جرم پولشویی و مجازات آن در قانون
جرم پولشویی از کجا ناشی میشود؟
در برخی جرایم ، پول و عواید بسیار زیادی نصیب مرتکبین میشود. انواع کلاهبرداری ، اختلاس و جرایم مربوط به قاچاق کالا ، ارز ، مواد مخدر ، عتیقه و …. با هدف سودجویی های کلان ارتکاب می یابند.
از آنجا که اسناد و مدارک و وجوه نقدی حاصل از معاملات غیر قانونی در اینگونه جرایم وارد شبکه مالی و بانکی میشود لذا در اغلب موارد ، جرم پولشویی از این طریق وارد معرکه سوداگران اقتصادی شده و رنگ و لعاب به ظاهر قانونی به عملیات و معاملات آنان میدهد. پس جرم پولشویی به معنای تبدیل کردن پول کثیف به پول تمیز مى باشد.
مطلب مفید | نکات حقوقی در باره آنواع معاملات
در حقیقت پولشویی جرمی است که با فریب ماموران قانونی ، مشروع جلوه داده می شود . افرادی که پول نامشروع بدست آورده اند اینگونه نشان میدهند که مال آنان مشروع بوده است . نهایتاً اینکه پولشویی جرم دیگری را به جرم مجرمین اقتصادی می افزاید .
قانون مبارزه با پولشویی
طی سالهلی 1386 و 1397 قانون مبارزه با پولشویی تصویب و اصلاحات لازم در آن انجام شد. این قانون هم اکنون در 14 ماده معیار مبارزه با جرم پولشویی است.
جرم پولشویی چیست؟
به استناد ماده 2 قانون مبارزه با پولشویی ، جرم پولشویی عبارت است از :
الف – تحصیل ، تملک ، نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی با علم به اینکه بطور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه ارتکاب جرم به دست آمده باشد.
ب – تبدیل ، مبادله یا انتقال عوایدی بمنظور پنهان‌کردن منشأ غیرقانونی آن با علم به اینکه بطور مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از ارتکاب جرم بوده یا کمک به مرتکب ، بنحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نگردد.
ج – اخفاء یا پنهان یا کتمان‌کردن ماهیت واقعی ، منشأ ، منبع ، محل ، نقل و انتقال ، جابجایی یا مالکیت عوایدی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد.
مطلب مفید | مشاوره حقوقی
مال حاصل از جرم
از مفاد ماده 1 قانون مبارزه با پولشویی چنین استنباط میگردد که عواید ناشی از جرم (مراد از جرم ، ماده 2 قانون مجازات اسلامی است که برای آن مجازات در نظر گرفته شده است) مال حاصل از جرم خواهد بود.
در قانون مبارزه با پولشویی ، به جرمی که منشاء تحصیل مال را فراهم کند جرم منشاء گفته میشود. و منظور از آن جرمی است که مرتکب آن موجب بدست آوردن پول غیر قانونی میشود. به عنوان مثال پول غیر قانونی میتواند ناشی از جرایم موادمخدر ، قاچاق کالا و ارز ، اختلاس و …. باشد.
مطلب مفید | وکیل حقوقی
معاملات و عملیات مشکوک به پولشویی
به استناد بند ج ماده 1 قانون مبازه با پولشویی ، این نوع اقدامات را میتوان مشکوک به عملیات پولشویی دانست:
- هر نوع معامله و عملیات مالی ارباب رجوع که بنظر میرسد بیش از حدی است که از وی انتظار میرود و در نتیجه غیر طبیعی بنظر میرسد.
- هر نوع کشف جعل ، اظهارات خلاف واقع یا گزارش کذب از سوی مراجعان به مراکز ذیربط مالی و تجاری از قبیل بانکها و ….(قبل ، حین یا بعد از انجام عملیات مالی) .
- کشف انجام معاملات صوری در هر مرحله
- کشف هر نوع معاملات و عملیات مالی بیش از سقف مجاز قانونی در هر مرحله از آن (حتی اگر منجر به انصراف و یا فسخ قرارداد شود).
