنای سلایق شخصی آن را دنبال نمود.

در این مقاله در مورد اهمیت انحصار وراثت و صدور آن و مراحل انحصار وراثت توضیحاتی ارائه میشود و هر جا لازم باشد نکات حقوقی آن مورد اشاره قرار خواهد گرفت. لطفا با ما همراه باشید.

چرا باید مراحل انحصار وراثت ملک را طی نمود؟

همانطور که در مقدمه بیان شد بدون طی مراحل و فرایند صدور گواهی انحصار وراثت نمیتوان در مورد انتقال مالکیت املاک و اموال متوفی اقدام نمود. هیچیک از وراث بدون طی مراحل انحصار وراثت و اخذ این سند نمیتواند ادعایی مبنی بر مالکیت بر همه یا بخشی از اموال متوفی داشته باشد.

مطلب مفید | اثبات مالکیت از طرف ورثه

فقط در صورت صدور گواهی انحصار وراثت است که مینوان نسبت به تعیین سهم هر یک از وراث بر اموال و املاک متوفی اقدام نمود. و یا اموال و املاک متوفی را به هر یک از وراث انتقال داد.

ضرورت اخذ گواهی انحصار وراثت

وقتی مراحل اخذ کواهی انحصار وراثت را طی میکنیم اطمینان خواهیم داشت حقوق همه وراث حفظ خواهد شد. در حقیقت با صدور گواهی انحصار وراثت از بسیاری اختلافات جلوگیری خواهد شد و نقل و انتقال مالکیت نیز بر مبنای قانون صورت خواهد پذیرفت.

بطور کلی موارد زیر را میتوان از آثار مهم صدور گواهی انحصار وراثت دانست :

1.جلوگیری از اختلاف و درگیری بین وراث

با صدور گواهی انحصار وراثت و تعیین سهم هر یک از وراث در اموال متوفی، امکان درگیری و اختلاف بین ورثه کاهش می یابد.

2.سهولت در انتقال املاک و سایر اموال

وقتی مراحل انحصار وراثت انجام میپذیرد و تکلیف اموال اعم از ملک و خودرو و… روشن میشود، وراث می‌توانند بر مبنای قانون، مالک اموال مربوط به سهم خود شوند.

3.جلوگیری از سوء استفاده

انحصار وراثت مانع از سوء استفاده افراد سودجو از اموال و دارایی‌های متوفی می‌شود.

4.حفظ حقوق وراث

انحصار وراثت موجب میشود حقوق تمام وراث، از جمله همسر، فرزندان، پدر و مادر و سایر وراث را در اموال متوفی حفظ شود.

5.ارائه خدمات دولتی

برای ارائه بسیاری از خدمات دولتی، مانند دریافت حقوق بازنشستگی، وراث باید گواهی انحصار وراثت ارائه کنند.

مراحل انحصار وراثت املاک و اموال متوفی

برای آنکه مراحل انحصار وراثت ملک به درستی طی شود لازم است مدارک لازم آماده شود و همه وراث هماهنگی لازم را با یکدیگر داشته باشند.

در گام اول باید لیست اموال و تعداد وراث متوفی مشخص شود. سپس یکی از وراث برای دریافت گواهی فوت به ثبت احوال محل زندگی متوفی مراجعه کند.

از این مرحله به بعد هم یکی از وراث و هم وکیل انحصار وراثت میتواند به شورای حل اختلاف آخرین محل زندگی متوفی مراجعه کرده و گواهی انحصار وراثت ملک و سایر اموال او را دریافت کند.

در ادامه باید به اداره مالیاتی آخرین محل زندگی متوفی مراجعه و پرداخت مالیات اموال متوفی را انجام داد. سپس برگه پرداخت مالیات، گواهی انحصار وراثت و استشهاد دفتر ثبت اسناد رسمی برای تایید وراث را به دادگاه ارائه نمود. بدین ترتیب انحصار وراثت و تقسیم اموال و ملک و زمین متوفی انجام خواهد شد.

مراحل انحصار وراثت املاک و اموال متوفی

جمع‌آوری مدارک

در اولین گام برای انحصار وراثت باید مدارک لازم را آماده نمود. این مدارک هم مربوط به متوفی و هم مربوط به وراث و به شرح زیر می باشد:

– شناسنامه و کپی برابر اصل آن از متوفی و تمامی ورثه،

– گواهی فوت متوفی با ذکر ورثه،

– سند یا اسناد مالکیت ملک و املاک متوفی،

– استشهادیه انحصار وراثت،

– عقدنامه متوفی (در صورت متاهل بودن او)،

– آخرین قبض آب، برق یا گاز ملک (اختیاری)

– در صورت وجود وصیت نامه، اصل و رونوشت آن(وصیت نامه باید در دفتر اسناد رسمی ثبت شده باشد).

