دعوی تقابل و مهلت دادخواست به دادگاه

دعوی تقابل و مهلت دادخواست آن

آشنایی با دعوی تقابل و مهلت دادخواست آن

وقتی یک دعوی در دادگاه در حال رسیدگی است ، خوانده میتواند ادعای خود را علیه خواهان در همان دادگاه مطرح کند. این ادعا تحت عنوان «دعوی تقابل» یا دعوای متقابل مطرح میشود.

البته دعوی تقابل باید با دعوای اصلی دارای ریشه مشترک بوده و از یک موضوع حکایت کنند. در حقیقت نباید موضوع جدید و تازه ای باشد. به عبارت دیگر دو ادعا از طرف خواهان و خوانده در یک مورد روی میز قاضی قرار میگیرد و دادگاه باید به هر دو رسیدگی نماید.

مطلب مفید | ابطال سند رسمی

دادخواست دعوی تقابل باید تا پایان جلسه اول دادرسی به دادگاه رسیدگی کننده به دعوای اصلی تقدیم شود.

در علم حقوق و در این موارد ، به دعوای اول که از سوی خواهان مطرح شده ، «دعوای اصلی» و به دعوای دوم که ار طرف خوانده مطرح میشود ، «دعوای طاری» گفته میشود.

برابر عرف جاری ، طرح دعوی تقابل به عنوان یکی از راهکارهای قانونی و عملی برای منصرف نمودن خواهان از ادامه دعوی و تغییر سرنوشت پرونده حقوقی شناخته می شود.

طرح دعوای تقابل میتواند روند دادرسی را با پیچیدگی مواجه کند. دعوای تقابل زمانی مطرح میشود که در ارتباط با دعوای قبلی باشد. به عبارت دیگر دعـوی تقـابل به این معناست که پس از طرح دعوا توسط خواهان پرونده ، خوانده پرونده نیز دعوای متقابلی علیه خواهان مطرح مینماید.

مطلب مفید | دعوای رفع تصرف عدوانی

نکته مهم آن است که طرح دعـوای تقـابل همیشه برای احقاق حق صورت نمیگیرد. بلکه گاه راهکاری برای دفاع در برابر خواهان پرونده است. دعوای تقابل باید مورد رسیدگی قرار گیرد و در بسیاری از موارد ممکن است چاره ساز باشد.

شروع دعوی تقابل و مهلت ارائه دادخواست

فرض کنید یک دعوا در دادگاه جریان دارد و در آن ، خواهان ادعای مالکیت بر ملکی را مطرح میکند. وی مدعی است خوانده اجازه تصرف ملک را به وی نمیدهد. حال فرض نمایید خوانده نیز با در دست داشتن مدارکی ، ادعای مشابهی را مطرح نماید. در این مورد خوانده باید دعوی تقابل را علیه خواهان در همان دادگاه اقامه کند.

ماده 141 قانون آیین دادرسی مدنی در این مورد مقرر میدارد: «خوانده می‌ تواند در مقابل ادعای خواهان اقامه دعوا نماید. چنین دعوایی در صورتی که با دعوای اصلی ناشی از یک منشاء بوده یا ارتباط کامل داشته باشد، دعوای متقابل نامیده شده و همزمان رسیدگی می‌ شود. اما چنانچه دعوای متقابل نباشد، در دادگاه صالح به طور جداگانه رسیدگی خواهد شد. بین دو دعوا وقتی ارتباط کامل موجود است که اتخاذ تصمیم در هر یک موثر در دیگری باشد».

مهلت ارائه دادخواست در دعوای تقابل تا پایان جلسه اول دادگاه خواهد بود.

شرایط طرح دعوی تقابل

اول : برای رسیدگی توامان به دعوای «اصلی» و «تقابل» ، آن است که هر دو دعوا باید دارای یک منشاء باشند.

دوم : هر دو دعوا باید در صلاحیت ذاتی یک دادگاه قرار داشته باشند. یعنی صلاحیت رسیدگی به یک دعوا در دادگاه کیفری و دیگری در صلاحیت دادگاه حقوقی نباشد.