مجازات پولشویی
برابر ماده 9 اصلاحی قانون مذکور مجازات پولشویی به قرار زیر است:
- مصادره اصل مال مربوط به جرم منشاء ، و اصل مال و عواید حاصل از جرم پولشویی
- حبس تعزیری درجه پنج (2 تا 5 سال) اگر جمع اموال به ده میلیارد ریال برسد .
- حبس تعزیری درجه چهار (5 تا 10 سال) اگر جمع اموال بیش از ده میلیارد ریال باشد.
- جزای نقدی معادل ارزش مالی که برای پولشویی استفاده شده است .
- هر گاه مرتکبین جرم پولشویى اشخاص حقوقى (شرکتها) باشند ، مجازات آنها انحلال شرکت یا جلوگیرى از فعالیت آن مى باشد.
جرم معاونت در پولشویی
مستند به تبصره ماده 7 قانون مورد نظر ، هر مدیر و کارمند دستگاه اجرایی قانون مدیریت خدمات کشوری چنانچه به عمد و به قصد آسان کردن روند ارتکاب جرم پولشویی از تکالیف و وظایفی که برای آنان تعیین شده خودداری کند ، مجازات میگردد.
مطلب مفید | وکیل کیفری
مجازات آنها عبارت است از انفصال موقت و جزای نقدی درجه شش. در صورتیکه عمدی در کار نباشد و خودداری از انجام وظایف ناشی از تقصیر آنان باشد به انفصال موقت درجه هفت محکوم میگردند.
پولشویی یک جرم تبعی است
معمولا ً جرم پولشویی پس از آن رخ میدهد که مجرمین ابتدا وارد یک جریان غیر قانونی شده و مرتکب جرم اولیه شده باشند. مانند جرم فروش مواد مخدر یا عتیقه یا مشروبات الکلی و …
مطلب مفید | مشارکت در جرم
براى آنکه این مقدار پول قابل استفاده باشد، باید آن را در حساب دیگری که ممکن است در خارج از کشور باشد واریز کنند. در صورتی که این عملیات جابجایی پول صورت پذیرد و منشاء آن قانونی جلوه داده شود ، عملیات پولشویی اتفاق افتاده است. حتی اگر در همین مرحله کشف و بدست مرتکبین نیفتد.
دادگاه صالح به رسیدگی
از آنجا که جرم پولشویی یک جرم کیفری است ، دادگاه صالح به رسیدگی در خصوص جرم پولشویی دادگاه کیفری 2 میباشد.
فرایند جرم پولشویی
جرم پولشویی معمولاً به صورت فرایندی بوقوع میپیوندد. یعنی دارای در چند مرحله انجام گرفته و تکمیل میگردد.
مراحل پولشویى به شرح ذیل مى باشد:
- خرد کردن و یا تبدیل پول های کلان به قطعات کمتر
- باز کردن حساب در شعبات بانک های مختلف و واریز وجوه در آنها.
- تاسیس موسسات و شرکتهای صوری و انتقال موجودی حساب بانکها به آن .
- انجام معاملات و مبادلات پوششی
- برداشتن پولها و واریز به حسابهای افراد درگیر در پولشویی در قالب موسسات اقتصادی و …..
انواع جرم پولشویی از منظر منشاء انجام آن
جرم پولشویی از نظر محل انجام میتواند به صورتهای زیر انجام پذیرد :
پولشویى در داخل کشور
این نوع از پولشویى در داخل کشور صورت میگیرد.
پولشویى در خارج از کشور
عمل ارتکابى ، منشأ جرم و عمل شستشو در خارج از کشور میباشد.
پولشویی مهار شونده
در این نوع از پولشویى ، ارتکاب جرم در داخل کشور و شسته شدن پول در کشور دیگرى است.
پولشویى وارد کننده
در این نوع از پولشویى همه فرایندها در خارج از کشور صورت میپذیرد.
