ابرا و شرایط صحت آن

ابرا و شرایط صحت آن

آشنایی با ابرا و شرایط صحت و درستی آن

اعمال و رفتارهای حقوقی میتوانند یک یا دو طرفه باشند. بیع (خرید و فروش) از نوع اعمال حقوقی دو طرفه است. یعنی در یک طرف آن فروشنده و در طرف دیگر خریدار وجود دارد.

برخی اعمال حقوقی یک طرفه هستند. مانند وقف و ابرا . به این نوع از اعمال حقوقی ، ایقاعات گفته میشود.

ایقاع ، قراردادی یک جانبه است که همانند سایر عقود نیازمند دو عنصر ایجاب و قبول نیست. یعنی به صرف اراده شخص بوجود می‌آید همانند : ابرا

مطلب مفید | شرایط صحت عقد بیع

ماده ۲۸۹ قانون مدنی در تعریف ابرا چنین مقرر میدارد:

ماده 289 :  ابراء عبارت از این است که داین از حق خود به اختیار صرف‌نظر نماید. ابراء اصطلاحی است در فقه و حقوق مدنی ایران به معنی چشم پوشی اختیاریِ طلب‌کار از طلب خود نسبت به شخص یا اشخاص دیگر.

خوب است بدانید ابراء از اسباب سقوط تعهدات محسوب میشود. در فقه آن را به اسقاط ما فی الذمه تعبیر می‌کنند . یعنی اسقاط چیزی که بر ذمه است. ابراء نوعی ایقاع است و برابر حقی که مورد ابراء قرار می‌گیرد هیچ عوضی وجود ندارد.

ابراء عمل حقوقی یک طرفه است

ابرا یک عمل حقوقی یک طرفه و از نوع ایقاع است که موجب سقوط حق دین ابراء کننده می شود.  ابراء ایقاع تبعی است و اعتبار آن تابع وجود دین می باشد .

به همین دلیل ابراء قبل از ایجاد دین یا پس از سقوط دین به دلایل دیگر باطل می باشد. البته قابل ذکر است که ابرا از دینی که سبب آن ایجاد شده است صحیح می باشد . برای مثال چنانچه زنی مهریه خود را ابرا نماید چون سبب این دین که همان رابطه زوجیت است ، ابرا صحیح می باشد .

ابرا از اسباب سقوط تعهدات قراردادی و غیر قراردادی است. ابرا با اراده شخص طلبکار حاصل میشود . هر گاه طلبکار از تمام حقوق خود نسبت به بدهکار بگذرد به این گذشت و یا بخشش طلب ، ابرا میگوییم.

در حقیقت ابرا به معنی برائت و بری جستن و یا رها کردن بدهکار از یوغ طلب خود به طلبکار است.

مطلب مفید | مشاوره حقوقی تلفنی و حضوری

حق فسخ و شرط در ابرا

ابرا از آن نوع اعمال حقوقی است که بصورت قاطع است. بدین معنا که طلبکار در هنگام ابرا یا بخشش طلب خود نمیتواند آن را مشروط به شروط خاص کند. همچنین در صورت ابرا مال یا طلب ، نمیتواند آن را فسخ نماید.

از آنجا که ابرا از نوع اعمال یک طرفه میباشد بنابراین استفاده از شروط خاص مانند غبن ، تدلیس و امثال آنها در ابرا پذیرفتنی نیست.

ابرا و شمولیت آن

ابرا میتواند هم در مورد یک بدهی و یا یک تعهد مورد استفاده قرار گیرد.

به عنوان مثال فرض کنید آقای الف مبلغ یک میلیون تومان به آقای ب قرض داده است. اگر الف مبلغ بدهی بدهکار را ببخشد و آن را ابرا کند در حقیقت ابرا بدعی مال یا یک بدهی عینی انجام گرفته است.

حال فرض نمایید آقای الف متعهد شده در فلان تاریخ کلاس درس راه اندازی کند و به آقای ب آموزش موسیقی بدهد. حال چنانچه آقای ب آقای الف را از انجام این تعهد بری نماید. در حقیقت یک نوع تعهد ، ابرا شده است.

