گرفتن حضانت فرزند پسر
حضانت فرزند پسر
گرفتن حضانت فرزند پسر و دختر
حضانت فرزند پسر و دختر یکی از موارد اختلافی زوجین با یکدیگر (در هنگام طلاق) و یا با جد پدری (در موارد فوت یکی از آنان) است. آنچه که از قانون مدنی ایران استنباط می شود حضانت فرزند بعد از طلاق از یک طرف حق قانونی والدین است . از طرف دیگر این موضوع یک تکلیف و وظیفه قانونی است.
مادام که زندگی روال عادی خود را دارد حضانت وظیفه مشترک والدین است. اما وقتی کار والدین به مشاجره و دعوا و یا طلاق می انجامد این قانون و دادگاه است که تعیین می کند مصلحت کودک و طفل چیست. یا اینکه کدامیک از والدین و حتی دیگران صلاحیت بیشتری برای نگهداری فرزند دارند. قانون جدید حضانت فرزند نیز که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است اشاره به تغییرات جزیی در حضانت فرزندان دارد.
از انجا که موضوع حضانت همواره محل مناقشه و درگیری والدین است وکیل حضانت فرزند در گروه حقوقی تخصصی ما می تواند در این مورد کمک شایان توجه به موکلین بنماید. در این زمینه می توانید با ما تماس بگیرید.
باید توجه داشت به محض اینکه والدین در اجرای وظایف خود در امر حضانت فرزند کوتاهی کنند به نحوی که فرزند آنان از نظر سلامت جسمی و یا روحی در معرض خطر قرار گیرد حق حضانت آنان سلب می شود. از سوی دیگر مسئولیت ها و تکالیف جدیدی متوجه آنان خواهد بود.
ماده 1173 قانون مدنی در مورد سلب حضانت
در این مورد ماده 1173 قانون مدنی مقرر می دارد:
“هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست ، صحت جسمانی و یا ترتیب اخلاقی طفل در معرض خطر باشد ، محکمه می تواند به تقاضای اقربای طفل و یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضائی هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند اتخاذ کند.
مصادیق سلب و نسبی بودن حضانت
موارد ذیل از مصادیق عدم مواظبت و یا انحطاط اخلاقی هر یک از والدین و در نتیجه سلب صلاحیت آنان در نگهداری و حضانت از فرزندان است :
اعتیاد زیان آور به الکل ، مواد مخدر و قمار.
اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء .
ابتلا به بیماریهای روانی با تشخیص پزشکی قانونی.
سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء ، تکدی گری و قاچاق.
تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
حضانت فرزند پسر و دختر تا 7 سالگی با مادر است. بعد از آن ، حضانت فرزند پسر تا سن 15 سالکی با پدر است. در مورد فرزند دختر نیز حضانت او تا 9 سالگی با پدر است . اما این موضوع به صورت مطلق نیست. بنابراین در هر شرایطی که یکی از والدین و یا هر دو آنان به دلایلی که در ماده 1173 به آن اشاره کردیم، صلاحیت حضانت فرزند پسر و دختر خود را از دست بدهند، دادگاه این صلاحیت را از آنان سلب و به جد آنان و یا حتی نفر ثالث می دهد.
ملاحظه می شود که حضانت یک امر کاملاً نسبی است و نمی توان حضانت را امری مطلق دانست که تحت هیچ شرایط قابل تعییر نباشد. لذا همه چیز به رفتار پدر و مادر بستگی دارد . و می توان تحت شرایطی که اشاره شد از هر یک از والدین سلب صلاحیت نمود. البته دادگاه به راحتی و به صرف ادعای والدین این موضوع را نمی پذیرد و در بیشتر موارد، موضوع برای بررسی به کارشناس و مددکار اجتماعی ارجاع می شود.
حضانت فرزند پسر بعد از طلاق
حضانت پسر و دختر بعد از طلاق
بعد از طلاق، اگر مادر بخواهد همسر جدید اختیار نماید حضانت طفل از او گرفته خواهد شد . در این مورد ماده 1170 قانون مدنی مقرر می دارد :
” اگر مادر طفل در مدتی که حضانت طفل بر عهده اوست مبتلا به جنون شود یا با دیگری شوهر کند حق حضانت با پدر خواهد بود. “
در این مورد حتی اگر شوهر دوم راضی به نگهداری طفل شود باز هم قانون حضانت را به پدر طفل خواهد داد. اما در مورد اطفالی که پدران آنها فوت کرده اند حضانت بر عهده مادر بوده و ازدواج آنان تأثیری بر حق حضانت مادر نخواهد داشت.
حضانت فرزند بعد از فوت والدین
به استناد ماده 1171 قانون مدنی می توان گفت در صورت فوت والدین، حضانت فرزند پسر و دختر به شکل های زیر قابل تصور خواهد بود:
پدر فوت کرده و مادر در قید حیات است.
در صورتی که قبلاً مادر از پدر جدا نشده باشد یا اینکه جدا شده ولی شوهر اختیار نکرده باشد حضانت همچنین با مادر است.
پدر فوت کرده و مادر ازدواج کرده است
در این موارد مستند به مواد 1171 قانون مدنی و ماده واحده قانون حضانت فرزندان صغیر یا محجور مصوب 64 باز هم صلاحیت مادر بر حضانت فرزند باقی خواهد ماند.