مراجعه به شورای حل اختلاف

وراث باید پس از اینکه مدارک مورد اشاره را آماده کردند، با در دست داشتن مدارک ، به شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی مراجعه کنند.

پرداخت هزینه‌

طی مراحل انحصار وراثت ، موکول به پرداخت برخی هزینه ها است. مهمترین هزینه‌ مربوط به عوارض شهرداری ، مالیات اداره دارایی ، درج آگهی در روزنامه و هزینه دادرسی می باشد.

بررسی و تأیید مدارک توسط شورای حل اختلاف

بعد از آنکه مدارک به شورای حل اختلاف تحویل گردید و فرم درخواست انحصار وراثت توسط ورثه تکمیل شد، نوبت به بررسی و تایید مدارک توسط کارشناسان شورای حل اختلاف میرسد.

انتشار آگهی انحصار وراثت

پس از تأیید مدارک، شورای حل اختلاف دستور انتشار آگهی انحصار وراثت را در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار صادر می‌کند.

پاسخ به اعتراضات احتمالی

پس از انتشار آگهی، سایر ورثه یا افراد ذی‌نفع می‌توانند به آن اعتراض کنند.

صدور گواهی انحصار وراثت

در خاتمه، پس از بررسی اعتراضات احتمالی، گواهی انحصار وراثت توسط شورای حل اختلاف صادر می‌شود.

دو نکته در مورد مراجعه به شورای حل اختلاف

مرجع صالح برای صدور گواهی انحصار وراثت ، شورای حل اختلاف محدوده شومن متوفی است. بعد از جمع آوری مدارک باید به این شورا مراجعه نمود. اگر نمیدانید به کجا باید مراجعه نماید میتوانید به سایت عدل ایران یا سامانه الکترونیک قوه قضائیه به نشانی https://adliran.ir مراجعه کنید. سپس با وارد کردن اطلاعات مربوط به متوفی، از جمله محل سکونت، شورای حل اختلاف صالح را تعیین کنید.

قابل ذکر است چنانچه متوفی در خارج از کشور فوت کند، باید به شورای حل اختلاف محل سکونت ورثه مراجعه نمود.

نمونه دادخواست انحصار وراثت ملک

خواهان: نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس

خواندگان: نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس

نوع خواسته: تقاضای انحصار وراثت ملک

متن دادخواست

احتراماً به استحضار می‌رساند:

شادروان …………… (پدر/ مادر این‌جانب) فرزند ……… به شماره شناسنامه ………… متولد سال ……… صادره از ………… در تاریخ …………… به علت …… در منزل/ بیمارستان مرحوم گردیده‌اند. متوفی پیرو دین …… و مذهب ……… بوده‌اند و دارای چهار فرزند فرزند به نام‌های ………. و……….. و………. و……..هستند.

این‌جانب…….. به عنوان نماینده سایر وراث متوفی درخواست رسیدگی به انحصار وراثت ملک به نشانی……… و به شماره سند …….. را دارم.

با کمال تشکر و احترام

نتیجه

دریافت گواهی انحصار وراثت در مواردی که تکلیف مالکیت اموال و املاک متوفی روشن باشد چندان پیچیده نیست. اما هنگامی که برخی اموال متوفی دارای سند رسمی نباشند و یا متوفی در مورد این اموال با دیگران شراکت داشته باشد انجام کار کمی دشوار و دارای پیچیدگی حقوقی خواهد بود. در این موارد بهتر است از مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری و با تجربه در امور انحصار وراثت بهره مند شد.

در این موارد توضیه میکنیم حتماً با وکیل انحصار وراثت مشاوره حقوقی نمایید. بدین ترتیب قادر خواهید بود اقدامات خود را به شکل مناسب پیگیری نمایید. چنانچه به وکیل وکالت دهید او جانشین شما برای پیگیری امور حقوقی انحصار وراثت خواهد شد.

بارها مشاهده شده که به دلیل بروز اختلاف بین وراث و عدم مراجعه به وکیل پایه یک دادگستری کار ورثه بسیار پیچیده میشود. حتی گاهی موضوع اختلاف منجر به طرح شکایت علیه یکدیگر و تشکیل پرونده در دادگاه میشود.