سوم : دعوی تقابل ، قابلیت طرح در محاکم دادگستری را داشته باشد.

مطلب مفید | مهلت قانونی تخلیه مستاجر

چهارم : دعوی تقابل باید از سوی خوانده یا وکیل وی تقدیم دادگاه رسیدگی کننده به دعوای اصلی شود.

پنجم : بر اساس ماده 142 قانون آیین دادرسی مدنی، «دعوای متقابل به موجب دادخواست اقامه می‌ شود».

ششم : به موجب ماده 143 قانون آیین دادرسی مدنی ، «دادخواست دعوای متقابل باید تا پایان اولین جلسه دادرسی تقدیم شود». بدین معنا که دادخواست دعوی تقابل قبل از جلسه اول نیز بلااشکال خواهد بود.

هفتم : طرح دعوی تقابل تنها در مرحله دادگاه بدوی امکان پذیر است.

نکته: چنانچه فرصت کافی برای ابلاغ به خوانده وجود داشته باشد ، رسیدگی به دعوی تقابل نیز در همان جلسه صورت خواهد گرفت ، در غیر این صورت ، خوانده تاخیر جلسه را درخواست می کند تا به هر دو دعوا در یک جلسه رسیدگی شود.

مراحل طرح دعوی تقابل

الف) اگر شماره ثنا ندارید ابتدا برای گرفتن شماره ثنا به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نمایید. یا بصورت آنلاین از طریق سایت adliran.ir اقدام کنید.

ب) دادخواست دعوی تقابل را تنظیم کنید. مهلت دادخواست دعوی تقابل تا قبل از اتمام جلسه اول دادرسی است.

پ) دادخواست دعوای تقابل از طریق دفتر خدمات قضایی آن را ثبت و تا به دادگاه صالح یا همان دادگاه رسیدگی کننده به دعوای اصلی ، ارسال شود.

ت) با دریافت دادخواست دعوای تقابل ، توسط شعبه رسیدگی کننده به دعوای اصلی ، اگر فرصت کافی برای ابلاغ به خوانده وجود داشته باشد، به این دادخواست همراه با دعوی اصلی ، در یک جلسه رسیدگی خواهد شد. اگر فرصتی برای ابلاغ به خوانده وجود نداشته باشد ، تاخیر جلسه توسط خوانده درخواست میشود تا به هر دو دعوا در یک جلسه و به طور توامان رسیدگی شود.

ملب مفید | الزام به تنظیم سند رسمی اجاره

ث) در جلسه رسیدگی ، قاضی به بررسی دلایل ، مدارک و استماع اظهارات طرفین میپردازد و سپس رای مقتضی صادر خواهد کرد. طرفین دعوا در صورت معترض بودن به رای میتوانند، اعتراض خود را در مواعد مقرر در تصمیم نهایی دادگاه مطرح نمایند.

مدارک لازم برای طرح دعوی تقابل

برای طرح دعوی تقابل مدارک زیر را باید ارائه نمود :

• دادخواست دعوی تقابل
• مدارک هویتی شامی شناسنامه و کارت ملی
• اسناد و مدارک دال بر حقانیت مدعی دعوی تقابل مانند سند مالکیت یا اجاره و …
• اسناد و دلایل مبتنی بر رد دعوای اصلی (مانند سند، شهادت شهود، اقرار نامه).

هزینه دعوی تقابل

چنانچه دعوی تقابل از دعاوی مالی باشد و ارزش خواسته تا مبلغ 200 میلیون ریال باشد، هزینه دادرسی دو و نیم درصد و بیش از این مبلغ سه و نیم درصد ارزش خواسته خواهد بود. چنانچه دعوا تقابل از دعاوی غیر مالی باشد ، هزینه دادرسی آن بین 400,000 تا 1,800,000 هزار ریال خواهد بود.

علاوه بر این ، هزینه ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی ، و (در صورت لزوم) هزینه خدمات وکیل دادگستری نیز میتواند به هزینه های موجود اضافه شود.