مطلب مفید | تفاوت دعاوی ملکی کیفری و حقوقی

شرایط صحت عمل ابـرا

برای آنکه عمل ابرا از شرایط صحت عمل برخوردار باشد لازم است شرایط آن مد نظر قرار گیرد. این شروط عبارتند از :

الف) رضایت و قصد انجام ابراء

طلبکار باید با رضایت قلبی و عدم اکراه ، ابرا کند. در غیر اینصورت ابرا نافذ نخواهد بود.

ب) داشتن اهلیت

ابرا کننده لازم است از صلاحیت ابرا برخوردار باشد. لذا ابرا از طرف افراد محجور (صغیر ، مجنون و سفیه) پذیرفتنی نیست.

پ) معین و مشخص بودن ابرا

نباید عمل ابرا با شک و ابهام و تردید همراه باشد ، در غیر اینصورت ابراء باطل است . بنابراین اگر ابرا کننده از میان چند نوع طلب خود از یک نفر ، مشخص نکند کدام طلب را ابرا نموده است عمل ابرا باطل است.

ت) عدم نیاز به آگاهی از میزان دین

در ابراء ضرورتی ندارد ابراء کننده بطور دقیق از میزان دین اطلاع داشته باشد. بنابراین اصطلاحاً میگویند علم اجمالی به موضوع کافی است. بنابراین زنی که مهریه اش 30 سکه طلا است و آن را میبخشد اما دقیقاً نمیداند ارزش روز 30 سکه چقدر است ، ابرا او صحیح است.

مطلب مفید | معرفی ملک به ستاد اجرایی 

تفاوت ابراء با بخشش طلب

حال که با ابرا و شرایط صحت آن آشنا شدید خوب است بدانید برای صحت عمل ابرا ، وجود ابرا کننده کافی است. اما بخشش طلب چون از اقسام هبه است و در آن وجود دو طرف الزامی است اما بخشش طلب ، بر خلاف ابراء منوط به قبول مدیون است چرا که هبه ، عقد و ابراء ایقاع است .

ابراء قابل رجوع نیست یعنی ابراء کننده راهی برای بازگشت طلبش ندارد . ولی در بخشش طلب ، چون هبه محسوب میشود تحت شرایطی امکان رجوع وجود دارد .

ابراء معوض و غیر معوض

ابراء را میتوان به دو صورت معوض و غیر معوض انجام داد. در ابراء غیر معوض ، ابراء کننده در مقابل ابرا خود چیزی از مدیون دریافت نمیکند. اما در ابرا معوض در قبال ابرا خود عوض دریافت میکند.

این شرط عوض صحیح است و ماهیت ابراء را عوض نمی کند. ولی بدلیل آنکه برای مدیون دارای آثار و مسئولیت است شرط ، نیاز به قبول دارد . لازم به ذکر است چنانچه شرط به گونه ای باشد که جنبه اصلی پیدا کند ، آنچه رخ می دهد تبدیل تعهد است و نه ابرا .

مطلب مفید | مجازات جرم مواد مخدر

مشاوره با وکیل حقوقی

در این مقاله تا حدودی با ابرا و شرایط صحت آن آشنا شدید. چنانچه در مورد هر یک از اعمال حقوقی نظیر هبه ، ابرا ، وقت ، صلح و … و همچنین انواع قراردادها و بیع نیاز به استفاده از خدمات وکیل حقوقی هستید میتوانید با ما تماس بگیرید.

وکیل حقوقی میتواند در همه این موارد بهترین راهنما برای انجام معاملات ريال قراردادها و کلیه اقدامات حقوقی شما منطبق با قانون باشد.

انجام هر نوع عمل حقوقی بدون بهره مندی از خدمات وکیل و یا عدم احساس نیاز به مشاوره با وکیل میتواند شما را با مشکلات عدیده همراه کند.

 ملکی اداری و ارائه خدمات مشاوره حقوقی

در گروه ملکی اداری با توجه به وجود وکلای حقوقی و کیفری میتوان دسترسی مناسب به وکیل داشت.