مادر فوت کرده و پدر در قید حیات است
در این موارد ممکن است پدر با زن دیگری ازدواج نماید و مشکل همسر جدید و اطفال وی مطرح شود. در این صورت دادگاه مستند به ماده 1173 عمل خواهد نمود.
باید توجه داشت وجود جد پدری مانع از حق حضانت مادر بر فرزند خود نخواهد بود. حتی اگر مادر به دیگری شوهر کرده باشد.
در صورت فوت والدین قانون به صراحت چیزی را عنوان نکرده است. اما به استناد ماده 1188 قانون مدنی گفت در صورت فوت والدین، جد پدری حضانت فرزند پسر و دختر را عهده دار خواهد شد.
سقوط حضانت
سقوط حضانت
حضانت می تواند به دلایل زیر سقوط کند. یا اینکه حضانت از پدر یا مادر و یا هر دو سلب شود. این موارد عبارتند از:
جنون پدر یا مادر یا هر دو
عدم مواظبت طفل که به استناد ماده 1173 مصادیق آن قبلاً بیان گردید.
پایان حضانت
حضانت در موارد زیر پایان می یابد:
حضانت تا زمان شروع بلوغ و دوره رشد طفل ادامه می یابد. اما به محض اینکه طفل دوره بلوغ را آغاز می کند و از رشد کامل برخوردار می گردد این فرزند است که در مورد پسر از 15 سالکی و در مورد دختر از 9 سالگی، خودشان تعیین خواهند نمود که می خواهند با چه کسی زندگی کنند. در نتیجه از این زمان حضانت قانونی پایان می پذیرد. و از این پس فرزندان تعیین کننده محل زندگی خود خواهند بود.
ضمانت اجرای حضانت
قانونگذار برای مواردی که یکی از والدین از اعمال حق حضانت دیگری ممانعت به عمل آورد یا اینکه خود مرتکب اعمال و رفتاری شود که نوعاً آسیب زننده به طفل باشد، با توجه به نوع عمل ارتکابی، ممکن است مجازات حبس از شش ماه تا دو سال و جبران خسارت وارده را در نظر بگیرد.
در مواردی که یکی از والدین از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت خودداری و یا جلوگیری نماید به مجازات حبس محکوم خواهد شد. حتی ممکن است این محکومیت و حبس تا زمانی که حکم به تأخیر انداخته می شود، ادامه یابد.
شیوه کار دادگاه در مورد حضانت فرزند پسر و دختر
در صورت توافق والدین در مورد حضانت ، نفقه فرزند دادگاه می تواند این تصمیمات را تأیید و یا رد نماید. البته اگر توافق مبنای عقلی داشته باشد دادگاهها در همه موارد آن توافقات را تأیید می نمایند. حتی اگر این توافقات مخالف قانون باشد. به عنوان مثال در مواردی که پدر و مادر با یکدیگر توافق کرده اند که حضانت طفل کمتر از هفت سال با پدر باشد، دادگاهها مخالفتی با این موضوع نمی کنند.
در مواردی که توافقی میان والدین در امر حضانت وجود ندارد، دادگاه برای رسیدن به تصمیم منطقی در مورد واگذاری حضانت فرزند، اقدامات زیر را انجام می دهد:
- شنیدن اظهارات پدر و مادر طفل
- تحقیق از شاهدین معرفی شده توسط والدین
- بررسی های محسوس و نامحسوس در مورد وضعیت اخلاقی والدین از طریق مامورین انتظامی
- انجام بررسی از محل کار والدین
- تحقیقات مددکاران اجتماعی
نمونه رای دادگاه در مورد حضانت فرزند پسر
این رای در رابطه با پدری است که همسر خود را طلاق داده و همسر دیگری اختیار نموده است. فرزند پسر 8 ساله است و مادر وی درخواست تجدید نظر در مورد حضانت فرزند پسر داده است.
رای دادگاه
….. زوجه کنونی تلویحاً موافقت در پذیرش طفل در خانواده و مواظبت و نگهداری از وی را دارد. لیکن تحقیقات دایره مددکاری این موافقت را تایید نکرده است. زیرا مواظبتی که می بایست از طفل پسر 8 ساله بشود و مراقبت های مستمری را که چنین طفلی احتیاج دارد از محبت و احساس عاطفی شدید، در همسر جدید پدر دیده نشده است. تحقیقات نیز با توجه به سوابق بیماری طفل و لزوم مراقبت بیشتر از وی، چنین امری را تأیید نکرده است.
پدر طفل حسب اظهار خودش شغل آزاد و همسرش خانه دار است. حسب تحقیقات معموله وی مبتلا به اعتیاد و قمار است. که چنین ابتلائات و اختلالات ناشی از آن و خستگی روحی حاصله و عدم علاقه جدی زوجه جدید به طفل، برای طفل رنج آور و نگران کننده است. و مصلحت عاطفی طفل را به مخاطره خواهد انداخت. با احساسات رقیق مادر و با توجه به روحیات و عاطفه وی و نیز موقعیت خانواده و وجود مادر بزرگ در منزل، حضانت و مواظبت از طفل مشترک پسر، از پدر سلب و نگهداری وی بدون اخذ هزینه با توجه به تعهد مادر، به مادر محول می شود.
وکیل حضانت فرزند پسر و دختر
اگر شما در مورد مشکلات خانوادگی خود نیازمند بهره مندی از خدمات حقوقی و یا اعطای وکالت به وکیل خانواده می باشید لطفا در صورت تمایل با ما تماس بگیرید.